اوحدی رئیس سازمان حج و زیارت درباره آخرین وضعیت کشته‌شدگان حادثه منا اظهار داشت: عمق فاجعه بسیار دردناک و وسیع بوده و تاکنون بیش از یک هزار و ۵۰۰ نفر آمار جانباختگان این حادثه است، اما براساس منابع موثق پیش بینی می‌شود این آمار به بیش از ۲ هزار نفر برسد.
وی با اشاره به آمار مجروحین حادثه نیز افزود: تعداد مجروحین نیز بیش از ۲ هزار نفر است. بیمارستان‌های عربستان مملو از مجروحین حادثه هستند و برخی از مجروحان نیز به ریاض و طائف منتقل شده اند.
اوحدی ادامه داد: براساس آخرین آمار تاکنون جان باختگان ایرانی ۱۳۱ نفر هستند که در زیر فشار جمعیت جان باختند. رئیس سازمان حج و زیارت با بیان اینکه متاسفانه ارتش عربستان از ساعت ۵ امکان دسترسی‌ها را از ما گرفت، تصریح کرد: امروز [روزجمعه] پس از بررسی‌ها ۲۵ نفر از مجروحان شناسایی شدند، ۱۵ زائر عزیز نیز در یکی از بیمارستان‌های مکه شناسایی شدند. به گزارش مهر، وی با اشاره به تشکیل کمیته‌ای چهار نفره گفت: برای تشکیل کمیته ۴ نفره به منظور جستجو در بیمارستان‌های مکه، منا و جده مجوز گرفتیم و کار جستجو را آغاز کردیم.
اوحدی تاکید کرد: با توجه به اینکه مجروحان در حادثه موبایل‌هایشان را از دست داده بودند، کار شناسایی دشوار شده، اما روز شنبه می‌توانیم آمار دقیق تری ارائه دهیم.
رئیس سازمان حج و زیارت با اشاره به زمان بازگرداندن جان باختگان این حادثه گفت: براساس دستور رئیس جمهور و پیگیری‌های لازم آمادگی داریم دوشنبه یا سه شنبه اجساد حجاج را منتقل کنیم.
وی افزود: تلاش ما این است که بستگان جان باختگان را نیز در این پرواز به ایران منتقل کنیم.
اوحدی با بیان اینکه از ۴ کاروان بازدید داشته ایم، عنوان کرد: در بازدید از این کاروان‌ها علاوه بر تسلیت به بازماندگان، پیام مقام معظم رهبری را نیز قرائت کردیم.
رئیس سازمان حج و زیارت با تاکید بر سوءمدیریت و بی‌مسئولیتی عوامل اجرایی این حادثه توضیح داد: قطعا پیگیری حقوقی انجام خواهد شد.
اوحدی تاکید کرد: عوامل اجرایی عربستان نتوانستند وظیفه خود را به خوبی انجام دهند که این امر باعث بروز این حادثه بی‌سابقه شد و ما سوءتدبیر و بی‌مسئولیتی عوامل اجرایی را پیگیری حقوقی خواهیم کرد.
همچنین بنا به گفته رئیس سازمان حج و زیارت اجساد آمار نهایی جان باختگان روز شنبه اعلام خواهد شد.
خبر دیگر اینکه نماینده ولی فقیه در حج حجت‌الاسلام قاضی عسکر با اعلام اینکه 365 نفر از حاجیان ایرانی هنوز خود را به کاروان‌ها معرفی نکرده‌اند گفت: این به معنای فوت زوار نیست و امیدواریم همه این عزیزان در سلامت باشند.
پیام تسلیت سران قوا
به دنبال فاجعه جان باختن بسیاری از زائران بیت الله الحرام رئیس جمهور کشورمان از دولت عربستان خواست ضمن به عهده گرفتن مسئولیت این فاجعه، به وظائف قانونی و اسلامی خود در این زمینه عمل نماید.
به گزارش فارس حجت‌الاسلام روحانی از جهانگیری معاون اول رئیس جمهور خواست ضمن تشکیل ستاد ویژه اقدامات لازم را به عمل آورد.
اعزام تیم‌های امداد در صورت لزوم و ارسال هواپیما به عربستان، رسیدگی به امور حجاج بیت الله الحرام، مجروحین فاجعه، و انتقال درگذشتگان به کشور، حضور استانداران در منازل درگذشتگان و مجروحین فاجعه، بررسی چگونگی رخ دادن فاجعه توسط وزارت امورخارجه و سفیر ایران در عربستان جهت احقاق حقوق درگذشتگان و حادثه‌دیدگان و نیز درخواست از دولت عربستان برای بر عهده گرفتن مسئولیت این فاجعه مواردی است که در پیام رئیس جمهور به آنها تاکید شده است. گفتنی است رئیس‌جمهور در بدو ورود به نیویورک نیز گفت: نشست ویژه هیئت دولت و ستاد پیگیری حادثه منا صبح جمعه تشکیل و انتقال پیکر حجاج به ایران و رسیدگی به مجروحان هرچه زودتر انجام شود.
