به گزارش خبرگزاری مهر، اکبر فتحی روز شنبه در گفتگو با خبرنگاران در تبریز با اشاره به شعار امسال هفته پژوهش با عنوان «سرمایهگذاری در تولید با پشتوانه پژوهش و فناوری» اظهار داشت: امروز مزیت رقابتی در کشاورزی نه در وسعت اراضی و نه در حجم نهادهها، بلکه در سرعت تبدیل ایده به محصول و انتقال یافتههای علمی به چرخه تولید نهفته است.
وی افزود: گرچه سالانه حدود ۱۲ تا ۱۵ همت در حوزه تحقیق و توسعه کشاورزی هزینه میشود، اما سهم آن در این بخش تنها ۰.۶ تا ۰.۸ درصد تولید ناخالص بخش است؛ نسبتی که در کشورهای پیشرو به ۳ درصد میرسد و نشاندهنده فاصله جدی ما با استانداردهای جهانی است.
معاون برنامهریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه طی دهه اخیر بیش از ۱۸ هزار پایاننامه و طرح پژوهشی در حوزههای مختلف کشاورزی تولید شده است، گفت: نرخ نفوذ واقعی این دستاوردها در سطح مزرعه کمتر از ۳۰ درصد است و تنها ۱۰ درصد از این یافتهها به تجاریسازی پایدار منجر میشود؛ این یک زنگ خطر جدی برای نظام پژوهش کشاورزی کشور است.
فتحی برخی نمونههای موفقیتآمیز اتصال پژوهش به تولید را تشریح کرد و گفت: در پروژههای بهنژادی گندم متحمل به خشکی، عملکرد مزارع دیم بیش از ۵۵ درصد افزایش یافته بدون اینکه مصرف آب بیشتر شود.
به گفته وی، در واحدهای مرغداری پیشرو نیز اجرای نتایج پژوهشهای داخلی در اصلاح نژاد و بهینهسازی جیره، ضریب تبدیل را از ۲ به کمتر از ۱.۶ رسانده که صرفهجویی سالانه صدها هزار تُن نهاده وارداتی را به دنبال دارد.
وی ضعف در تجاریسازی، نبود نظام انگیزشی مؤثر، گسست دانشگاه و پژوهش با بازار و کمبود سرمایهگذاری خطرپذیر را مهمترین چالشهای امروز دانست و گفت: سهم شرکتهای دانشبنیان کشاورزی از کل زیستبوم فناوری کشور کمتر از ۷ درصد است؛ در حالی که این بخش ۱۲ درصد تولید ناخالص داخلی و ۱۷ درصد اشتغال کشور را به خود اختصاص میدهد.
فتحی سیاستهای جدید وزارت جهاد کشاورزی را تشریح کرد و افزود: حرکت از پژوهش برای پژوهش به سمت پژوهش برای بازار، توسعه خوشههای فناوری، تقویت مراکز رشد، حمایت از شرکتهای دانشبنیان و ایجاد مزارع نوآور از برنامههای اصلی ما برای افزایش نرخ تجاریسازی دستاوردهای علمی است.
وی با تأکید بر اینکه هر درصد افزایش بهرهوری ناشی از فناوری، مستقیماً به کاهش هزینه تولید، کاهش فشار بر منابع آب و خاک و افزایش درآمد کشاورزان منجر میشود، اظهار داشت: اگر تنها ۵۰ درصد از یافتههای پژوهشی موجود وارد چرخه تولید شود، ارزش افزوده بخش کشاورزی میتواند سالانه بیش از ۱۵۰ همت افزایش یابد.
معاون برنامهریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی در پایان گفت: هفته پژوهش و فناوری باید فرصتی برای بازنگری جدی در مسیر طیشده و طراحی آیندهای مبتنی بر اقتصاد دانشبنیان کشاورزی باشد. آینده این بخش در گرو پیوند واقعی آزمایشگاه با مزرعه و دانشگاه با بازار است؛ پیوندی که اگر درست محقق شود، کشاورزی را به یکی از پیشرانهای اصلی رشد اقتصادی کشور تبدیل خواهد کرد.