به گزارش ایرنا ، این کتاب با تحلیل تحولات فکری دوران انقلاب، به بررسی نقش جنبش مسلمانان مبارز و هفته‌نامه «امت» در مسیر تحولات سیاسی کشور پرداخته است.

«جنبش مسلمانان مبارز» عنوان تشکلی سیاسی از نواندیشان مذهبی ایران در اوایل انقلاب و با مدیرکلی حبیب‌الله پیمان است که هفته‌نامه« امّت» را نیز منتشر می‌کردند. این جنبش امپریالیسم‌ستیزی را یکی از پایه‌های خود معرفی می‌کرد.

مسئول وقت شاخه اصفهان جنبش مسلمانان مبارز، در نشست رونمایی کتاب «امت در فراسوی نیک و بد» که شامگاه پنجشنبه در شهر کتاب اصفهان برگزار شد، به تحلیل و بررسی پژوهش‌های ارائه‌شده در این کتاب پرداخت.

بهزاد حق‌پناه با اشاره به اهمیت جمع‌آوری داده‌ها و مستندات موجود در اثر، گفت: این کار علمی و تحقیقی به‌ویژه از آن جهت ارزشمند است که تلاش شده تا وقایع تاریخی بدون جانبداری و با رویکردی بی‌طرفانه و علمی تحلیل شوند.

وی همچنین به نبود تجربه و آگاهی از شرایط نیمه‌دموکراتیک در میان نیروهای اجتماعی ایران در آن دوران اشاره کرد و افزود: تنها نهضت آزادی به‌طور نسبی تجربه این شرایط را داشت که این بی‌تجربگی منجر به خطاهایی در برخی از نیروهای روشنفکری در آغاز انقلاب شد. این پژوهش آقای خدیوی به‌ویژه در این زمینه قابل توجه است.

حق‌پناه در ادامه گفت: یکی از نکات مهم این کتاب، توجه به هفته‌نامه «امت» است که در مقایسه با جنبش مسلمانان مبارز بیشتر مورد بررسی قرار گرفته است. این انتخاب از منظر ژورنالیستی و علمی ارزشمند است اما به نظر من در این کتاب توجه کمتری به جنبه‌های تشکیلاتی و استراتژیک حزب شده است.

وی اظهار داشت: این پژوهش‌ها و تلاش‌های علمی می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی در انتقال تجربیات سیاسی به نسل‌های آینده مؤثر باشد.

حق پناه افزود: در کشورهای پیشرفته، انتقال تجربیات اغلب از طریق همکاری بین نسلی صورت می‌گیرد و ما نیز باید این تجربه‌ها را به نسل‌های بعدی منتقل کنیم تا مسیر توسعه و دموکراسی را ادامه دهند.

حسام‌الدین خدیوی نویسنده کتاب «امت فراسوی نیک و بد» نیز به چرایی تمرکز خود بر نشریه هفتگی «امت» گفت: یکی از دلایل اصلی من برای انتخاب این مسیر این بود که دبیرکل صحبت نمی‌کرد؛ حدود شش ماه طول کشید تا فردی که به واسطه یک دوست مشترک آقای شهریاری، مرا به حبیب‌الله پیمان، از اعضای اصلی و دبیرکل جنبش مسلمانان مبارز معرفی کرد و توانست اعتماد ایشان را جلب کند.

وی افزود: زمانی که متوجه شدم از طریق مدیرکل جنبش مسلمانان مبارز نمی‌توانم به داده‌ها دست پیدا کنم، ناچار شدم تمرکز خود را به نشریه «امت» معطوف کنم.

خدیوی تصریح کرد: هدف من این بود که داده‌ها و اطلاعات موجود را بر اساس اسناد و مدارک معتبر تاریخی به شکلی علمی و مستند ارائه کنم.

وی در ادامه به برخی چالش‌های تاریخ‌نگاری شفاهی اشاره کرد و گفت: در گفتگو با آقای محمد ترکمان، بنیان‌گذار نشریه «امت»، متوجه شدم که بسیاری از افراد مهم تاریخ، از صحبت درباره برخی مسائل گذشته خودداری می‌کنند؛ به عنوان مثال آقای ترکمان پس از موافقت با مصاحبه، در طول گفت‌وگو همواره از جملاتی مانند ـ خدا از سر تقصیرات ما بگذرد ـ یا اینکه ـ ما به بازرگان بود کردیم ـ استفاده می‌کرد و از پاسخگویی دقیق خودداری می‌کرد.

این نویسنده در بخش دیگری از سخنانش به موضوع «خط امام» و تحلیل آن در کتابش پرداخت و اظهار داشت: در کتاب به تفصیل به دیدگاه حبیب الله پیمان درباره خط امام پرداخته و به چگونگی تغییر نگاه او در ارتباط با پیروان این خط فکری و تأثیر آن بر آینده ایران اشاره کرده‌ام.

خدیوی به تحلیل تاریخچه تلاش‌های فکری دبیرکل این جنبش پرداخت و گفت: کتاب به‌خوبی روند تحول اندیشه‌های حبیب‌الله پیمان از زمان فعالیت در جبهه ملی، تأسیس حزب ایران و شکل‌گیری جنبش مسلمانان مبارز را بررسی کرده است و در این مسیر، مواضع مختلفی که هفته‌نامه «امت» در آن دوران اعلام کرده، نیز به‌طور دقیق مطرح شده است.

وی همچنین به مقاله‌ای که در آن به نقد «لیبرالیسم جاده صاف کن امپریالیسم» پرداخته، اشاره کرد و گفت: این اصطلاح در آن دوران به ابزاری برای حمله به کسانی که از دیدگاه سیاسی با بازرگان اختلاف داشتند تبدیل شد و بسیاری از گروه‌ها از جمله مجاهدین و مارکسیست‌ها از این واژه برای نقد سیاسی استفاده می‌کردند.

خدیوی با تأکید بر نگاه تاریخی خود به موضوعات، توضیح داد: در کتاب سعی کرده‌ام پیوندهای پنهانی میان جریان‌های مختلف سیاسی از جمله حزب توده، فدائیان اقلیت و اکثریت، مجاهدین خلق، جنبش مسلمانان مبارز و حزب جمهوری اسلامی را نشان دهم.

وی افزود: هدف من این بود که مخاطب با این پیوندها آشنا شود و بداند که چگونه این جریان‌ها در شکل‌دهی به تحولات انقلاب ایران تأثیر گذاشتند.

نویسنده کتاب «امت فراسوی نیک و بد» خاطرنشان کرد که تغییرات فکری حبیب‌الله پیمان از اوایل خرداد ۱۳۵۸، که نگاه او از مخالفت با لیبرالیسم به سمت حمایت از آن تغییر یافت، از جمله موضوعات مهمی است که در کتاب به آن پرداخته شده است.