به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، ۲۰ آذرماه (۱۱ دسامبر) روز جهانی کوهستان، فرصتی برای توجه دوباره به نقش حیاتی کوهستانها و یخچالهای طبیعی در پایداری منابع آب و تأمین نیازهای اساسی انسان است. شعار امسال این روز با عنوان «یخچالهای طبیعی برای آب، غذا و معیشت در کوهستانها و فراتر از آن اهمیت دارند» اهمیت حفاظت از این ذخایر طبیعی را یادآوری میکند.
کوهستانها بهعنوان «برجهای آب جهان» شناخته میشوند و حدود ۷۰ درصد آب شیرین زمین به شکل برف و یخ در ارتفاعات ذخیره شده است. ذوب تدریجی این ذخایر، منبع اصلی آب شرب، کشاورزی، تولید انرژی برقآبی و حفظ زیستبومهای طبیعی است و نزدیک به دو میلیارد نفر در سراسر جهان به آن وابستهاند.
با این حال، تغییرات اقلیمی و افزایش دمای زمین موجب شده یخچالهای طبیعی با شتاب کمسابقهای عقبنشینی کنند. این روند، امنیت آب و غذا را به خطر میاندازد و احتمال بروز سیل، زمینلغزه و فرسایش خاک را افزایش میدهد. یخچالها در کنار کارکرد زیستمحیطی، بخش مهمی از هویت فرهنگی و معیشت جوامع محلی به شمار میروند و نابودی آنها خسارتی جبرانناپذیر محسوب میشود.
راهکارهای ضروری برای حفاظت از یخچالها شامل کاهش انتشار گازهای گلخانهای، پایش علمی و دقیق یخچالها، حمایت از جوامع کوهستانی، ارتقای آگاهی عمومی و گسترش همکاریهای بینالمللی عنوان شده است.
وضعیت ایران نیز تحت تأثیر مستقیم این تغییرات قرار دارد. سازمان حفاظت محیطزیست اعلام کرده است که برنامههای ملی در حوزه پایش منابع آبی کوهستان، حفاظت از یخچالهای طبیعی، کاهش آلایندهها و توسعه پایدار جوامع محلی در دست اجراست و مشارکت مردمی میتواند نقش مهمی در موفقیت این اقدامات داشته باشد.
شیده عطری، کارشناس اکولوژی مناطق کوهستانی، با تأکید بر اهمیت این روز گفت:روز جهانی کوهستان یادآور این حقیقت است که حفاظت از کوهستانها و یخچالهای طبیعی فقط یک دغدغه محیطزیستی نیست، بلکه اقدامی اساسی برای تضمین آینده نسلهای امروز و فرداست. هر یک از ما میتوانیم با کاهش ردپای اکولوژیک و حمایت از طرحهای حفاظتی در حفظ این میراث طبیعی نقش داشته باشیم.
وی در پایان افزود: بیایید برای آیندهای پایدار، از کوهستانها محافظت کنیم؛ زیرا کوهستانها مهم هستند.