به گزارش ایرنا، پارک ملی توران در استان سمنان، دومین ذخیرهگاه زیستکره بزرگ جهان پس از سرنگتی آفریقا، امروز بیش از همیشه به نقطه تمرکز تلاشهای حفاظتی ایران تبدیل شده است و اکنون تنها زیستگاه باقیمانده یوز ایرانی در جهان را در دل خود جای داده، گونهای که تعداد کل نمونههای شناساییشدهاش در طبیعت، کمتر از ۲۰ فرد است.
در چنین شرایطی، ایجاد هر ابزار حفاظتی ارزشمند بهمنزله افزایش امید به ادامه حیات این گونه نادر محسوب میشود و پروژه «بافل الکتریکی» که در مرکز تحقیقات و تکثیر یوز آسیایی توران تکمیل شده، یکی از همین اقدامات است.
پروژه احداث «بافل الکتریکی» در مرکز تحقیقات و تکثیر یوز آسیایی واقع در پارک ملی توران با هدف افزایش امنیت یوزهای در اسارت و جلوگیری از ورود گونههای گوشتخوار، در زمینی به وسعت ۲۴ هکتار اجرا شده است.
سعید یوسفپور مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان، درباره ضرورت این اقدام گفت:ما در میان اکوسیستم یک جایگاه انسانی ایجاد کردهایم و باید مرز میان مجموعه و طبیعت به دقت رعایت شود تا کمترین تأثیر منفی بر اکوسیستم اطراف وارد شود.
او با بیان اینکه این طرح با ۳۰ میلیارد ریال اعتبار اجرا شده است افزود: این مرکز در دل زیستگاه طبیعی یوز قرار دارد و امنیت آن باید هم در برابر افراد متخلف و هم در برابر گونههای رقیب مثل پلنگ و گرگ تأمین شود و حتی نزدیکشدن این گونهها به فنس حتی بدون ورود به محوطه برای یوزها ایجاد استرس میکند و مستقیماً روی رفاه آنها اثر میگذارد.
به گفته یوسفپور، این بافل یکی از استانداردترین مدلهای اجراشده در کشور از نظر مصالح و روش نصب است و میتواند الگویی برای سایر مراکز نگهداری حیاتوحش باشد.
چندی پیش هم در راستای تقویت زیرساخت های حفاظت از یوز ایرانی در پارک ملی توران طرحهای مختلفی از جمله افزایش دوربین های نظارتی در پارک، اتصال پارک به شبکه همراه اول و فنس کشی بخشی از این پارک که در مسیر تهران مشهد به منظور جلوگیری از بروز تصادف خودروها با یوزها اجرا شده است.
ذخیرهگاه زیستکره خارتوران با وسعت یک میلیون و ۴۷۰ هزار و ۶۴۰ هکتار، دومین منطقه زیستکره بزرگ جهان و بزرگترین زیستکره ایران است. این منطقه پس از پناهگاه حیاتوحش نایبندان، دومین مجموعه حفاظتشده وسیع کشور بهشمار میرود و مهمترین زیستگاه یوز آسیایی در جهان است.
براساس پایشهای دوربینهای تلهای، تعداد یوزهای شناساییشده در توران به ۲۶ فرد رسیده است که از این تعداد ۲۰ فرد در طبیعت و ۶ فرد در مرکز تکثیر زندگی میکنند.
متخصصان هشدار میدهند که جمعیت کمتر از ۵۰ فرد برای هر گونه، به معنای «مرحله بحرانی انقراض» است.
اجرای بافل الکتریکی در توران، گامی در مسیر کاهش تهدیدات مستقیم علیه یوزهای آسیایی است، اما بهتنهایی کافی نیست، حفظ این گونه نیازمند مجموعهای از اقدامات هماهنگ از جمله ایجاد گذرگاههای ایمن جادهای، مدیریت تعارضات انسانی، کنترل شکار غیرمجاز و توسعه علمی سایت تکثیر است.
مسوولان محیط زیست سمنان امیدوارند با تکمیل اقدامات حفاظتی و الگوسازی پروژههای مشابه در سایر استانها، بتوان مسیر بازگشت تدریجی یوز آسیایی به وضعیت پایدارتر را فراهم کرد؛ مسیری که به اعتقاد کارشناسان، اگر با سرعت بیشتری دنبال نشود، ممکن است آخرین امیدها برای نجات یکی از نادرترین گربهسانان جهان از بین برود.