به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، در دنیایی که بسیاری از ما معنویت را در لابهلای مشغلههای روزمره گم کردهایم، هنوز کسانی هستند که با سادگی و اخلاص، زندگیشان را وقف کلام خدا کردهاند. یکی از این چهرهها امیرعلی عزیززاده است؛ مردی روستایی که بدون معلم و کلاس، به تنهایی حافظ کل قرآن شد. مستند «عزیززاده» به کارگردانی حمید شاهمرادی، روایتی از زندگی همین مرد است؛ انسانی که قرآن نه فقط برزبانش، بلکه در زیستش جاری است.
از برنامه محفل تا ساخت مستند
حمید شاهمرادی کارگردان مستند «عزیززاده»، در گفتوگو با خبرنگار ایرنا درباره سوژه مستند و چگونگی آشناییاش با او تشریح کرد: مستند عزیززاده قصه مردی روستایی است که در کنار کار کشاورزی و دامداری، اهل مطالعه و تأمل در قرآن بوده و در قرائت قرآن و ترجمهاش مداومت داشته است که این مداومت سبب شد بهصورت خودآموز شروع به حفظ قرآن کرده و حافظ کل قرآن شود.
او ادامه داد: سوژه را نخستین بار در برنامه محفل دیدم. قصهی مردی روستایی که بدون استاد، قرآن را حفظ کرده بود، برایم جذاب بود. در ابتدا فکر میکردم در چند روز بتوانم فیلم کوتاهی بسازم اما وقتی وارد زندگیاش شدم، دیدم با یک شخصیت عمیق روبهرو هستم. پس تصمیم گرفتم روایتی مستند از این شخصیت قرآنی بسازم.
شاهمرادی به مصادیق واژه «زندگی با آیهها» در جامعه اشاره کرده و توضیح داد: در جامعه ما افرادی وجود دارند که قرآن در تار و پود زندگیشان تنیده شده و سبک زندگیشان را شکل داده است، که باید در رسانهها دیده شده و سبک زندگیشان روایت شود.
وی اضافه کرد: انگیزه اصلیام در این مستند، پیوند دادن مفهوم «زندگی با آیهها» با مصادیق واقعی در جامعه بوده است. زندگی با آیهها فقط یک شعار نیست؛ واقعیتی است که درون زندگی اکثر مردم وجود دارد.
قرآن، نوری که مسیر زندگی را عوض کرد
کارگردان در ادامه به تأثیر قرآن بر زندگی سوژه مستند اشاره کرده و گفت: عزیززاده جملهای دارد که میگوید: «قرآن زندگی من را عوض کرد و من مدیون قرآنم.» این تغییر در روابط و اخلاقش به وضوح دیده میشود؛ مثلاً عزیززاده قبلاً زود عصبانی میشده اما حالا بسیار صبور است. ارتباطش با خانواده، دوستان و حتی اهالی روستا تغییر کرده و نگاهش به دنیا متحول شده است.
شاهمرادی اضافه کرد: هرچند نباید فراموش کرد که عزیززاده زمینه این تغییر را داشته و مطالعاتش در زمینههای مختلف مانند عرفان و شعر و فلسفه و تاریخ، سبب آگاهتر شدن ایشان شده و پذیرش و تاثیر آیات قرآن را بیشتر کرده است.
در ادامه شاهمرادی درباره انتخاب نام مستند گفت: فامیلی سوژه مستند عزیززاده است اما من علاوه بر این، احساس کردم قرآن واقعاً او را عزیز کرده است. و بعد از اینکه حافظ قرآن شد، مردم روستا احترام خاصی برایش قائل هستند.
وی افزود: یکی از اهالی میگفت از وقتی فهمیدیم او حافظ قرآن شده، نوع رابطهمان با او تغییر کرد. در واقع عزیز بودنِ او، نتیجه انسش با قرآن است. برای همین نام فیلم را «عزیززاده» گذاشتم؛ یعنی کسی که عزیزِ قرآن شده است.
یکی از بخشهای مهم در تولید مستند، ارتباط خوب و درست کارگردان با سوژه مستند است. شاهمرادی در اینباره گفت: در ابتدا آقای عزیززاده هیچ تصوری از فیلمسازی و مصاحبه نداشت، اما برای من مهمتر از ساخت فیلم، برقراری ارتباط انسانی و دوستانه بود. سعی کردم بهعنوان یک دوست با ایشان ارتباط بگیرم، نه صرفاً بهعنوان کارگردان. همین باعث شد رابطهای صمیمی شکل بگیرد که هنوز هم ادامه دارد. در طول فیلمبرداری هم خانوادهشان نهایت همکاری و همراهی را داشتند و این صمیمیت در فیلم هم بازتاب پیدا کرده و فضای گرم و دلنشینی به وجود آورده است.
نگاهی تازه به مفهوم «زندگی با آیهها»
کارگردان این مستند از نگاه خود به قرآن و ضرورت پرداختن به آن در رسانهها گفت و تشریح کرد: ما معمولاً قرآن را فقط میخوانیم اما بهندرت سعی میکنیم با آن زندگی کنیم. من در این مستند تلاش کردم این زاویه را نشان دهم، اینکه انسان قرآن را در خود ببیند و خود را در قرآن. هر کسی باید احساس کند که مخاطب مستقیم آیات است. در جامعه ما نمونههای زیادی از این نوع زیست وجود دارد؛ از کشاورزی که زمینهای خشک را با کاشت درخت احیا میکند تا رانندهای که با نیت پاک کار میکند. اینها همگی مصداق آیههای زندهی قرآن هستند.
مستند «عزیززاده» نه صرفاً روایتی از یک حافظ قرآن، بلکه سفری است به درون انسانهایی که قرآن را خوانده و زیستهاند. حمید شاهمرادی با نگاهی انسانی و بیادعا، تصویری از مردی ارائه میدهد که ساده زندگی میکند اما در دل سادگیاش نوری از معرفت جریان دارد؛ نوری که از آیهها برمیخیزد و به زندگی او معنا میدهد.
این مستند در نوزدهمین جشنواره سینما حقیقت حضور دارد.