معاون وزیر علوم: دانشگاهها باید از آموزشمحوری به دانشگاه کارآفرین تبدیل شوند
شهرکرد - ایرنا - معاون پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با تاکید بر ضرورت تغییرات ماهوی در ساختار دانشگاهها گفت: ایران برای حفظ جایگاه علمی خود و حرکت به سمت اقتصاد دانشبنیان نیازمند دانشگاههایی است که علاوهبر آموزش و پژوهش، بتوانند ارزشآفرینی کرده، با جامعه و صنعت پیوند واقعی برقرار کند و در توسعه منطقهای نقشآفرین باشد.
صاحبخبر - به گزارش خبرنگار ایرنا، سید مهدی ابطحی روز چهارشنبه در آیین اختتامیه هفته پژوهش و فناوری و بیست و ششمین جشنواره تجلیل از پژوهشگران و فناوران برتر این استان با تاکید بر اینکه دیگر دوره دانشگاههای صرف آموزشی، گذشته است، اظهار داشت: از مراکز علمی کشور در اسناد بالادستی، انتظارات بزرگی از جمله ارتقای جایگاه علمی ایران، ایجاد زمینه مرجعیت علمی، پاسخگویی به نیازهای کشور، دانشمندپروری، افزایش تابآوری صنعتی و دفاعی، تامین امنیت غذایی، توجه به روندهای کلان جهانی و فناوریهای نوظهور و در نهایت نقشآفرینی در دیپلماسی علمی وجود دارد. وی افزود: ساختارهای نظارتی، دانشگاهها را برای تحقق این اهداف مورد پرسش قرار میدهند، در حالی که خود دانشگاهها نیز برای حفظ موقعیت در رتبهبندیهای جهانی که بر آموزش، پژوهش، فناوری، ارتباط با صنعت و بینالمللیسازی اثرگذار است، با چالشهای جدی روبهرو هستند. ابطحی با انتقاد از برداشتهای سطحی درباره نسلبندی دانشگاهها گفت: نسل اول یعنی دانشگاه آموزشمحور، نسل دوم یعنی پژوهشمحور و نسل سوم جایی است که دانشگاه به فناوری و ارزشآفرینی میرسد اما این تحول، یک تغییر ماهوی و نه اضافه کردن چند عنوان در دفتر ارتباط با صنعت یا افزایش تعداد مقالات است. معاون پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اظهار داشت: دانشگاه کارآفرین، دانشگاهی است که در آن آموزش و پژوهش در تعامل کامل با جامعه و صنعت قرار میگیرد و در این دانشگاه، استاد تنها منتقلکننده دانش نیست بلکه همراه دانشجو در یک فرآیند یادگیری مبتنی بر تحقیق جهانی حرکت میکند. ابطحی افزود: در دانشگاه نسل سوم، رییس دانشگاه یک مدیر حرفهای با توان ارتباطگیری گسترده با جامعه، دولت و صنعت است و در جذب سرمایه و توسعه منطقهای نقش مستقیم دارد. وی، نخستین نشانههای تحول را در رفتار دانشجویان دانست و گفت: در دانشگاه کارآفرین، دانشجو احساس میکند آموزش به درد زندگی و آیندهاش میخورد و دغدغهاش نه خوابگاه و غذا، بلکه کیفیت محتوای آموزشی است. ابطحی ادامه داد: در چنین دانشگاهی، استاد، دانشجوی تحصیلات تکمیلی را شریک پژوهشی خود میبیند، ارتباطات بینالمللی قوی دارد، با سازمانهای مردمنهاد همکاری میکند و اثرگذاری خود بر جامعه را رسالت اصلی میداند. معاون پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری انعکاس درست وضعیت دانشگاهها و سیاستگذاری مبتنی بر توسعه علمی را از وظایف اصلی وزارت علوم دانست و گفت: دانشگاهها با وجود محدودیت تجهیزات پژوهشی، خروجیهای علمی ارزشمند و قابل اتکایی دارند اما برای جهش علمی، ایجاد آزمایشگاههای بزرگ ملی و تقویت جدی آزمایشگاههای تحقیقاتی ضروری است. ابطحی با اشاره به اینکه مدل توسعه سنتی ایران به بنبست رسیده است، اظهار داشت: اقتصاد دانشبنیان شوخی یا