به گزارش خبرگزاری ایمنا؛ سعید ابراهیمی، معاون برنامهریزی و توسعه سرمایه انسانی شهردار اصفهان در یادداشتی نوشت: «تصور کنید مدیر شهر بتواند پیش از اجرای یک پروژه عظیم، مانند احداث خط جدید مترو یا تغییر مسیر ترافیک، آن را در یک ماکت تمامعیار، پویا و زنده آزمایش کند و پیامدهایش را ببیند؛ یا مهندسان ناظر، سلامت سازههای تاریخی را نه با حدس و گمان، بلکه با دادههای لحظهای یک کپی دیجیتالی رصد کنند.
این دیگر رؤیا نیست؛ نام آن «شهر دیجیتال دوقلو» است، انقلابی خاموش که کلانشهرهای پیشرو دنیا را درنوردیده و پرسش اینجاست: آیا اصفهان، این گنجینه تمدن و شهرسازی، میتواند از این آینه جادویی برای حفظ گذشته و طراحی آینده خود بهره بگیرد؟
دوقلوی دیجیتال چیست؟
شهر دیجیتال دوقلو، یک بازسازی مجازی و دقیق از کل شهر است که با استفاده از فناوریهایی مانند هوش مصنوعی، اینترنت اشیا، تصاویر ماهوارهای و اسکن لیزری سهبعدی ایجاد و به طور دائمی با دادههای زنده (از ترافیک و مصرف انرژی تا آلودگی هوا و ارتعاشات) بهروز میشود. این مدل، فقط یک نقشه سهبعدی زیبا نیست؛ یک سیستم زنده شبیهساز است که به مدیران شهری امکان میدهد «چه میشد اگر…» بپرسند.
کاربردهای انقلابی برای شهری مانند اصفهان:
۱. حفاظت هوشمند از میراث تاریخی: اصفهان یک، شهر موزه است. دوقلوی دیجیتال میتواند برای هر بنای تاریخی (از مسجد شیخ لطفالله تا عالیقاپو)، یک مدل دیجیتال با جزئیات میلیمتری ایجاد کند. سپس، با نصب حسگرهای واقعی بر روی بنا، دادههای مربوط به رطوبت، ترکها، ارتعاشات ناشی از ترافیک و تنش سازه به طور دائم با مدل دیجیتال مقایسه شود. این یعنی پیشبینی خطر و مرمت پیشگیرانه قبل از وقوع حادثه.
۲. مدیریت هوشمند آب و فضای سبز: سیستم آبیاری شهر، شبکه مادیها و فضاهای سبز شهر اصفهان را میتوان در دنیای مجازی شبیهسازی کرد. تأثیر هر سیاست آبی، نیاز آبی هر بخش از فضای سبز محوری مثل چهارباغ و حتی الگوی تبخیر و تعرق میتواند تحلیل شود تا بحران آب با دقتی مناسب مدیریت گردد.
۳. آرامش بخشیدن به ترافیک: پیشبینی تأثیر تعطیلی یک خیابان برای مراسم، تغییر مسیرهای دائمی یا ساخت یک تقاطع غیرهمسطح، پیش از اجرا و مشاهده اثر موجی آن بر کل شبکه معابر، از مشکلات برنامهریزان ترافیک میکاهد.
۴. شبیهسازی بلایای طبیعی: اگر سیلابی با دبی مشخص از رودخانه یا مسیلهای شهر سرازیر شود، سوال این است که کدام محلات در معرض خطر هستند؟ دوقلوی دیجیتال با در نظر گرفتن توپوگرافی دقیق شهر، میتواند نقشههای خطر را با واقعگرایی دقیق ترسیم کند.
۵. نورپردازی هوشمند و صرفهجویی انرژی: شبیهسازی الگوی نور طبیعی و مصنوعی در میدانهای شهر میتواند به طراحی یک نورپردازی هوشمند و کممصرف که هم زیبایی شبانه میدان را حفظ کند و هم نور مزاحم برای ساکنان اطراف ایجاد نکند، کمک کند.
چالشهای پیش روی اصفهان برای تولد دوقلوی دیجیتال
ایجاد چنین مدلی، کار سادهای نیست و نیازمند سرمایه گذاری اولیه قابل توجه، ایجاد زیرساخت دادهای قوی (شبکه پرسرعت و حسگرها)، تخصص فنی بالا و مهمتر از همه، اراده سیاسی و مدیریت یکپارچه دادهها بین نهادهای مختلف (شهرداری، آبفا، میراث فرهنگی، راهور) است. بزرگترین خطر این نگرش، تبدیل آن به یک ماکت سهبعدی پرهزینه و بیاستفاده است که پس از ساخت، بهروز نمیشود.
یک فرصت تاریخی
اصفهان در آستانهای تاریخی قرار دارد، از یک سو بار سنگین حفاظت از هویت تاریخی را بر دوش میکشد و از سوی دیگر، ناگزیر از پاسخگویی به نیازهای زندگی مدرن شهری است. شهر دیجیتال دوقلو میتواند پلی بین این دو وجه باشد.
این فناوری به اصفهان اجازه میدهد تا توسعه خود را نه بر اساس آزمون و خطای پرهزینه در دنیای واقعی، بلکه بر پایه شبیهسازی و خرد جمعی دادهبنیاد پیش ببرد.
شاید زمان آن رسیده است که مدیران و متخصصان شهری اصفهان، به جای نگاه کردن به آینههای قدیمی نقشههای کاغذی، به فکر ساختن آئینه جادویی دیجیتالی باشند که نه تنها تصویر امروز شهر را نشان میدهد، بلکه سایه آینده را در آن میتوان دید. تولد دوقلوی دیجیتال اصفهان میتواند آغاز فصل جدیدی از مدیریت علمی، مشارکتی و آیندهنگرانه برای این شهر جهانی باشد؛ شهری که همواره در هنر تلفیق گذشته و آینده استاد بوده است.»