در ادامه اجراي نقشه راه ميان ايران و آژانس بين المللي انرژي اتمي که 23 تيرماه و در روز اعلام توافق برجام ، امضا شد ، شب گذشته يوکيو آمانو مدير کل آژانس وارد تهران شد تا اجراي اين نقشه راه سرعت گيرد. تاکنون و در تاريخ هاي 24مرداد و 24 شهريور دو مرحله از اين نقشه راه شامل ارائه توضيحات ايران و دريافت سوالات آژانس انجام شده و دو طرف پيگيري انجام ساير گام هاي نقشه راه را دنبال مي کنند.
به گزارش ايسنا ،آژانس بين المللي انرژي اتمي با انتشار بيانيه اي ضمن تاييد سفر آمانو به تهران اعلام کرد: مدير کل آژانس قرار است روز يکشنبه با مقامات ايراني ديدار و گفت وگو داشته باشد و براي ادامه همکاري ميان آژانس و جمهوري اسلامي ايران در چارچوب نقشه راه براي شفاف سازي در خصوص فعاليت هاي هسته اي حال و گذشته ايران گفتگو شود.طبق مفاد نقشه راه ، بين 24 شهريور تا 23 مهرماه بايد ديدارهاي فني-کارشناسي، تمهيدات فني ومباحث آنگونه که در ساز و کار جداگانه مورد توافق قرار گرفت، براي رفع ابهامات، انجام شود همچنين تمامي فعاليت ها، تا تاريخ 15 اکتبر 2015 (23 مهر) با هدف حل تمامي مسائل حل نشده گذشته و حاضر، آنگونه که در ضميمه گزارش 2011 مدير کل تعيين شده، تکميل خواهد شد.قرار است طبق اين نقشه راه تمامي مسائل اختلافي ميان ايران و آژانس يک بار براي هميشه بررسي و رفع گردد.
از سوي ديگر بهروز کمالوندي سخنگوي سازمان انرژي اتمي در اولين واکنش به جوسازي رسانه هاي غربي درباره اهداف سفر يوکيا آمانو مديرکل آژانس به کشورمان گفت که سفر آمانو به تهران در راستاي برنامه نقشه راه انجام مي گيرد.وي در خصوص ادعاي برخي رسانه هاي آمريکايي درباره دستور خاص سفر آمانو به تهران تصريح کرد: برخي از رسانه هاي بين المللي با اهداف خاص، خبرهاي جهت داري را منتشر مي کنند که اين روش تازگي ندارد.خبرگزاري آمريکايي آسوشيتدپرس مدعي شده است، سفر يوکيا آمانو به تهران با هدف جلب حمايت براي مصاحبه با دانشمندان ايراني در چارچوب تحقيق درباره موضوع ادعايي " ابعاد نظامي برنامه هسته اي ايران" يا PMD انجام مي شود.
همچنين بعد از اينکه هفته گذشته زمزمه هايي مبني بر درخواست زاکاني رئيس کميسيون ويژه برجام در مجلس براي حضور مديرکل آژانس در اين کميسيون شنيده شد، روز گذشته رسانه ها از شرکت کردن آمانو در جلسه بعد از ظهر امروز کميسيون ويژه برجام خبر دادند.اين مسئله را زاکاني در گفت وگو با فارس تاييد کرد و گفت: وزارت امور خارجه طي نامه اي اين موضوع را به کميسيون برجام اعلام کرده است.به گزارش مهر در نشست رئيس آژانس اتمي با اعضاي کميسيون ويژه برجام حسن قشقاوي معاون پارلماني وزارت خارجه و رضا نجفي نماينده ايران در آژانس بين المللي انرژي اتمي آمانو را همراهي مي کنند.همچنين روز گذشته زاکاني رئيس کميسيون برجام با صدور نامه اي به رئيس سازمان انرژي اتمي کشورمان خواستار ارائه اسناد ۲ توافق محرمانه ايران و آژانس که پس از دستيابي به توافق نهايي هسته اي در وين بين صالحي و يوکيا آمانو به امضا رسيد، به کميسيون ويژه برجام شد.اين درحالي است که پيش از اين سيدمحمود نبويان عضو کميسيون ويژه بررسي برجام مجلس اعلام کرده بود که اين کميسيون قصد دارد علاوه بر برجام، اسناد محرمانه توافق را نيز مورد بحث و بررسي قرار دهد.
در همين حال سخنگوي کميسيون ويژه بررسي برجام از رايزني اين کميسيون براي حضور روساي قواي مجريه و قضائيه در اين کميسيون خبر داد.