شعار نیست؛ انتخابی ضروری برای آینده کشور است و ارزش کل ذخایر نفتی ما در مقایسه با ارزش اقتصاد دانشبنیان در جهان، دیگر مزیت تعیینکننده محسوب نمیشود. وی افزود: صنعت نباید دانشگاه را محلی برای دریافت خدمات پژوهشی بداند بلکه باید بخشی از مراکز تحقیقاتی خود را در داخل دانشگاه مستقر کند و این همکاری مشترک، هم صنعت را پیش میبرد و هم کیفیت آموزش و پژوهش دانشگاه را چند برابر میکند. معاون پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تاکید کرد: قانون جهش تولید دانشبنیان این امکان را فراهم کرده که صنایع بتوانند بودجه تحقیقاتی خود را در دانشگاهها مستقر و از معافیتهای مالیاتی استفاده کنند و این یک پیام روشن برای صنایع است. ابطحی یادآور شد: دانشگاه زمانی به قله میرسد که ارتباط ارگانیک با جامعه، صنعت و نظام تصمیمسازی کشور داشته باشد و بهترین استادان کسانی هستند که مسائل واقعی جامعه را میشناسند و تجربه عملی را به کلاس میآورند. استان آماده تبدیل شدن به پایلوت تحول فناورانه کشور استاندار چهارمحال و بختیاری در این آیین با اشاره به ظرفیتهای استان در کشاورزی هوشمند، گردشگری طبیعی، صنایع کوچک و انرژیهای نو گفت: در همین راستا استان میتواند به پایلوت تحول فناورانه کشور تبدیل شود. جعفر مردانی افزود: هفته پژوهش یادآور جایگاه رفیع اندیشهورزی، خلاقیت و تفکر علمی در مسیر توسعه کشور و استان است و این هفته تنها یک مراسم تشریفاتی نیست، بلکه تذکری ملی برای بازگشت به حکمرانی علمی و تصمیمسازی مبتنی بر پژوهش است. وی تاکید کرد: پژوهش دیگر فعالیتی محدود به محیط دانشگاه نیست بلکه ستون فقرات پیشرفت، موتور محرک تولید دانش و زیرساخت اصلی توسعه پایدار در کشور است و امروز همه دولتها به دنبال پژوهشی کارآمد هستند که بتواند به تولید و ثروت تبدیل شود. استاندار چهارمحال و بختیاری ادامه داد: دانشگاهها دیگر تنها مراکز آموزشی نیستند بلکه باید اتاق فکر دولت، موتور محرک تمدنسازی و مراکز تولید قدرت نرم باشند، دانشگاهی که با صنعت، جامعه و نظام حکمرانی پیوند نداشته باشد، نمیتواند در آیندهسازی نقش ایفا کند. مردانی با اشاره به چالشهای مهم استان اظهار داشت: مشکلات چهارمحال و بختیاری از کمآبی و خشکسالیهای ۲ دهه اخیر گرفته تا بهرهوری پایین کشاورزی، مدیریت منابع طبیعی، جنگلها، محیطزیست، اشتغال جوانان، صنایع کوچک، صنایع تبدیلی و گردشگری پایدار، همه نیازمند پژوهشهای کاربردی و گرهگشا است. وی ادامه داد: پژوهشی ارزشمند است که پیوست تجاریسازی داشته باشد و اگر نتایج پژوهش به فناوری، محصول یا فرصت اقتصادی تبدیل نشود، بهترین گزارشها هم فقط در کتابخانهها خاک میخورند و هیچ تغییری در زندگی مردم ایجاد نمیکنند. استاندار چهارمحال و بختیاری تاکید کرد: طرحهای پژوهشی بدون پیوست تجاریسازی و بدون مسیر روشن برای تبدیل نتایج به تولید یا فناوری، حمایت نخواهند شد، چراکه این مسیر توسعه واقعی نیست. مردانی، نقش شرکتهای دانشبنیان، مراکز رشد و پارک علم و فناوری را در تبدیل پژوهش به ثروت بیبدیل توصیف کرد و گفت: امروز ظرفیتهای بزرگی در استان برای جهش وجود دارد؛ از هوشمندسازی کشاورزی و صنایع کوچک گرفته تا آبزیپروری، گردشگری طبیعی و انرژیهای نو اما شرط موفقیت این است که پژوهش به تولید متصل شود. وی تصریح کرد: با کمک