نوید خاصهباف، مدیرعامل سازمان سرمایهگذاری و مشارکتهای مردمی شهرداری تهران، در گفتوگو با خبرنگار ایلنا به تشریح آخرین وضعیت پروژه بزرگ «هزار و یک شهر» و تأثیر نوسانات نرخ ارز بر روند آن پرداخت.
از ایرانمال تا دلار ۱۳۰ هزار تومانی؛ چرا پروژه هزار و یک شهر متوقف ماند؟
وی با اشاره به وجود برخی موضوعات حقوقی از جمله اسناد زمین و اختلافات پیشآمده بین شهرداری و سرمایهگذار، اظهار داشت: تلاش کردیم این اختلافات را حل و فصل کنیم. در این پروژه، بخشی تجاری در نظر گرفته شده بود تا از محل آن، پروژه توجیه اقتصادی پیدا کند، اما با احداث پروژههایی مانند ایرانمال، این پروژه از حیّز انتفاع اقتصادی خارج شد و به منشأ اختلافات بیشتری تبدیل شد.
مدیرعامل سازمان سرمایهگذاری شهرداری تهران با بیان اینکه دو سال پیش پس از جلسات متعدد، توافقی با سرمایهگذار برای افزایش توجیهپذیری پروژه حاصل شد، افزود: بر این اساس، تغییراتی در سایر بناهای احداثی خارج از محدوده شهربازی، در کمیسیون ماده ۵ پیگیری شد. پس از بررسیهایی بیش از ۱۰ ماه، مصوبهای اخذ شد، اما حتی با آن مصوبه نیز جریان نقدی پروژه کفاف نمیداد و پروژه همچنان توجیهپذیر نبود.
خاصهباف، افزایش نرخ ارز را عامل مهمی در ایجاد چالش جدید برای این پروژه عنوان کرد و گفت: با توجه به خاص بودن و نیاز به تجهیزات وارداتی این شهربازی، افزایش نرخ ارز دوباره پروژه را از نظر اقتصادی با مشکل مواجه کرد. اکنون در حال بررسی راهکار جدیدی برای حل این مسئله هستیم. نوسانات ارز بهویژه برای پروژههای دارای تجهیزات وارداتی خاص، میتواند به بنبست بیانجامد.
وی در ادامه ابراز امیدواری کرد که به زودی تصمیم قابل اجرا و مناسبی برای ادامه کار گرفته شود تا سرمایهگذار، شهرداری و در نهایت شهروندان تهرانی از یک شهربازی خوب بهرهمند شوند.
آیا طرح ۱۴ ساله هنوز بهروز است؟
در بخش دیگری از این گفتوگو و در پاسخ به این پرسش که با گذشت حدود ۱۴ سال از طراحی اولیه، آیا طرح با ذائقه امروزی مطابقت دارد، خاصهباف توضیح داد: مطالعات طرح از سال ۱۳۹۰ آغاز و در سالهای ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ بازنگری شد. در شهر بازیهای در مقیاس جهانی، طراحی به گونهای انجام میشود که قابلیت ارتقا و بهروزرسانی با پیشرفت فناوری را داشته باشد. به عنوان نمونه، برخی شهربازیهای معتبر دنیا از جمله شانگهای که شرکت دیزنی طراحی کرده است، تا ۸۰ سال همچنان بهروز و قابل ارتقا هستند. طرح این پروژه نیز با مطالعات عمیق و زیرساخت مناسب تهیه شده و همچنان قابلیت بهروز بودن در آن احساس میشود.
جدول زمانی جدید: فاز اول ۱۸ ماهه، کل پروژه ۵ ساله
وی در پاسخ به پرسشی درباره افق زمانی بهرهبرداری از این شهربازی اعلام کرد: در صورت نهایی و ابلاغ شدن توافق با سرمایهگذار، وی متعهد میشود که نخستین فاز (دیار اول) را که بیش از ۹۰ درصد تجهیزات آن هماکنون در کشور موجود است، ظرف ۱۸ ماه راهاندازی کند و سایر فازهای پروژه را نیز طی ۵ سال به بهرهبرداری برساند.
چالش قیمتگذاری با وجود افزایش هزینهها
خاصهباف با اشاره به تأثیر نرخ ارز بر تجهیزات وارداتی مورد نیاز فازهای بعدی، به چالش مهم قیمتگذاری بلیت ورودی اشاره کرد و گفت: فرض کنید شهربازی بسازیم که قیمت بلیت آن ناگهان ۵ میلیون تومان شود. مردم قطعاً از آن استقبال نخواهند کرد. بنابراین نمیتوانیم با افزایش بهای تمامشده بر اثر نرخ ارز، به همان نسبت قیمت بلیت را به صورت ریالی افزایش دهیم. قیمتگذاری باید به گونهای باشد که هم برای مردم با هر سطح درآمدی قابل پرداخت باشد و هم برای سرمایهگذاری که باید تجهیزات را با دلار ۱۳۰ هزار تومانی وارد کند، صرفه اقتصادی داشته باشد.
در پاسخ به این پرسش که آیا راهبردی در مدیریت شهری برای خنثیسازی تأثیر نوسانات ارز بر این گونه پروژهها وجود دارد، مدیرعامل سازمان سرمایهگذاری شهرداری تهران تصریح کرد: بهترین راهبرد برای پروژههای بزرگ شهری و دولتی، تصمیمگیری سریع و قاطع مدیران و نهادهای مرتبط است. اعضای شورای شهر و سایر نهادهای تصمیمگیر و مجوزدهنده نباید پروژهها را معطل نگه دارند. هر چه پروژه دچار توقف و طولانیتر شدن شود، بیشتر در معرض این نوسانات و آسیبها قرار میگیرد. بنابراین بهترین راهکار این است که با تصمیمگیری درست و به موقع، پروژهها را هرچه سریعتر به مرحله اجرای نهایی نزدیک کنیم.
∎