به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»، در دنیای امروز، مراقبت از پوست از یک عادت ساده بهداشتی، به یک گامماراتن پیچیده تبدیل شده است. رسانهها و شبکههای اجتماعی با تعریف استانداردهای دستنیافتنی، زنان بهویژه دانشجویان را به سمت مصرف گرایی افراطی سوق میدهند. این مقاله ضمن واکاوی این فشارها، به دنبال ارائه راهکارهایی برای جایگزینی سلامت روان و خودپذیری به جای ایدهآلهای غیرواقعی است.
۱. استانداردسازی غیرواقعی زیبایی
رسانهها با استفاده از فیلترها، ادیتهای حرفهای و نورپردازیهای اغراقشده، تصویری غیرممکن از «پوست ایدهآل» ارائه میدهند. دانشجویان بهعنوان نسل دیجیتال، ساعتها در معرض این تصاویر قرار میگیرند و به تدریج باور میکنند که پوست طبیعی آنها «نقص» دارد. این امر نهتنها عزت نفس را تحت تأثیر قرار میدهد، بلکه منجر به احساس نارضایتی دائم از بدن میشود.
۲. روتینهای پیچیده؛ از سلامت تا مصرفگرایی
مراقبت از پوست که زمانی به شستوشو و مرطوبکردن محدود بود، امروزه به فرآیندی ۷ تا ۱۰ مرحلهای تبدیل شده است. تبلیغات مداوم محصولات جدید—از سرمها و اسانسها تا کرمهای تخصصی—این پیام را القا میکنند که برای «قابل قبول بودن» باید همه این مراحل را انجام داد. این موضوع برای دانشجویان، علاوه بر اتلاف وقت، فشار مالی قابل توجهی ایجاد میکند.
۳. پیامدهای روانی: اضطراب و کاهش تمرکز
تأثیر این فشارها فراتر از مسائل مالی است. بسیاری از دانشجویان گزارش میدهند که دائماً نگران ظاهر پوست خود هستند و هر جوش یا لک کوچک را به عنوان یک «مشکل جدی» قلمداد میکنند. این اضطراب میتواند بر عملکرد تحصیلی، روابط اجتماعی و حتی سلامت روان تأثیر منفی بگذارد. در موارد حاد، ممکن است منجر به اختلالات رفتاری مانند وسواس فکری-عملی نسبت به ظاهر شود.
۴. زبان علمنمایانه؛ فریب با واژههای پیچیده
صنعت زیبایی از اصطلاحات علمی مانند «هایپوآلرژنیک»، «نانو-ذرات» یا «ترکیبات پیشرفته» برای متقاعد کردن مصرفکنندگان استفاده میکند. این امر به ویژه برای دانشجویان—که به علم احترام میگذارند—میتواند فریبنده باشد. در حالی که بسیاری از این ادعاها پشتوانه علمی محکمی ندارند و تنها تکنیکی برای افزایش فروش هستند.
۵. راهکارهای عملی برای دانشجویان
· نقد رسانهای: هر تبلیغ یا پست اینفلوئنسری را به دیده تردید بنگرید. به یاد داشته باشید که هدف نهایی بسیاری از این مطالب، فروش محصول است.
· بازتعریف سلامت پوست: پوست سالم به معنای پوست بیعیب نیست. سلامت واقعی به معنای تمیزی، آبرسانی و محافظت در برابر آفتاب است.
· اقتصاد دانشجویی: نیازهای واقعی پوست خود را شناسایی کنید. اغلب، یک پاککننده ملایم، یک مرطوبکننده و یک ضدآفتاب مناسب، کافی هستند.
· اولویتبندی منابع: بودجه محدود دانشجویی را پیش از هر چیز به نیازهای ضروری مانند غذا، کتاب و هزینههای تحصیل اختصاص دهید.
· گفتوگو و همدلی: با دوستان خود در مورد این فشارها صحبت کنید. تشکیل گروههای حمایتی میتواند از انزوای ناشی از این اضطراب بکاهد.
۶. دیدگاه متخصصان
دکتر مریم سعادت، روانشناس بالینی، در این رابطه میگوید: «تداوم مواجهه با استانداردهای غیرواقعی زیبایی میتواند منجر به «نارضایتی بدن» و در موارد شدیدتر «اختلال بدشکلی بدن» شود. دانشجویان باید بدانند که ارزش آنان به ظاهر فیزیکی محدود نمیشود.»
همچنین دکتر رضا میرزایی، متخصص پوست، تأکید میکند: «نیازهای پوست هر فرد منحصر به فرد است. روتینهای پیچیده لزوماً بهتر نیستند و گاه حتی میتوانند با تحریک پوست، مشکلات جدید ایجاد کنند.»
نتیجهگیری:
فشار رسانهها برای پذیرش روتینهای پیچیده مراقبت از پوست، بیش از آن که درباره سلامتی باشد، درباره بازاریابی و سودآوری است. ما به عنوان جامعه دانشگاهی، با تفکر انتقادی و آگاهی جمعی میتوانیم در برابر این جریان مقاومت کنیم. زیبایی واقعی در تنوع، سلامت و پذیرش خود است. بیایید به جای جستوجوی کمال در پوست، به کمال در اندیشه و عمل بیندیشیم.
سه پایه اصلی را فراموش نکنید: پاکسازی + آبرسانی + محافظت در برابر آفتاب.
پوست خود را بشناسید: به جای تقلید از دیگران، نیازهای پوست خود را شناسایی کنید.
منابع معتبر را دنبال کنید: از مشاوره متخصصان پوست و منابع علمی معتبر بهره ببرید.
ذهنآگاهی را تمرین کنید: وقتی احساس کردید تحت فشار تبلیغات هستید، یک قدم به عقب بردارید و از خود بپرسید: «آیا این واقعاً برای من لازم است؟»