به گزارش ایسنا، «ترکی الفیصل» شاهزاده سعودی در گفتگویی بسیار نادر با تایمز اسرائیل گفت که ریاض در حال حاضر حتی ایده عادیسازی روابط با اسرائیل را هم در نظر ندارد و تنها در صورتی این کار را انجام خواهد داد که تل آویو عادی رفتار کند و قوانین بینالمللی را بپذیرد.
به نوشته روزنامه اسرائیلی، محتوای سخنان ترکی الفیصل نشان دیگری از این بود که به نظر میرسد عربستان سعودی به عنوان کشور پیشرو جهان عرب، به رغم تمایل شدید واشنگتن برای تحقق آن، تا چه حد از ایجاد روابط با اسرائیل فاصله دارد.
شاهزاده سعودی در سالهای اخیر به دلیل اتخاذ لحنی تندتر علیه اسرائیل نسبت به دولتش شناخته شده است اما مواضع او منعکس کننده موضع رسمی ریاض در مورد روابط احتمالی با دولت یهود بوده است.
او از سال ۱۹۷۹ تا ۲۰۰۱ به عنوان مدیر کل اداره اطلاعات عمومی عربستان سعودی خدمت کرد و سپس به عنوان سفیر پادشاهی عربستان در انگلیس و ایالات متحده فعالیت داشت. او از زمان بازنشستگی همچنان به اظهار نظر در امور بینالمللی ادامه داده است و در حال حاضر به عنوان رئیس مرکز تحقیقات و مطالعات اسلامی بنیاد ملک فیصل فعالیت میکند.
شاهزاده سعودی در باره اینکه با توجه به اینکه برخی از مقامات عربستان از لزوم تشکیل یک کشور فلسطینی صحبت کردهاند، در حالی که برخی دیگر تنها بر «مسیری» به سوی راهحل دو کشوری اصرار داشتهاند، شرایط خاص ریاض برای برقراری روابط با اسرائیل را روشن کند، گفت که «هیچ مغایرتی وجود ندارد».
وی با اشاره به پیشنهاد مورد حمایت عربستان برای راهحل دو دولتی بر اساس مرزهای پیش از ۱۹۶۷ به همراه یک راهحل «عادلانه و مورد توافق» برای مساله آوارگان فلسطینی - شرایطی که اسرائیل همواره آن را رد کرده است - گفت: «تحقق راهحل دو دولتی نیازمند یک مسیر جدی و قابل اعتماد است که به هدف نهایی، یعنی یک کشور فلسطینی پایدار، همانطور که در ابتکار صلح عربی ۲۰۰۲ پیشبینی شده و چشمانداز صلح ارائه شده برای حل و فصل نهایی این درگیری طولانی مدت است، منجر شود.»
ترکی الفیصل ادامه داد: «عادیسازی روابط با اسرائیل منوط به دستیابی به آن راهحل نهایی و عادلانه برای آرمان فلسطین بود. بنابراین، اظهارات سعودیها در مورد مسیر به معنای نیاز به یک فرآیند صلحآمیز قابل اعتماد است که به [آن] راهحل نهایی منجر شود، با این درک که چنین فرآیندی مستلزم مشارکت بسیاری از کشورهای بینالمللی و منطقهای، از جمله عربستان سعودی است.»
او با اشاره به «اسحاق رابین» نخستوزیر سابق رژیم صهیونیستی و «یاسر عرفات» رئیس سابق سازمان آزادیبخش فلسطین که اسرائیل آنها را به سازماندهی انتفاضه دوم متهم میکند، گفت: «این مورد پس از کنفرانس صلح خاورمیانه در مادرید در سال ۱۹۹۱ اتفاق افتاد، زمانی که عربستان به همراه سایر کشورهای عربی در آن فرآیند شرکت کردند. افسوس که همه چیز بیهوده پیش رفت. اسرائیل آماده پرداخت هزینه صلح نبود. مرد صلح در اسرائیل در آن زمان ترور شد و طرف فلسطینی نیز مسموم شد.»
فلسطینیها مدتهاست که رژیم صهیونیستی را به مسموم کردن یاسر عرفات متهم میکنند.
با این حال، دولت «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا امیدوار است عربستان در آینده نزدیک به توافقنامههای ابراهیم، مجموعهای از توافقنامههای عادیسازی که با میانجیگری دولت ترامپ در سال ۲۰۲۰ بین اسرائیل و چندین کشور عربی منعقد شد، بپیوندد.
اما «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان در دیدار ماه گذشته خود در کاخ سفید با دونالد ترامپ، این ایده را رد کرد و گفت: «ما میخواهیم بخشی از توافقنامه ابراهیم باشیم اما همچنین میخواهیم مطمئن شویم که [ما] مسیری روشن [به سوی] راهحل دو دولتی را تضمین میکنیم.»