به گزارش تسنيم سيدحسين نقوي حسيني همچنين به اظهار تمايل رئيس مجلس براي حضور در يکي از جلسات کميسيون ويژه بررسي برجام اشاره کرد و افزود: آقاي لاريجاني براي حضور در يکي از جلسات اين کميسيون ابراز تمايل کرده که بر اين اساس برنامه ريزي ها براي حضور وي در کميسيون در حال انجام است، اما زمان دقيق آن هنوز مشخص نيست. وي تأکيد کرد: گزارش اين کميسيون پيرامون ابعاد مختلف برجام پس از استماع نظرات کارشناسان حقوقي تهيه و به هيئت رئيسه مجلس تقديم مي شود.
از سويي ديگر اخبار رسيده از نشست روز گذشته کميسيون ويژه برجام مجلس نيز حکايت از بررسي ابعاد حقوقي الزام آور و تعهدات برجام با حضور حقوقدانان دارد.به گزارش خانه ملت، عليرضا زاکاني در اين جلسه از حقوقدانان خواست تا اعلام کنند مجلس از چه ظرفيت ها و اصول قانون اساسي مي تواند براي بهره گيري حداکثري از قوانين به دولت در اجراي برجام کمک کند. در ادامه اين جلسه سوالاتي چون آيا برجام تعهد آور است، گلوگاه هاي جدي دربرجام از لحاظ حقوق بين الملل کدام فرازهاست ، نواقص حقوقي اين سند در کجاست تا بتوانيم با در نظر گرفتن آن تصميم درست را اتخاذ کنيم از سوي رئيس کميته حقوقي کميسيون ويژه برجام مطرح شد.به دنبال آن سيد فضل ا... موسوي يکي از اساتيد حقوق بين الملل ضمن شرح شرايط معاهدات بين المللي گفت: معاهده نبايد نابرابر باشد اما در مذاکرات ايران با گروه ۱+۵ يک طرف ايران به تنهايي بود و طرف ديگر ۶ قدرت جهاني وجود داشت بنابراين اين مذاکرات نابرابر بود.وي همچنين با بيان اينکه براساس کنوانسيون ۱۹۶۹ وين در صورتي که توافقي با تهديد همراه باشد آن معاهده لغو مي شود گفت: در طول مذاکرات شاهد بوديم که طرف مقابل مدام ما را با گزينه نظامي تهديد مي کرد براين اساس توصيه مي کنم که دولتمردان از اين دو نکته براي فرصتي در آينده استفاده کنند تا در صورتي که لازم بود توافق را باطل کنند .
اين حقوقدان با اشاره به اينکه بايد بررسي شود آيا برجام از نظر حقوق بين الملل معاهده محسوب مي شود يا خير گفت: برخي اعتقاد دارند که بعضي از بندهاي برجام لازم الاجرا و تعهدآور است بنابراين بايد بررسي کنيم آيا همه برجام تعهد آور است يا بخشي از آن. وي با اشاره به اينکه مدت اتمام قطعنامه و برجام ۱۰ سال است اما در برجام مواردي بعد از ۱۰، ۱۵، ۲۵ سال و در برخي موارد تعهد بي انتها باقي مي ماند گفت: اين سوال به وجود مي آيد که تفاوت اتمام تعهدات در قطعنامه و برجام چه ارتباطي با هم دارند.
در ادامه اين نشست اسماعيل بقايي از حقوقدانان تيم مذاکره کننده نيز با انتقاد از پيش فرض ارائه شده از سوي موسوي در خصوص تهديد طرف مقابل طي مذاکرات گفت: حضور ايران در مذاکرات اين نکته را به جهانيان مخابره کرد که ما توانستيم به تنهايي در مقابل قدرت هاي جهاني با اقتدار بايستيم و از منافع ملت کوتاه نياييم.
سادات ميداني يکي ديگر از اعضاي حقوقي تيم مذاکره کننده کشور در پاسخ به تعهدآور بودن برجام گفت: در طول مذاکرات و تنظيم سند روي چند اصول از جمله انعطاف عمل، عدم اعتماد و در نظر گرفتن ميزان قدرت طرف مقابل براساس قوانين داخلي مورد نظر قرار گرفت تا در نهايت سندي تنظيم شد که براساس اراده هاي سياسي الزام آور باشد.
اين حقوقدان اظهار داشت: در سند برجام از واژه هايي استفاده شد که براساس حقوق، سياسي و نرم باشد تقريبا ماه مارس بود که طرفين تشخيص دادند که از الزامات حقوقي به سمت حقوق سياسي حرکت کنند و از مفاهيم سياسي به جاي مفاهيم حقوق بين الملل استفاده شود اين کار باعث مي شود انعطاف عمل و آزادي عمل سياسي در آينده براي طرفين ايجاد شود.