به گزارش گروه استانهای خبرگزاری دانشجو، شهرستان مهران قلب تپنده استان ایلام، واقع در ۸۵ کیلومتری جنوب غرب استان با ۴۸۶ مرز مشترک بین ایران و عراق و بخشی از مناطق گرمسیری، دروازه عتبات عالیات، ملجا ۱۸۹ شهید سرافراز است، جایی که به لطف وجود امام شهیدان طی دهه اخیر به محلی برای عبور زائران کربلای معلی و پل ارتباطی بین مردم ایران و عراق، اما پتانسیل پیشرفت صنعتی و تجاری در این شهرستان همچنان غیر قابل قبول است.
به برکت کنگره بزرگ اربعین طی چند سال اخیر توسعه زیرساختها از جمله راه و گمرک و پایانه مسافربری، زیر ساختهای شهری به صورت ویژه در این شهرستان انجام گرفته است، اما این اقدامات همچنان مرز مهران را به آن جابگاه ویژه که باید نرسانده است.
منطقه آزاد مهران؛ پیشران توسعه ترانزیتی در غرب کشور
منطقه آزاد مهران یکی از هفت مناطق تجاری و صنعتی کشور و در مرز ایران و عراق به عنوان یکی از طرحهای راهبردی توسعهای استان ایلام است که با هدف گسترش همکاریهای مرزی، فعالسازی ظرفیتهای صادراتی و جذب سرمایهگذاری داخلی و خارجی طراحی شده است.
این منطقه در نقطه صفر مرزی ایران و عراق و دروازه اصلی ترانزیت کالا از غرب کشور قرار دارد و بهرهمندی از زیرساختهای حملونقل جادهای، مرز فعال مهران و دسترسی به سامانه گرمسیری از مزیتهای ویژه آن بهشمار میرود.
تثبیت مالکیت اراضی و چالش واگذاریهای گذشته
منطقه آزاد مهران با مساحت حدود ۷ هزار هکتار، پس از سالها پیگیری مسئولان استانی، در سال ۱۳۹۹ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و نهایتاً در سال ۱۴۰۰ با تأیید مجمع تشخیص مصلحت نظام، به همراه ۶ منطقه دیگر، بهعنوان مناطق آزاد هفتگانه جدید کشور ابلاغ شد.
نورالدین رحیمی، مدیر اجرایی منطقه آزاد مهران، در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجو، با تشریح آخرین وضعیت این منطقه گفت: از اردیبهشتماه ۱۴۰۱ دفتر اجرایی منطقه آزاد مهران فعالیت خود را آغاز کرد و از همان ابتدا اقدامات لازم برای تشکیل سازمان منطقه آزاد در دستور کار قرار گرفت. این اقدامات شامل تهیه طرح جامع، مطالعات زیستمحیطی، پدافند غیرعامل، مطالعات فرهنگی ـ اجتماعی و پیگیری تدوین اساسنامه بود.
رحیمی با بیان اینکه طرح جامع منطقه آزاد مهران بهعنوان نخستین طرح جامع در میان مناطق آزاد جدید کشور به تصویب رسیده است، تصریح کرد: این طرح هماکنون در نوبت بررسی و تصویب نهایی در کارگروه تخصصی دولت قرار دارد. همچنین مطالعات پدافند غیرعامل پایان یافته و از سوی سازمان پدافند غیرعامل کشور ابلاغ شده و مطالعات زیستمحیطی نیز پس از تأیید سازمان محیط زیست، نهایی شده است.
مدیر اجرایی منطقه آزاد مهران ادامه داد: در سال ۱۴۰۲ اقدامات مربوط به تملک اراضی ملی و دولتی انجام شد و موافقت سازمان منابع طبیعی و جنگلهای کشور برای صدور اسناد اراضی ملی به نام منطقه آزاد اخذ شده است. پس از پرداخت حقوق عرفی مرتعداران، اسناد رسمی اراضی به نام منطقه آزاد صادر خواهد شد.
