به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، بارندگیهای کمسابقه هفته پایانی آذر ۱۴۰۴، بندرعباس و بخشهایی از هرمزگان را به صحنه سیلاب های ناگهانی، فروچالههای شهری و فلجشدن معابر تبدیل کرد؛ جایی که همزمانی سامانههای بارشی قدرتمند جنوبی، فرسودگی زیرساختهای شهری و کاهش نفوذپذیری خاکِ تشنه از خشکسالیهای طولانی، هر رگبار را به تهدیدی جدی برای جان، اموال و ایمنی شهروندان بدل کرده است.
دکتر مهدی زارع - استاد تمام زمین شناسی در این خصوص به خبرنگار اجتماعی رکنا گفت:
بارندگیهای شدید در هفته پایانی آذرماه ۱۴۰۴ در بندرعباس و استان هرمزگان، در اثر سامانههای بارشی قدرتمند جنوبی و در بعضی نواحی منجر به سیلاب شده است. از نظر دلایل سیلاب آذر ۱۴۰۴ در بندرعباس سامانههای بارشی سودانی با ورود موجهای پیاپی از سمت غرب و جنوب غرب که با رطوبت بالای دریای سرخ و خلیج فارس تقویت شدهاند، باعث بارشهای رگباری و تندری شدید شده است. بندرعباس به دلیل اختلاف ارتفاع با تپههای بالادست در شمال شهر، بلافاصله پس از بارش شاهد سرازیر شدن روانآبها به سمت مرکز شهر و ساحل است. پس از چندین روز بارندگی، ظرفیت نفوذپذیری خاک که در پی خشکسالی های درازمدت و شدید کاهش یافته، کوچکترین بارش جدید به سرعت به روانآب تبدیل میشود.
فرسودگی شبکه فاضلاب و لایروبی نشدن کامل برخی کانالهای هدایت آب سطحی باعث پسزدگی آب در چهارراههای اصلی شده است. پیشبینی میشود از ظهر پنجشنبه ۲۷ آذر سامانه جدیدی وارد استان شود که تا شنبه ۲۹ آذر موجب بارشهای قابل ملاحظه و تگرگ خواهد شد. از اواخر وقت شنبه (۲۹ آذر) تا دوشنبه (۱ دی)، با نفوذ توده هوای سرد شمالی، دمای هوا به طور محسوسی کاهش مییابد. خلیج فارس و تنگه هرمز تا اوایل هفته آینده به دلیل تندبادهای لحظهای مواج خواهد بود و تردد شناورهای سبک خطرناک است.
در روزهای اخیر حوادثی نظیر بلعیده شدن خودرو (مثلاً در چهارراه خانه نان) گزارش شده است. علت فروچالههای شهری، نشت آب از لولههای فرسوده فاضلاب زیر آسفالت و شسته شدن خاک زیرین توسط سیلاب است که باعث ایجاد حفرههای پنهان میشود که با وزن خودروها ناگهان فرو میریزد.
با آبگرفتگی معابر، مناطقی مانند چهارراه مطهری، خیابان ورزش و سه راه جهانبار بیشترین پتانسیل آبگرفتگی را دارند.
اجتناب از تردد غیرضروری در چنین مواردی ضروری است. شهروندان به هیچ وجه در هنگام بارندگی شدید و تا ۲ ساعت پس از آن، با خودرو در خیابانهای مستعد آبگرفتگی تردد نکنند. در صورت مشاهده ترکهای تازه در آسفالت یا نشست جزیی زمین، بلافاصله مسیر را تغییر داده و به آتشنشانی (۱۲۵) اطلاع دهند.
فاصله از خورها لازم است. از توقف در کنار خورها و رودخانههای فصلی -مانند مسیر گچین به بندرعباس- برای تماشا یا عکاسی جداً خودداری کنند؛ چراکه خطر لغزندگی لبهها و سقوط بسیار بالاست.
اگر در طبقات همکف یا نزدیک مسیلها ساکن هستند، از کیسههای شن برای جلوگیری از ورود آب به داخل ساختمان استفاده کنند و وسایل برقی را از کف زمین فاصله دهند. به دلیل طغیان رودخانههای فصلی و احتمال ریزش کوه، تردد در مسیرهایی با محدودیت یا خطر جدی همراه است . محور بندرعباس - حاجیآباد به سوی شمال - در محدوده تونل تنگزاغ احتمال ریزش سنگ وجود دارد. تردد کشندهها در زمان پیک بارش محدود شده است. محور بندرعباس - بندرلنگه – به سوی جنوب غربی -به دلیل بالا آمدن سطح آب در آبنماهای منطقه گچین و مغویه، در زمان رگبار شدید موقتاً مسدود میشود. محور بندرعباس - میناب به سوی شرق، شمالشرق - در محدوده پلهای بزرگ، خطر آبگرفتگی حاشیه جاده وجود دارد. از توقف در نزدیکی سد استقلال و مسیلهای پاییندست جداً خودداری کنند.
