مهرداد عرباول روز یکشنبه درحاشیه نشست مشترک مدیران اجرایی سیستان و بلوچستان و اعضای هیأت علمی دانشگاه زابل در گفتوگو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: این نشست، دومین جلسه تخصصی با محوریت دانشگاه زابل است که در ادامه جلسه های قبلی و بهمنظور تکمیل مدل اجرایی مقابله با ریزگردهای منطقه سیستان برگزار شد.
وی با اشاره به مطالعات گسترده دانشگاه زابل در زمینه تثبیت ریزگردها در داخل و خارج از محدوده تالاب هامون افزود: در جلسه نخست مقرر شد نتایج این مطالعات در قالب یک مدل اجرایی قابل پیادهسازی و متناسب با شرایط کمآبی منطقه تجمیع شود تا دستگاههای اجرایی بتوانند برنامههای عملیاتی خود را بر اساس آن تنظیم کنند.
رییس سازمان مدیریت و برنامهریزی سیستان و بلوچستان ادامه داد: در فاصله میان ۲ جلسه، دانشگاه زابل مدلی را ارائه کرده که فرض آن بر کمبود یا حتی نبود آب است و با تکیه بر روشهای پایدار، امکان اجرای آن در شرایط فعلی سیستان وجود دارد.
عرباول ادامه داد: این مدل برای بررسی و تطبیق در اختیار دستگاههایی از جمله منابع طبیعی، حفاظت محیط زیست و جهاد کشاورزی قرار گرفته است.
وی با بیان اینکه در نشست امروز، نقاط قوت و چالشهای مدل پیشنهادی مورد بررسی قرار گرفت، گفت: مقرر شد دستگاههای اجرایی، تجهیزات مورد نیاز برای اجرای این مدل را تأمین کنند و همچنین تجربه های گذشته بهویژه طرحهای آزمایشی اجراشده در اختیار دانشگاه زابل قرار گیرد تا اصلاحات احتمالی در روشها اعمال شود.
وی خاطرنشان کرد: در این نشست مقرر شد که تا ۳۰ آذر امسال، نسخه نهایی الگوی اجرایی تثبیت ریزگردهای سیستان آماده و برای طرح در شورای برنامهریزی و توسعه استان ارائه شود، در این شورا با حضور استاندار، مدیران اجرایی و نمایندگان ناظر، منابع مالی و تجهیزاتی مورد نیاز به دستگاههای مربوطه تخصیص خواهد یافت.
رییس سازمان مدیریت و برنامهریزی سیستان و بلوچستان با قدردانی از همکاری دانشگاه زابل و دستگاههای اجرایی استان اظهار کرد: امید میرود با اجرای این الگوی علمی و بومی، گامی مؤثر در کاهش ریزگردها، احیای بسترهای طبیعی منطقه و بهبود شرایط زیستمحیطی سیستان برداشته شود.
به گزارش ایرنا، تالاب بینالمللی هامون که از سه بخش هامون پوزک، صابری و هیرمند تشکیل شده، یکی از مهمترین تالابهای آب شیرین ایران و از ذخیرهگاههای زیستکره یونسکو به شمار میرود. این تالاب در شمال استان سیستان و بلوچستان و در مرز ایران و افغانستان واقع شده و نقش حیاتی در معیشت، کشاورزی، دامداری و تثبیت ریزگردهای منطقه دارد.
در ۲ دهه اخیر بهدلیل کاهش آورد رودخانه هیرمند، خشکسالیهای پیاپی و مدیریت ناپایدار منابع آبی در بالادست، بخش عمدهای از هامون خشک شده و به کانون اصلی گردوغبار در شمال استان تبدیل شده است. این پدیده، علاوه بر خسارتهای گسترده زیستمحیطی، سبب مهاجرت جمعیت، نابودی پوشش گیاهی و افزایش بیماریهای تنفسی در منطقه سیستان شده است.
در سالهای اخیر طرحهای متعددی از سوی دستگاههای اجرایی برای مهار ریزگردها، تثبیت ماسههای روان و احیای تالاب اجرا شده اما به دلیل پراکندگی اقدامات و نبود یک مدل واحد، اثربخشی آنها محدود بوده است. اکنون تصمیم شورای اداری استان برای استفاده از مطالعات دانشگاه زابل به عنوان مبنای مدل اجرایی کنترل ریزگردها، تلاشی برای یکپارچهسازی رویکرد علمی و اجرایی در مدیریت بحران هامون بهشمار میرود.