آیت الله صادق آملی لاریجانی، رئیس قوه قضاییه نیز در پیامی جان باختن بسیاری از زائران بیت الله الحرام را در منا، به خانواده‌های داغدار آنان تسلیت گفت و تصریح کرد: رژیم سعودی باید مسئولیت مدیریت غلط خود را که سبب این فاجعه شد، بپذیرد.
علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی نیز در پیامی خاطرنشان کرد: باید چگونگی مدیریت مراسم عظیم الهی حج از سوی تمامی کشورهای مسلمان، سازمان کنفرانس اسلامی و بین المجالس اسلامی مورد ارزیابی قرار گیرد.
رئیس مجلس شورای اسلامی همچنین در تماس تلفنی با مسئولان سازمان حج و زیارت خواستار پیگیری جدی و رسیدگی فوری به وضع حجاج ایرانی حادثه رمی جمرات شد.
دستور تشکیل فوری ستاد ویژه
در وزارت امور خارجه
خبر دیگر اینکه اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور به محض اطلاع از حادثه ناگوار سرزمین منا که منجر به کشته و زخمی شدن تعدادی از حجاج ایرانی بیت الله الحرام نیز شد ضمن تماس فوری با نماینده ولی فقیه و سرپرست حجاج ایرانی، رئیس سازمان حج و زیارت و سفیر جمهوری اسلامی ایران در عربستان سعودی دستور لازم را برای پیگیری تمامی امکانات جهت رسیدگی فوری به وضع جانباختگان و آسیب دیدگان ایرانی این حادثه را صادر کرد.
وی در این تماس تاکید کرد: مسئولیت امنیت و حفاظت از جان حجاج بیت الله الحرام بر عهده دولت عربستان سعودی است که باید به وظایف خود عمل کند و عواقب هرگونه اهمال و بی‌توجهی به این امر متوجه دولت عربستان خواهد بود.
جهانگیری همچنین ضمن دستور تشکیل فوری ستادی ویژه در وزارت امور خارجه برای تسریع در انجام هماهنگی‌های لازم و امداد رسانی موثرتر، از مسئولان ذیربط خواست در اسرع وقت نتیجه اقدامات صورت گرفته در این خصوص را برای رفع نگرانی خانواده‌های زائران ایرانی به اطلاع ملت شریف و صبور ایران برسانند. عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور نیز در نامه‌ای به همتای خود در عربستان خواستار همکاری با نیروهای امدادی ایران مستقر در مکه مکرمه و صحرای منا شد و آمادگی ایران را برای اعزام نیروهای امدادی و کمک‌های پزشکی لازم را اعلام کرد.
احضار کاردار سفارت عربستان
در تهران به وزارت خارجه
در پی فاجعه به شهادت رسیدن تعداد زیادی از حجاج بیت الله الحرام از جمله بیش از صد زائر ایرانی در منا کاردار سفارت عربستان سعودی در تهران، به وزارت امور خارجه کشورمان فراخوانده و مراتب اعتراض جمهوری اسلامی ایران به وی ابلاغ شد.
کاردار عربستان نیز در این ملاقات ضمن ابراز تاسف از وقوع حادثه مذکور و تسلیت به دولت و خانواده‌های قربانیان تاکید کرد دولت عربستان همکاری‌های لازم را با مسئولان ایرانی برای مدیریت حادثه انجام داده و تدابیر لازم را در این زمینه اتخاذ کنند.
از سوی دیگر محمد جواد ظریف وزیر خارجه کشورمان با صدور پیامی حادثه منا را به خانواده‌ها و بازماندگان این حادثه تسلیت گفت و بر مسئولیت کارگزاران اجرایی عربستان در این زمینه تأکید کرد.
خبر دیگر اینکه حسین امیرعبداللهیان معاون وزیر خارجه کشورمان از تشکیل ستاد ویژه‌ای در این وزارتخانه و رسیدگی فوری به وضعیت حجاج ایرانی حادثه منا خبر داد و مقامات سعودی را مسئول این حادثه خواند.
بیانیه دولت در پی حادثه تلخ و ناگوار منا
هیأت وزیران در بیانیه‌ای دولت عربستان سعودی را مسئول امنیت و حفاظت از جان حجاج بیت الله الحرام دانست و تاکید کرد عواقب هرگونه اهمال و بی‌توجهی به این امر متوجه دولت عربستان خواهد بود.
دستور ستاد کل نیروهای مسلح
به نیروی هوایی ارتش و سپاه
از سوی دیگر سردار مسعود جزایری معاون ستاد کل نیروهای مسلح از دستور این ستاد به نیروهای هوایی ارتش و سپاه برای نقش‌آفرینی در انتقال شهدا و مصدومین حادثه روز پنجشنبه مکه به کشور خبر داد.