مسیرهای منتهی به بخش تخت، قلعهقاضی و فین به دلیل خاکی بودن برخی مسیرها و طغیان رودخانههای محلی در وضعیت هشدار قرمز هستند. نقاط حادثهخیز و مستعد فروچاله در شهر بندرعباس بر اساس سوابق اخیر، بیشترین پتانسیل نشست زمین و آبگرفتگی شدید را دارند. بلوار ساحلی -محدوده خور شیلات آبگرفتگی و پسزدگی دریاهنگام مد کامل و بارندگی، آب به سطح جاده میآید. سه راه جهانبار تجمع شدید آب سطحی ، موجب ی شود تا ارتفاع آب ممکن است به نیم متر برسد و باعث سوختن موتور خودرو شود.محله نایبند طغیان خورهاخطر سقوط خودرو به درون کانالهای عریض هدایت آب وجود دارد.
.بلوار امام حسین (ع)نشست زمین به دلیل عبور خطوط اصلی فاضلاب و احتمال ایجاد حفرههای ناگهانی وجود دارد
سامانه ۱۲۱ (برق) سامانه ۱۲۲ (آب و فاضلاب): برای گزارش نشستهای مشکوک در آسفالت که نشانه نشت زیرسطحی است.
خودروهای خود را زیر درختان کهنسال (به ویژه کنارهای خیابان اصلی) و در مجاورت دیوارهای قدیمی پارک نکنند. با توجه به پیشبینی موج جدید بارش از فردا (پنجشنبه ۲۷ آذر)، توصیه میشود سفرهای غیرضروری به خارج از شهر را تا روز یکشنبه به تعویق بیندازند.
سد استقلال میناب پیش از بارندگیهای اخیر، ذخیره سد به وضعیت بسیار بحرانی (حدود ۲ درصد) رسیده بود و عملاً از مدار خارج شده بود. با فعالیت سامانه بارشی اخیر، تا عصر روز گذشته (۲۵ آذر)، حدود ۳ میلیون متر مکعب آب وارد مخزن سد شده است. سد در حال حاضر تحت نظارت ویژه ستاد بحران است و مسئولان امیدوارند با تداوم بارشها در حوضه آبریز شرق استان، بخشی از کمبود ذخیره جبران شود. آمادگی برای بازکردن دریچه ها برای لایروبی رسوبات باقیمانده و اجتناب از خطرهای بعدی ناشی از لبریز شدن سد وجود دارد. مردم در پایین دست سد میناب مراقب باشند و از کنار رودخانه فاصله بگیرند.
فعالیت این سامانه تا پایان هفته (جمعه ۲۸ آذر) ادامه خواهد داشت. بندر کنگ (۱۰۶ میلیمتر)، جزیره قشم، پارسیان، بندر خمیر و بندرعباس بیشترین بارندگی را داشتهاند. محور قدیم گچینبه دلیل طغیان رودخانه مسدود شده است. محور بندرعباس به بندرلنگه با وجود انسداد موقت در روز گذشته، تلاش برای باز نگه داشتن آن ادامه دارد اما تردد با محدودیت و احتیاط شدید انجام میشود.
در برخی مناطق مانند جزیره هرمز و بندر خمیر، آبگرفتگی معابر به حدی بوده که تردد در برخی خیابانها با قایق انجام شده است. همچنین برق در بیش از ۳۰۰ نقطه استان با قطعیهای موقت مواجه شده است.
از هرگونه تردد غیرضروری در محورهای مواصلاتی غرب و شرق استان خودداری کنید.
به هیچ عنوان در حاشیه رودخانههای فصلی، مسیلها و نزدیکی سدها توقف نکنند. با توجه به لغزندگی جادهها و احتمال طغیان ناگهانی رودخانهها، از عبور از آبنماها پرهیز کنند. اخبار رسمی را از طریق صدا و سیمای مرکز خلیجفارس و ستاد مدیریت بحران دنبال کنند.