دانشگاهها، صنعت، دولت و بخش خصوصی میتوان اکوسیستم نوآوری استان را فعال کرد. استاندار چهارمحال و بختیاری با اشاره به راهاندازی دبیرخانه دائمی هوش مصنوعی در دانشگاه شهرکرد و کارگروه استانی آن در استانداری گفت: همه دانشگاهها، مراکز علم و فناوری و بنیاد نخبگان باید برای تحقق این تحول کمک کنند. مردانی اظهار داشت: در دولت وفاق ملی باور داریم که بدون پژوهش هیچ تصمیمی پایدار نیست و بدون مشارکت نخبگان هیچ برنامهای به نتیجه نمیرسد از همین رو باید به سمت حکمرانی علمی حرکت کنیم. وی تاکید کرد: راه عبور از مشکلات و ساختن آینده از مسیر پژوهش، نوآوری و تجاریسازی میگذرد و آینده استان را باید با علم، فناوری و مشارکت نخبگان ساخت. رشد چشمگیر ارتباط با صنعت و جهش فعالیتهای فناورانه در دانشگاه شهرکرد رییس دانشگاه شهرکرد گفت: این دانشگاه طی سال گذشته با رشد ۲۰ درصدی قراردادهای ارتباط با صنعت، افزایش ۱۵۰ درصدی حجم مالی پروژههای مشترک و توسعه زیرساختهای نوآوری از جمله راهاندازی پژوهشکده هوش مصنوعی، گام مهمی در توسعه فناوری و حل مسائل استان برداشته است. سعید کریمی افزود: امروز زیرساختهای آموزشی، پژوهشی، مراکز نوآوری و فناوری، شرکتهای دانشبنیان، مراکز رشد و واحدهای تحقیقاتی در کنار یکدیگر قرار گرفتهاند تا خروجی آنها بتواند گرهای از مشکلات استان و کشور باز کند و هر موفقیتی که در این مسیر حاصل شده، مرهون تلاش پژوهشگران، فناوران و فعالان علمی است. وی با تاکید بر اینکه این دانشگاه همراه با دیگر مراکز آموزش عالی، پارک علم و فناوری و بنیاد نخبگان، یک جبهه واحد در حوزه علم و فناوری تشکیل داده است، تصریح کرد: همدلی و اتحاد میان دانشگاهها، حمایت بخش دولتی و خصوصی و حضور مدیران توانمند استانی و ملی باعث شده بتوانیم برنامههای فناورانه را با انگیزه و قدرت بیشتری پیش ببریم. رییس دانشگاه شهرکرد با ارائه گزارش عملکرد یکساله این دانشگاه، افزود: در کنار این دستاوردها، تعداد مقالات پژوهشی نیز در سال گذشته بیش از ۶۰ درصد افزایش یافته و تلاش شده است حمایت از پژوهشگران و اعضای هیات علمی در قالب برنامههای جامع پژوهشی تقویت شود. وی یکی از مهمترین اقدامات فناورانه دانشگاه را راهاندازی پژوهشکده هوش مصنوعی عنوان کرد و گفت: همچنین موفق شدیم مجوز انتشار نشریه تخصصی هوش مصنوعی را دریافت کنیم که گامی مهم برای توسعه این حوزه در استان و کشور است. رییس دانشگاه شهرکرد با اشاره به فضای مطلوب ایجادشده در حوزه فناوری گفت: جذب بیش از ۱۲ شرکت نوپا و تیم دانشجویی در مرکز نوآوری دانشگاه نشاندهنده ظرفیت بالای جوانان استان در عرصه فناوری است. کریمی همچنین از برگزاری نمایشگاههای کار و اشتغال در دانشگاه شهرکرد و سایر مراکز علمی استان خبر داد و افزود: این نمایشگاهها با همکاری مراکز آموزشی و نهادهای مرتبط با هدف روانسازی مسیر جذب و اشتغال دانش آموختگان برگزار شد. وی یادآور شد: سال گذشته تعداد زیادی رویداد نوآورانه و فناورانه در استان چهارمحال وبختیاری برگزار شد و امید میرود این روند با همکاری همه دستگاهها ادامه یابد تا بتوان در خدمت پژوهشگران و صاحبان ایده باشیم. به گزارش ایرنا، در این آیین از پژوهشگران برتر دانشگاهی، دانشجویی، دانشآموزی، دستگاههای اجرایی، بخش کشاورزی، صنعت، شرکتهای دانشبنیان و فناور استان تجلیل شد.∎