هر سال به دلیل حضور میلیونی حاجیان تمتع و البته انجام همزمان مناسک توسط آنها، در مسیرهای منتهی به رمی جمرات ازدحام شدید رخ میدهد.
اما نکتهای که وجود دارد تدبیر رژیم سعودی برای ساماندهی این اوضاع است. مسالهای که در چندین سال اخیر بسیار کمرنگ دیده شده است. آنقدر کمرنگ در نهایت تبدیل به فاجعهای مرگبار، غمبار و فراموشنشدنی شد.
صبح روز گذشته در حالیکه حاجیان کشورهای مسلمان به سوی رمی جمرات حرکت میکردند ارتش سعودی به دلایل نامعلوم و بدون هماهنگی قبلی دو مسیر رمی جمرات را بست. زائران مجبور شدند از مسیرهای دیگر تردد کنند.
آنهایی که به انتهای خیابان رسیده بودند با انسداد انتهای مسیر مواجه شدند در حال بازگشت بودند که با سیل عظیم جمعیتی که برای رمی جمرات به محل انجام مناسک میرفتند برخورد کردند.
سپس آنها به مسیر باریک و کوچکی هدایت شدند که باید از دروازهای کوچک عبور میکردند و همین امر موجب برخورد و ازدحام شدید در ورودی این مسیر شد و فاجعه منا را رقم زد.
در ابتدا سعید اوحدی در گفتوگو با فارس اعلام کرد که آمار دقیقی از تعداد تلفات و مجروحین نداریم.
در ساعت ۱۳:۲۲ دقیقه مرکز پزشکی سازمان حج و زیارت اعلام کرد که مرگ ۱۲ ایرانی تایید شده و پس از اعلام اولین آمار سیر تصاعدی کشتهشدگان ایرانی شروع شد.
پس از دقایقی در ساعت ۱۳:۲۸ دقیقه سعید اوحدی از افزایش تعداد کشتهها به ۳۵۰ نفر خبر داد و گفت: تاکنون بیش از ۱۵۰۰ زائر در حادثه رمی جمرات مجروح شدند.
در ساعت ۱۴ خبر تشکیل ستاد ویژه پیگیری و بررسی وضعیت زائران ایرانی حادثه منا با حضور حجتالاسلام قاضیعسکر سرپرست حجاج ایرانی، سعید اوحدی رئیس سازمان حج و زیارت و پیرحسین کولیوند مشاور رئیس مرکز پزشکی حج و زیارت مخابره شد.
در همین حین خبر از امدادرسانی تیم پزشکی ایران و تشکیل گروههای امدادی توسط زائران ایرانی به صورت داوطلبانه از منا منتشر میشد.
همچنین شاهدان عینی و مسئولان از امدادرسانی گروههای پزشکی سعودی شکایت میکردند و از ایجاد مانع برای جستوجوی جانباختگان، ممانعت از انتقال زائران مجروح ایرانی به مراکز پزشکی و درمانی، بدرفتاری با مجروحان ایرانی و کندی امدادرسانی توسط رژیم سعودی سخن میگفتند.
در ساعت ۱۴:۳۹ دقیقه، نیم ساعت پس از خبر تشکیل ستاد ویژه، اوحدی آمار ۴۳ زائر ایرانی جانباخته و ۶۰ مصدوم را اعلام کرد. حدود نیم ساعت پس از اعلام اوحدی، اسامی ۴۳ جانباخته ایرانی توسط شهسواری مدیر روابط عمومی سازمان حج منتشر شد.
اما ماجرا به اینجا ختم نشد. اوحدی اظهار امیدواری کرد تا یک ساعت آینده آمار نهایی را بدهد. اما امروز (جمعه) اوحدی اعلام کرد تا فردا آمار نهایی اعلام میشود زیرا عمق فاجعه بسیار زیاد است.
اوحدی سپس در ساعت ۱۷:۱۰ دقیقه آمار کل کشتهها تا آن لحظه را بیش از ۱۰۰۰ نفر اعلام کرد و گفت: بیش از ۲۰۰۰ هزار نفر مجروح شدهاند.
