به گزارش گروه دانشگاه و فناوری خبرگزاری دانشجو، هلیکوپتر میل ۲۶ ، با کد ناتو Halo، یک شاهکار بیبدیل در تاریخ هوانوردی و نماد قدرت مهندسی شوروی سابق است. این پرنده با قابلیت حمل ۲۰ تن بار داخلی یا خارجی و حداکثر وزن برخاست ۵۶ تن، به درستی لقب بزرگترین و قدرتمندترین هلیکوپتر تولید انبوه جهان را یدک میکشد.
توانایی آن در جابجایی بارهایی که هیچ بالگرد دیگری قادر به بلند کردنشان نیست، از جابجایی هواپیماهای مسافربری گرفته تا مشارکت حیاتی در مهار فاجعه چرنوبیل، آن را به ابزاری منحصربهفرد و غیرقابل جایگزین تبدیل کرده است.
با این حال، این ابعاد و تواناییهای خارقالعاده، مجموعهای از چالشهای فنی، لجستیکی و عملیاتی به همان اندازه عظیم را به همراه دارد که اغلب در سایه شهرت آن نادیده گرفته میشوند. در ادامه به بررسی دردسرهای خاص بهرهبرداری از این غول آسمان میپردازیم:
۱. تعمیر و نگهداری؛ کابوس لجستیکی
شاید بزرگترین چالش در بهرهبرداری از می-۲۶، موضوع تعمیر و نگهداری آن باشد. هر قطعه از این هلیکوپتر در مقیاسی غولآسا ساخته شده است. یک تیغه از روتور اصلی ۸ پره آن به تنهایی ابعادی عظیم دارد و گیربکس اصلی آن، که قلب سیستم انتقال قدرت است، به اندازه یک خودروی کوچک وزن و حجم دارد.
نیاز به تجهیزات ویژه: برای انجام تعمیرات اساسی، به جرثقیلهای صنعتی سنگین، آشیانههایی با ارتفاع سقف بسیار بلند و سکوهای کاری سفارشی نیاز است که در بسیاری از پایگاههای هوایی استاندارد یافت نمیشوند.
نیروی انسانی متخصص: تیم نگهداری می-۲۶ باید بزرگ، بسیار ماهر و آموزشدیده برای کار با چنین ماشین پیچیدهای باشد. فرآیند تعویض یک موتور یا قطعهای از گیربکس، یک عملیات مهندسی بزرگ محسوب میشود که به ساعتها کار و برنامهریزی دقیق نیاز دارد.
مصرف و تأمین قطعات: مصرف روغن، سیالات هیدرولیک و دیگر مواد مصرفی این هلیکوپتر سرسامآور است. علاوه بر این، تأمین قطعات یدکی، به خصوص برای اپراتورهای خارج از روسیه، میتواند یک فرآیند پرهزینه و زمانبر باشد که منجر به زمینگیر شدن طولانیمدت این پرنده گرانقیمت میشود.
۲. استقرار و زیرساخت فرودگاهی؛ نیازمند فضای اختصاصی
می-۲۶ را نمیتوان در هر فرودگاه یا پایگاه هوایی مستقر کرد. وزن فوقالعاده آن فشار عظیمی بر سطح فرود وارد میکند.
استحکام سطح: این هلیکوپتر نیازمند پد فرود یا باندی با بتن مسلح و مهندسیشده است که بتواند فشار ۵۶ تنی آن را تحمل کند. فرود بر روی سطوح آمادهنشده یا آسفالت معمولی میتواند به سرعت باعث تخریب زیرساخت شود.
نیروی باد پایینرو: طوفان مصنوعی ایجاد شده توسط روتور اصلی ۳۲ متری این هلیکوپتر به قدری قدرتمند است که میتواند اشیاء سنگین را پرتاب کند، به خودروها و تجهیزات فرودگاهی آسیب برساند و خطری جدی برای پرسنل زمینی ایجاد کند. به همین دلیل، یک منطقه امن بسیار بزرگ در اطراف آن هنگام روشن بودن موتورها الزامی است.
فضای پارک: ابعاد می-۲۶ (طول ۴۰ متر) باعث میشود که فضای پارکینگ معادل چندین هلیکوپتر کوچکتر را اشغال کند و لجستیک جابجایی آن روی زمین نیز پیچیده است.
۳. چالشهای عملیاتی و هزینههای سرسامآور
پرواز با این غول نیازمند مهارتی فراتر از خلبانی هلیکوپترهای عادی است. با وجود سیستمهای کمکی، اینرسی و ابعاد آن باعث میشود که مانورپذیری پایینی داشته باشد و خلبانی آن به خصوص در نزدیکی زمین یا هنگام مدیریت بارهای خارجی، بسیار حساس و نیازمند هماهنگی کامل تیم ۵ نفره پروازی باشد.
مصرف سوخت: دو موتور قدرتمند Lotarev D-136، این هلیکوپتر را به یکی از پرمصرفترین پرندههای جهان تبدیل کردهاند. هزینه سوخت برای هر ساعت پرواز بسیار بالا است، که این امر استفاده از آن را برای مأموریتهای کوچک یا غیرضروری، کاملاً غیراقتصادی میکند. برد پروازی آن نیز در هنگام حمل بار سنگین به شدت کاهش مییابد.
آسیبپذیری: جثه بزرگ و سرعت نسبتاً کم می-۲۶، آن را به یک هدف ایدهآل برای سامانههای پدافند هوایی دشمن، به ویژه موشکهای دوشپرتاب تبدیل میکند. عملیات در محیطهای پرخطر نیازمند اسکورت هوایی یا پاکسازی کامل مسیر پروازی است.
۴. انتقال و استراتژی بهرهبرداری
برخلاف بالگرد های معمول، می-۲۶ را نمیتوان به سادگی با قطار یا کشتی به مناطق مختلف منتقل کرد. تنها راه برای انتقال آن به یک نقطه جدید، پرواز مستقیم است. این پروازها به دلیل مصرف سوخت بالا و نیاز به توقفهای متعدد برای سوختگیری، خود یک عملیات لجستیکی پرهزینه و پیچیده محسوب میشوند.
میل ۲۶ بدون شک یک اعجوبه مهندسی است که توانایی انجام کارهایی را دارد که از عهده هیچ پرنده دیگری برنمیآید. اما این توانایی بیرقیب، با هزینهها و چالشهای عملیاتی عظیمی همراه است. این هلیکوپتر یک چکش سنگین در جعبه ابزار هوانوردی است؛ ابزاری که تنها زمانی به کار گرفته میشود که هیچ گزینه دیگری وجود نداشته باشد.
دردسرهای مربوط به نگهداری، زیرساخت، هزینههای عملیاتی و آسیبپذیری ذاتی آن به این معناست که اپراتورهای آن باید با دقت و وسواس بسیار، مأموریتهایی را برایش تعریف کنند که توجیهکننده این مصائب غولآسا باشد. در نهایت، می-۲۶ نماد یک اصل مهندسی است: هر توانایی فوقالعادهای، نیازمند پشتیبانی و لجستیک فوقالعاده است.