شانزدهم آذر در تقویم ایران به‌عنوان «روز دانشجو» ثبت شده؛ روزی که ریشه آن به اعتراضات دانشجویی سال ۱۳۳۲ بازمی‌گردد. در آن زمان، پس از کودتای ۲۸ مرداد و سفر معاون رئیس‌جمهور آمریکا به تهران، فضای دانشگاه‌ها ملتهب شد و دانشجویان دانشگاه تهران در دانشکده فنی دست به اعتراض گسترده زدند. این اعتراضات با یورش نیروهای نظامی روبه‌رو شد و سه دانشجو، احمد قندچی، مهدی شریعت‌رضوی و مصطفی بزرگ‌نیا، در این روز به شهادت رسیدند. واقعه‌ای که نام ۱۶ آذر را برای همیشه در تاریخ جنبش دانشجویی ماندگار کرد.

اما امروز، ۱۶ آذر تنها یادآور حماسه نیست؛ بلکه نماد پیشرفت و نقش‌آفرینی جوانان در عرصه علم و فناوری است. بر اساس آمارها، جمعیت دانشجویی کشور نسبت به سال ۱۳۳۲ بیش از ۳۲۰ برابر رشد کرده و از حدود سه هزار نفر به بیش از سه میلیون نفر رسیده است.

یکی از شاخص‌های برجسته رشد علمی، افزایش مشارکت زنان در دانشگاه‌ها است؛ به‌طوری که حضور زنان از ۳۰ درصد پیش از انقلاب، اکنون به ۶۰ درصد رسیده و آنان سهم قابل توجهی در تولید علم و فعالیت‌های پژوهشی دارند.

ایران همچنین با تکیه بر توان محققان و دانشگاه‌های خود، به رتبه ۱۵ تولید علم در جهان و رتبه نخست منطقه خاورمیانه دست یافته و جایگاه علمی خود را تثبیت کرده است.

۱۶ آذر امروزه یادآور دو مسیر موازی است؛ یکی حماسه و مقاومت دانشجویان در سال ۱۳۳۲ و دیگری نقش برجسته آنان در پیشرفت علمی کشور. روزی که گذشته‌ای پرافتخار را به آینده‌ای امیدوارکننده پیوند می‌زند.
تنظیم خبر: زهرا سلیمانی کارشناسی بهداشت عمومی