کمتر از یکساعت از اعلام ۴۳ زائر ایرانی جاباخته نگذشته بود که اعلام شد شمار کستههای ایرانی به ۹۵ نفر رسید.
پس از آن حجتالاسلام و المسلمین سیدعلی قاضی عسکر، سرپرست حجاج ایرانی در گفتوگوی زنده تلفنی در صداوسیما با اشاره به این مطلب که سعودی ها هنوز نتوانستهاند جنازهها را از محل وقوع حادثه خارج کنند، گفت: تمام بیمارستان ها را مورد بررسیقرار دادهایم تا حجاجمان را پیدا کنیم و از وضعیت آنها با خبر شویم.
قاضی عسکر تصریح کرد: سعودی ها حتی اجازه نمیدهند که نیروهای ما در صحنه حاضر شوند و مجروحان ما را شناسایی کنند و ما نمیدانیم این چه شیوه خدمت رسانی است.
در ساعت ۱۹:۱۳ دقیقه اوحدی آخرین آمار را ۱۲۰۰ کشته اعلام کرد و گفت: تعداد کشتهها و زخمیهای این حادثه به بیش از ۳۲۰۰ نفر رسیده است.
در این میان افراد برجسته کشور اعم از علما، مراجع تقلید، سران لشگری و کشوری با صدور پیامهای تسلیت خواستار تسریع در روند امدادرسانی و پیگیری مجدانه دولت جمهوری اسلامی ایران برای احقاق حق و تامین امنیت زائران ایرانی بیتالله الحرام شدند و تمام مسئولان به بیکفایتی رژیم سعودی در اداره حج تمتع امسال تاکید کردند.
در این زمینه مقام معظم رهبری پیامی را صادر کردند و با بیان اینکه دولت سعودی باید مسئولیت سنگین این فاجعه را به عهده بگیرد، سه روز عزای عمومی اعلام کردند.
رئیس سازمان حج و زیارت با اعلام این خبر که تعداد کل کشتهها از ۱۳۰۰ نفر گذشته است، گفت: از این تعداد ۱۲۵ نفر زائران ایرانی بودهاند.
سپس رئیس مرکز پزشکی حج و زیارت با بیان اینکه ۷۰ زائر ایرانی به دلیل کوفتگی و گرمازدگی بستری هستند، گفت: هماکنون ۲ زائر ایرانی در بیمارستانهای سعودی بستری هستند که سعودیها اجازه انتقال آنها را به مراکز درمانی ایران را نمیدهند.
در پایان رئیس سازمان حج و زیارت از مجهولالهویه بودن ۶ زائر جانباخته ایرانی خبر داد و گفت: آمار نهایی امشب (پنجشنبه) سازمان حج و زیارت ۱۳۱ جانباخته ایرانی در حادثه منا است و این آمار امشب(پنجشنبه) افزایش نمییابد.
از ابتدای صبح امروز اوحدی به فارس اعلام کرد که پیکرهای جان باختگان ایرانی فاجعه مرگبار منا اوایل هفته آینده به کشور بازگردانده میشود و هماکنون شناسایی پیکرها در سردخانهها ادامه دارد.
اوحدی اظهار داشت: هماکنون ۴ کمیته جستوجو در سردخانهها و بیمارستانهای سعودی در تلاشند تا زائران ایرانی جانباخته را پیدا کنند و دیگر هیچ جنازهای روی زمین نمانده و تمام اجساد به سردخانهها منتقل شده است.
امروز حاجیان دوباره برای رمی جمرات میروند و فردا بعد از نماز ظهر و عصر به مکه مکرمه برای انجام آخرین مناسک حج باز میگردند.
این درحالی است که منابع عربی در ۲۴ ساعت گذشته آمارهای ضد و نقیض زیادی را صادر میکردند که بنا به گفته سعید اوحدی این آمار خیلی قابل استناد نیست.