شاهزاده ترکی الفیصل همجنین در مورد دولت «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر رژیم صهیونیستی که برای جلوگیری از تأسیس کشور فلسطین تلاش کرده است، گفت: «متأسفانه، با ذهنیت حاکم بر اسرائیل در این روزها، هر گامی به سوی صلح، برگشتپذیر است و زمانمند نیست.»
رئیس سابق اطلاعات عربستان تصریح کرد: «رفتار تهاجمی اسرائیل در منطقه، ازجمله در غزه و کرانه باختری، در سوریه، در لبنان که تعهدات خود را نسبت به آتشبس در طول جنگ غزه و تعهد شفاهی خود را نسبت به توافقنامه ابراهیم مبنی بر عدم تغییر وضعیت میدانی تغییر میدهد، به همراه اظهارات آن درباره اسرائیل بزرگ، مانع اعتماد به اسرائیل است.»
او تاکید کرد که «جلب اعتماد مستلزم آن است که اسرائیل طبق قوانین و هنجارهای حقوق بینالملل و قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل رفتار و از آنها پیروی کند.»
شاهزاده سعودی در پاسخ به این سوال که آیا ریاض با امتناع از عادیسازی روابط با اسرائیل، ترامپ را ناراحت میکند و به روابطش با ایالات متحده آسیب میرساند؟ مدعی شد که این پادشاهی خلیج فارس «سیاست خارجی خود را بر اساس منافع ملی اش بنا میکند، نه بر اساس خواستهها و فشارهای دیگران.»
رئیس سابق اطلاعات عربستان افزود: «شاهزاده محمد بن سلمان آشکارا دیدگاه عربستان سعودی را در کاخ سفید در حضور آقای ترامپ بیان کرد و او نگفت که از سخنان شاهزاده محمد ناراحت شده است.»
این در حالی است که کانال ۱۲ تلویزیون اسرائیل گزارش داده بود که رئیس جمهور آمریکا پس از تبادل نظر «پر تنش» با بن سلمان در مورد این موضوع در بخش خصوصی دیدارشان در کاخ سفید، «ناامید و عصبانی» شده است.
ترکی الفیصل همچنین این تصور را که ریاض پیش از آغاز حملات مرگبار رژیم صهیونیستی علیه غزه در اکتبر ۲۰۲۳ به عادیسازی روابط با اسرائیل نزدیک شده بود، به صراحت رد کرد.
او استدلال کرد که «تمام گمانهزنیها در مورد عادیسازی روابط قبل از ۷ اکتبر، از روی خوشبینی منابع عمدتاً اسرائیلی یا آمریکایی طرفدار اسرائیل بود.»
شاهزاده سعودی خاطر نشان کرد: «با این حال، عربستان همیشه آماده است تا در مورد صلح در خاورمیانه و الزامات آن صحبت کند. موضع عربستان سعودی بدون حل مسالمتآمیز مساله فلسطین که مستلزم راهحل دو کشوری است، عادیسازی روابط نخواهد بود.»
وی در پاسخ به این سوال که آیا ریاض هنوز در روابط با اسرائیل با توجه به تحولات منطقه در سال های اخیر، منافع استراتژیکی میبیند؟ گفت: «هیچ منفعت استراتژیکی برای عادیسازی روابط عربستان سعودی با اسرائیل وجود ندارد، اسرائیلی که هنوز یک قدرت عادی به شمار نمی آید که صلحطلب باشد و طبق قوانین و هنجارهای روابط طبیعی بین کشورها با همسایگان خود زندگی کند.»
او در ادامه این تصور را که تشکیلات خودگردان فلسطین به رهبری «محمود عباس» مانعی برای توافق صلح با اسرائیل ایجاد میکند، رد کرد.
مقام سابق سعودی با تکرار سخنان اخیر یک وزیر کشورش گفت: «من معتقدم اسرائیل مسئول شکست تشکیلات خودگردان است، زیرا اسرائیل کنترل تمام جنبههای زندگی در سرزمینهای فلسطینی را در دست دارد. بنابراین، شکست تشکیلات خودگردان توجیهی برای اجتناب از مسائل واقعی صلح نیست. اسرائیل باید با کنار گذاشتن جاهطلبیهای توسعهطلبانه خود و جستجوی صلح، نه سلطه، اصلاحاتی انجام دهد.»
رئیس سابق اطلاعات سعودی اظهار داشت: «طنز ماجرا این است که به رغم تغییر موضع جهان عرب برای به رسمیت شناختن اسرائیل، آنها موضع خود را از پذیرش راه حل دو کشور تغییر دادهاند.»
انتهای پیام