وی مهمترین گام باقیمانده را تشکیل هیئتمدیره دانست و گفت: بیش از یک سال منتظر تعیین هیئتمدیره بودیم، چراکه بدون آن عملاً ساختار حقوقی منطقه آزاد شکل نمیگیرد. خوشبختانه در روزهای اخیر اعضای هیئتمدیره سهنفره منطقه آزاد مهران با ابلاغ معاون اول رئیسجمهور منصوب شدند و بهزودی مراسم معارفه رسمی برگزار خواهد شد.
تکمیل ساختار مدیریتی؛ انتصاب هیئتمدیره پس از انتظار یکساله
رحیمی با اشاره به اقدامات پس از تشکیل هیئتمدیره اظهار کرد: اخذ کد گمرکی، راهاندازی اداره ثبت شرکتها، فعالسازی سامانههای اداری و اقتصادی، محصولسازی فاز نخست منطقه آزاد و تشکیل ساختار اداری سازمان از اولویتهای کاری خواهد بود.
وی در خصوص چالشهای پیش روی منطقه آزاد مهران گفت: یکی از مهمترین مشکلات، تداخل منطقه آزاد مهران با منطقه ویژه اقتصادی مهران است که در اوایل دهه ۹۰ ایجاد شده بود. برخی واگذاریهای غیرضروری و دارای اشکال حقوقی در این محدوده انجام شده که منجر به تشکیل پروندههای قضایی شده و باید تعیین تکلیف شوند.
به گفته رحیمی، از مجموع ۷ هزار هکتار اراضی منطقه آزاد مهران، حدود ۲ هزار هکتار مستثنیات و متعلق به مردم است و ۵ هزار هکتار اراضی ملی محسوب میشود که بخشی از آن طی سالهای گذشته به دستگاههای مختلف واگذار شده و باید به منطقه آزاد بازگردانده شود.
مدیر اجرایی منطقه آزاد مهران در پایان تأکید کرد: مهمترین نیاز فعلی منطقه آزاد مهران، تأمین زیرساختهاست که مستلزم حمایت دولت است. با آمادهسازی زیرساختها، زمینه حضور جدی سرمایهگذاران داخلی و استانی فراهم خواهد شد.
با وجود تاخیر چندین ساله در پیشبرد اهداف سازمانی منطقه آزاد مهران در نهایت ۲۳ آذر ۱۴۰۴احکام اعضای هیاتمدیره منطقه آزاد مهران صادر و ساختار مدیریتی این منطقه نوپا تکمیل و مسیر فعالیت رسمی آن هموار شد.
بر این اساس (مهدی رعیتی) مدیر زیربنایی و عمرانی دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد، (سیدعلیاصغر علامه) مدیرعامل سابق منطقه ویژه اقتصادی پارسیان و (نورالدین رحیمی) مدیر اجرایی فعلی منطقه آزاد مهران به عنوان اعضای هیاتمدیره این منطقه منصوب شدند.
-
در ادامه حتما بخوانید
سفر استاندار ایلام به میسان عراق به منظور توسعه مرز چیلات و گسترش همکاریهای اقتصادی
در حال حاضر منطقه آزاد مهران طی فرایندهای کشوری و استانی انجام شده و تصمیم گیری مسئولان کشوری در مرحلهای که فعالان اقتصادی آن را پیشنیاز جذب سرمایهگذاری، توسعه صادرات و رونق فعالیتهای تجاری و خدماتی در مرز مهران میدانندقرار دارد.
تأمین زیرساختها و حمایت دولت همچنان نقش اصلی در شکلگیری ساختار رسمی و آغاز فعالیت منطقه آزاد مهران و در نهایت آمادگی فعالان اقتصادی به منظور جذب سرمایهگذاران از انتظارات مردم ایلام و شهرستان مهران میباشد.
انتخاب دو مدیر غیر بومی در تصمیمات مقامات کشوری به عنوان هیئت مدیره منطقه آزاد مهران همچنان در حالهای از ابهام است.
در این بین تلاشها و پیگیریهای نمایندگان ایلام در مجلس شورای اسلامی و همچنین استاندار بومی، در سرعت روند اجرایی منطقه آزاد اثر گذار بوده و منطقه آزاد مهران را تا حدودی از بلاتکلیفی نجات داده است.
پیگیریهای ما تا آغاز فعالیت رسمی منطقه آزاد و رپند پیشرفت کار این منطقه نسبت به دیگر مناطق آزاد کشورادامه دارد.