بنا بر این دستور، این نیروها موظفند تا در همه زمینه‌ها برای کمک‌رسانی مشارکت کرده و توان خود را برای اجرایی کردن این مأموریت به کار بگیرند.
واکنش‌های گسترده مراجع، علما و شخصیت‌ها
آیت‌الله حسین نوری همدانی یکی از مراجع تقلید با صدور پیامی در مورد حادثه دردناک مکه گفت: آیا وقت آن نرسیده است که مسلمانان جهان و دولت‌های اسلامی در مورد جنایت‌هایی که آل سعود در تاریخ ننگین خودشان داشته و روز به روز در ارتکاب جنایات بیشتر در عراق، یمن، سوریه و بحرین چهره زشت و شوم خود را بهتر نشان می‌دهند، تصمیمات جدی و اجتماعی بگیرند.
آیت الله صافی گلپایگانی نیز در پیامی تاکید کرد: بی‌شک وقوع چنین حوادث دردناکی، تکلیف را برای امّت اسلامی زیادتر نموده که باید با تدبیر و مدیریت صحیح و هماهنگی کامل از تکرار چنین وقایع ناگواری جلوگیری نموده و راه برای انجام مناسک حج در خانه امن الهی که قبله مسلمانان و کعبه آمال چند میلیارد مسلمان می‌باشد فراهم نمایند.
همچنین آیت‌الله شبیری زنجانی با صدور پیام تسلیتی درگذشت زائران حوادث مکه مکرمه را به خانواده‌های آنان تسلیت گفت و ابراز امیدواری کرد تدبیری اندیشیده شود تا جهان اسلام شاهد چنین وقایعی نباشد.
آیت الله یزدی رئیس مجلس خبرگان رهبری نیز از سازمان همکاری‌های اسلامی خواست علاوه بر محکومیت رژیم آل سعود، با توجه جایگاه و عظمت حرمین شریفین برای اداره صحیح و کارآمد آن تدبیری شایسته بیندیشند.
آیت‌الله مکارم شیرازی از مراجع عظام تقلید نیز با صدور پیام تسلیتی تأکید کرد: این فاجعه عظیم ایجاب می‌کند که علمای اسلام از یک سو و سیاستمداران از سوی دیگر در اسرع وقت جلساتی تشکیل دهند و برای اداره حرمین شریفین فکری کنند.
عربستان مسئول حادثه منا است
و باید پاسخگو باشد
نشست فوق‌العاده هیئت دولت به منظور بررسی وضعیت حجاج ایرانی در عربستان به ریاست جهانگیری معاون اول رئیس جمهور بعد از ظهر دیروز برگزار شد .
به گزارش ایسنا دکتر اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور پس از پایان نشست تاکید کرد که کشورهایی مانند ایران که آسیب بیش‌تری دیده‌اند باید در جریان بررسی حادثه نماینده داشته باشند.
وی در ادامه افزود: در این جلسه وزارت خارجه اطلاعات خود را درباره علت اصلی حادثه در اختیار ما گذاشت. ما معتقدیم دولت عربستان مسئول امنیت حجاج است. ما در سال‌های گذشته 150 هزار حاجی به حج می‌فرستادیم اما عربستان اعلام کرد که توانایی مدیریت این جمعیت را ندارد بنابراین برای ایران مثل سایر کشورها سهمیه در نظر گرفته شد و سهم ایران سالی 65 هزار حاجی شد. بنابراین طبیعتا دولت عربستان باید قادر باشد که این تعداد را به نحو مطلوب مدیریت کند. اما امسال دو اتفاق سقوط جرثقیل و منا رخ داد.
معاون اول رئیس‌جمهور همچنین با بیان این که نباید جرثقیل‌ها در این مقطع در مسجدالحرام مستقر باشند افزود: سوء مدیریت در فاجعه منا کاملا واضح است. بی‌تجربگی یا کم تجربگی کسانی که مراسم منا را مدیریت می‌کردند نیز کاملا روشن است. دولت عربستان باید پاسخگو باشد و علل وقوع حادثه را نیز بررسی کرده و در این بررسی نیز باید تمام نمایندگان کشورهای اسلامی حضور داشته باشند. همچنین سازمان‌های اسلامی و بین‌المللی نیز باید به وظایف قانونی خود عمل کرده و گزارشی درباره وقوع این فاجعه را به کشورهای اسلامی ارائه کنند.
رحمانی فضلی وزیر کشور نیز با بیان اینکه ستاد ویژه حادثه منا به ریاست وزارت کشور تشکیل شد، گفت: دو نفر از اعضای هیأت دولت به عربستان می‌روند و هلال‌احمر مسئولیت انتقال جانباختگان و مجروحین را به عهده دارد.