به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری دانشجو، بحران سوریه در طی یک دهه گذشته تبدیل به یکی از پیچیده‌ترین بحران‌های جهانی شده است. از همان ابتدا، رژیم صهیونیستی با سوءاستفاده از وضعیت بی‌ثبات کشور، به‌طور مستمر در حال مداخله نظامی و سیاسی در سوریه بوده است. هدف اصلی اسرائیل از این مداخلات، تضعیف قدرت سوریه و مقابله با گروه‌های مقاومت نظیر حزب‌الله لبنان و نیروهای ایرانی است که در سوریه مستقر شده‌اند. در کنار این رویکرد تهاجمی، یکی از چالش‌های اساسی برای سوریه دولت موقت جولانی به رهبری احمد الشرع (ابو محمد جولانی) است که خود را به‌عنوان رئیس دولت موقت سوریه معرفی کرده است. اما این دولت نه تنها در مقابله با تهدیدات خارجی، بلکه در مواجهه با بحران‌های داخلی سوریه نیز ناکام بوده است.

جنایات نظامی اسرائیل: نقض آشکار حاکمیت ملی سوریه

در یک سال گذشته، رژیم اسرائیل به‌طور مستمر دست به حملات هوایی و زمینی به خاک سوریه زده است. این حملات عمدتاً به زیرساخت‌های نظامی سوریه، انبارهای تسلیحاتی، و تأسیسات دفاعی این کشور هدف قرار گرفته است. 

الف. یورش‌های زمینی و نظامی مکرر

در هفته‌های اخیر، ارتش اسرائیل عملیات‌های هوایی و یورش‌های زمینی مستقیم به جنوب سوریه انجام داده است. این یورش‌ها شامل ایجاد ایست‌های بازرسی و نفوذ به روستاهای استان قنیطره و ایجاد حضور نظامی در این استان بوده است. این اقدامات از سوی مقامات سوری به‌عنوان نقض آشکار حاکمیت ملی کشورشان ارزیابی شده است.

اسرائیل با این یورش‌ها به‌دنبال ایجاد یک منطقه حائل در مرزهای خود با سوریه است، که از نظر استراتژیک برای این رژیم حیاتی به نظر می‌رسد. این رویکرد اسرائیل نه‌تنها به افزایش تنش‌ها در منطقه دامن زده، بلکه موجب تشدید بحران امنیتی در سوریه نیز شده است. مقامات رسمی سوریه بارها اعتراضات شدید خود را به این اقدامات اعلام کرده‌اند، اما اسرائیل به این اعتراضات توجهی نکرده و همچنان به تجاوزات خود ادامه داده است.

ب. جنایات هوایی اسرائیل: کشتار غیرنظامیان

اسرائیل در حملات هوایی خود به مناطق مختلف سوریه، تنها به تأسیسات نظامی و زیرساخت‌ها حمله نکرده بلکه غیرنظامیان نیز در این حملات کشته شده‌اند. به‌عنوان مثال، در حمله‌ای به شهرک «بیت جن» در حومه دمشق، بیش از ده نفر از غیرنظامیان از جمله زنان و کودکان کشته شدند. این حملات، که هیچ تهدید مستقیمی از سوی دولت سوریه به اسرائیل وجود نداشت، نشان‌دهنده نقض آشکار حقوق بشر و قوانین بین‌المللی است.

اسرائیل با این اقدامات، عملاً به تهدیدی برای امنیت انسانی در سوریه تبدیل شده است، در حالی که این کشور هیچ‌گونه تهدیدی به‌طور مستقیم از سوریه متوجه خود نمی‌بیند.

بی‌عرضگی جولانی: شکست در مدیریت بحران داخلی سوریه

دولت موقت سوریه که تحت رهبری احمد الشرع (جولانی) قرار دارد، به دلیل ضعف‌های ساختاری و مدیریتی نتوانسته است بحران‌ها را به‌طور مؤثر مدیریت کند. جولانی که پیش‌تر به‌عنوان یکی از رهبران گروه Hay’at Tahrir al‑Sham (HTS) شناخته می‌شد، با وقوع بحران سوریه وارد عرصه سیاست شد و در نهایت به ریاست دولت موقت انتخاب شد. اما عملکرد این دولت در مواجهه با بحران‌ها و تهدیدات داخلی و خارجی به وضوح ضعیف و ناکارآمد بوده است.

الف. ضعف در مدیریت امنیتی و بحران‌های داخلی

دولت جولانی که مسئولیت بازسازی و تثبیت امنیت داخلی سوریه را بر عهده دارد، نتواسته است از پس بحران‌های داخلی برآید. یکی از مهم‌ترین بحران‌ها، افزایش درگیری‌های فرقه‌ای و قومی در مناطق مختلف سوریه است. در مناطقی چون سویدا و درعا، تنش‌های فرقه‌ای و قومی در حال افزایش است و دولت جولانی نتواسته است این درگیری‌ها را مهار کند.

