صاحب‌خبر - تماشای فیلم های مستند، همواره برایم جذابیت خاصی دارد. گاهی نیز برای چندمین بار مستندهای اولیه که هنوز چنین عنوانی نداشتند را به تماشا می نشینم.
حس و حالی که به عنوان یک مخاطب، فیلم های مستند به من می دهند، آثار داستانی نمی دهند. حس خاصی در آنها جاری است که مرا جلب می کند.
علاوه بر آرشیوی که دارم، همچنین پیگیری فیلم های مستند روز دنیا، هر بار که محفل یا جشنواره برای نمایش آثار مستند برگزار می شود، همیشه یک پای ثابت آن هستم. حتی مستندهای ضعیف را هم در اندازه تاب و تحمل خویش، نگاه می کنم.
جشنواره سینماحقیقت را کم و بیش دنبال میکنم، هرچند که دوره به دوره ضعیف تر از قبل میشود. به خاطر شدت علاقه ام به فیلم های مستند، این دوره هم علی رغم دلخوری مشتری آن شدم.
دیدن چند مستند ضعیف که برخی از آنها سفارشی بوده یا توسط سفارش شده ها ساخته شده بودند،نه تنها چنگی به دل نزده و اسباب رضایتم را فراهم نکرده بودند، بلکه کم مانده بود برای اولین بار محل نمایش فیلم های جشنواره را ترک کرده و دیگر پشت سر خود را هم نگاه نکنم.
خواستم محل را ترک کنم که لابلای برنامه نمایش فیلم ها، چشمم به نام مستندی ورزشی به نام «لاماسو» افتاد. پیش خود گفتم، حتما این هم از طرف جایی یا کسی سفارش شده که مجبور شده اند آن را در جشنواره بپذیرند!
با این حال،حسی به من گفت: تو که این راه طولانی را طی کرده و خودت را به این مکان رسانده ای،این یکی را هم ببین،بعد برو پشت سرت را هم نگاه مکن.
راه کج کرده و با بی میلی وارد سالن نمایش دهنده شدم. فیلم که شروع شد، پلک هایم سنگین شده و کم مانده بود روی هم بیفتد که با دیدن یک صحنه توان دهنده خواب از چشمانم پرید. از همان اول مشخص بود که با دیگر آثار جشنواره متفاوت است و بی سفارش گرفتن میخواهد حرف دل یک قهرمان را بزند.
«لاماسو» داستان زندگی امیر علی‌اکبری، قهرمان ایرانی اسبق کشتی جهان است که اکنون در ورزش نسبتا نوظهور هنرهای رزمی ترکیبی (MMA) فعالیت می کند. می دانستم این شیربچه باغیرت ایرانی بعد از اتفاقاتی که برای اش در کشتی رقم زدند،مجبور شد خود را در عرصه ای دیگر ثابت کند که چنین کرد.
وی اکنون در این رشته سنگین ورزشی،یکی از معروف ترین های این عرصه است که هم برای خود،نامی دست و پا کرده و هم باعث افتخار ایران و ایرانی شده.
چهارچشمی به پرده خیره شدم تا پلانی را از دست ندهم،زیرا ریتم مستند به گونه ای بود که از دست دادن بخش کوچکی از آن می توانست ساختار آن را در ذهنم بهم بریزد.
صحنه ها به دقت انتخاب شده و کنار هم چیده شده بودند تا هم اصل مطلب را به مخاطب برساند و هم اینکه ریتم مناسب و یک دستی داشته باشد.
طبیعی است که در چنین مستندهایی از تصاویر آرشیوی نیز استفاده شود،زیرا صحنه هایی وجود دارند که دیگر نمی توان آنها را مستندنگاری کرد، بنابراین تنها و بهترین راه، بهره برداری صحیح از آنهاست.
رسیدن به ترکیب مورد دلخواه در چنین آثاری که هم تصاویر آرشیوی دارد، هم تازه برداشت شده و هم مصاحبه، سخت است، اما کارگردان «لاماسو» توانسته ترکیب مناسب را پیدا کند. این را ساختار مستند به ما نشان می دهد.
در بخش هایی که مربوط به مبارزات قهرمان ایرانی است، آدمی فکر می کند خودش در محل مسابقه و کنار رینگ است.برای همین دست و پایم هنگام دیدن این صحنه های هیجان انگیز به حرکت درآمده و گاهی روی صندلی نیم خیز می شدم!
چشم چرخاندم، دیدم بسیاری دیگر از تماشاگران نیز دست های شان از شدت هیجان بالا و پایین رفته و روی صندلی های خود جابجا می شوند.
«لاماسو» از معدود مستندهایی بود که هم اطلاعات دقیقی به مخاطب انتقال داده و هم حس و حالی خاص در بخش هایی که مربوط به مسابقات بود.
وقتی تیتراژ پایانی روی پرده حک شد، دوست نداشتم چنین اتفاقی بیفتد. این حس،هم به دلیل موضوع جذاب این مستند بود و هم ریتم آن که مخاطب را خسته نمی کرد.
تعجب من جایی بیشتر شد که متوجه شدم مستند «لاماسو» محصول پلتفرم نماواست!معمولا پلتفرم ها چنین برنامه هایی را پخش می کنند،اما اینکه در ایران خودشان روی چنین آثاری سرمایه گذاری کنند، اولین بار بود که با چنین چیزی مواجه می شدم. این اتفاق مهم و جالبی است که قابل تقدیر است.
به نظرم جشنواره هایی مثل سینماحقیقت، به جای اینکه مدام با برخی از ارگان ها و نهادها تعامل کنند تا جذب سرمایه کرده یا از مستندهای سفارشی پشتیبانی کند، بهتر است با مدیران پلتفرم هایی مانند همین نماوا به اشتراکاتی برسد چون حالا دیگر ثابت شده که پلتفرم ها به واسطه ارتباط نزدیک با مخاطبان، بیشتر به دنبال تولید آثاری هستند که رضایت مخاطب را جلب کنند و در عین حال دامنه کاربرانی که دارند بهترین پتانسیل است برای پخش مستندهایی که بعد از سالها همچنان معضل عرضه دارند.

متاسفانه سینمای ایران در عرصه مستند موفق نیست،زیرا این گونه آثار گیشه ندارند.تلویزیون نیز حاضر نیست هر مستندی را پخش کرده یا روی آن سرمایه گذاری کند. پلتفرم نماوا با تولید مستند جذاب «لاماسو» نشان داد که ظرفیت جدیدی برای تولید و پخش آثار مستند به این عرصه معرفی کرده. ظرفیتی که اگر از سوی مسئولان امر مورد توجه قرار گیرد میتواند مستندسازان را از بایگانی آثارشان نجات دهد‌.
لازم به ذکر است مستند لاماسو به کارگردانی سید مسعود امامی و تهیه‌کنندگی محمدحسین انصاری در ژانر مستند-ورزشی-بیوگرافیک از تازه‌ترین محصولات پلتفرم نماوا است با محوریت زندگی نخستین کشتی‌گیر حرفه‌ای ایرانی که در هنرهای رزمی ترکیبی به فعالیت پرداخته‌است. عنوان لاماسو برگرفته از شیرهای بالدار تخت جمشید است که معنای "محافظ اساطیری" را در ذهن تداعی میکند.∎​