علاوه بر این، حملات داعش به نیروهای امنیتی دولت سوریه، نشان‌دهنده شکنندگی ساختار امنیتی این دولت است. این حملات که به‌ویژه در مناطق شرقی سوریه رخ داده، نشان می‌دهد که دولت جولانی به هیچ وجه قادر به حفظ امنیت داخلی و دفاع از یکپارچگی ملی نبوده است. این ناتوانی در مدیریت بحران‌ها و امنیت کشور، زمینه را برای مداخلات بیشتر اسرائیل و گروه‌های خارجی فراهم کرده است.

ب. خطای راهبردی در استفاده از گروه‌های محلی

جولانی در برخی مواقع تلاش کرده است تا از گروه‌های محلی و فرقه‌ای برای تقویت موقعیت خود استفاده کند. اما این رویکرد به افزایش تنش‌های داخلی و بحران‌های جدید منجر شده است. به‌ویژه در مناطق دروزی سویدا که جولانی سعی کرده است از این منطقه به‌عنوان پایگاه قدرت خود استفاده کند، اختلافات قومی و مذهبی افزایش یافته است. این بحران‌ها نه تنها امنیت داخلی را تهدید کرده، بلکه موجب گسترش مداخلات خارجی در سوریه نیز شده است.

فشارهای خارجی و نقض حاکمیت سوریه توسط اسرائیل

اسرائیل که از شرایط داخلی سوریه بهره‌برداری کرده است، همچنان به حملات خود به سوریه ادامه می‌دهد. این کشور به‌طور مداوم از ضعف دولت جولانی استفاده کرده و موقعیت نظامی خود را در خاک سوریه تثبیت می‌کند. این اقدامات نه تنها به تشدید بحران‌ها و افزایش بی‌ثباتی در سوریه منجر شده، بلکه نشان‌دهنده این است که اسرائیل با حمایت‌های خارجی، نقض حاکمیت ملی سوریه را بدون هیچ هزینه‌ای ادامه می‌دهد.

الف. بهره‌برداری از شرایط داخلی سوریه

اسرائیل به‌خوبی از ضعف امنیتی سوریه بهره‌برداری کرده و با حملات هوایی و زمینی، به‌طور مداوم به سوریه فشار می‌آورد. این اقدامات به‌ویژه در مرزهای سوریه با لبنان و عراق، به‌عنوان مناطق استراتژیک برای اسرائیل محسوب می‌شوند. اسرائیل با ایجاد منطقه حائل در این مناطق، سعی دارد تا نفوذ خود را در مرزهای سوریه گسترش دهد.

ب. فقدان واکنش مؤثر دولت جولانی

در برابر این تهدیدات خارجی، دولت جولانی نتواسته است به‌طور مؤثر واکنش نشان دهد. تلاش‌های دولت جولانی برای مذاکره با اسرائیل بیشتر به تضعیف موقعیت سوریه و مشروعیت‌بخشی به تجاوزات اسرائیل منجر شده است. این دولت، که به‌جای مقابله با تجاوزات، به دنبال مذاکرات امنیتی با اسرائیل بوده، عملاً نقش خود را در دفاع از سوریه از دست داده است.

پیامدهای اجتماعی و امنیتی تجاوزات اسرائیل

تجاوزات اسرائیل و ضعف دولت جولانی پیامدهای جدی برای جامعه سوریه داشته است. این تجاوزات علاوه بر ایجاد بحران‌های جدید، موجب افزایش بی‌اعتمادی مردم به دولت جولانی و گسترش اختلافات داخلی شده است.

الف. افزایش بی‌اعتمادی در میان گروه‌های قومی و مذهبی

در مناطق دروزی سویدا و دیگر مناطق سوریه، افزایش تنش‌های قومی و مذهبی به شدت احساس می‌شود. این بحران‌ها که به‌ویژه پس از تجاوزات اسرائیل افزایش یافته‌اند، بی‌اعتمادی در بین اقشار مختلف جامعه سوریه را تشدید کرده‌اند.

ب. گسترش ناامنی و بحران‌های اقتصادی

علاوه بر این، افزایش ناامنی داخلی در نتیجه حملات اسرائیل و ضعف دولت جولانی، موجب بحران‌های اقتصادی در کشور شده است. سوریه در حال حاضر با مشکلات اقتصادی جدی از جمله کمبود منابع انرژی، تورم بالا و نقص در خدمات اجتماعی روبه‌رو است که به‌طور مستقیم بر وضعیت معیشتی مردم تأثیر گذاشته است.

با توجه به تجاوزات مکرر اسرائیل به سوریه و بی‌عرضگی دولت جولانی در مدیریت بحران‌ها، آینده سوریه در دستان نیروهای مقاومت و کشورهای حامی سوریه خواهد بود. رژیم صهیونیستی با نقض آشکار حاکمیت ملی سوریه و تداوم مداخلات نظامی، نه‌تنها نمی‌تواند اهداف خود را در سوریه محقق کند، بلکه موجب افزایش بحران‌های داخلی و تقویت جبهه مقاومت شده است.

بی‌عرضگی جولانی در مدیریت این بحران‌ها تنها به تضعیف موقعیت سوریه و افزایش مداخلات خارجی منجر شده است. در نهایت، سوریه برای بازسازی امنیت ملی خود، نیاز به توجه به نیروهای داخلی و مقاومت منطقه‌ای دارد و تنها از این طریق می‌تواند در برابر تجاوزات خارجی ایستادگی کند.