به گزارش خبرگزاری ایمنا از فارس، محمدحسن اسدی در آئین آغاز به کار نخستین کنگره ملی نگهداری و تعمیرات ابنیه و تأسیسات شهری وضعیت فعلی شبکههای زیرزمینی، ابنیه و پروژههای شهری را جای نگرانی جدی توصیف کرد و اظهار کرد: بخش قابلتوجهی از تأسیسات هنوز به سن فرسودگی نرسیده، اما به دلیل کمبود رسیدگی و ضعف منابع مالی در معرض بحران قرار دارند.
وی با اشاره به ویژگیهای هویتی و فرهنگی شهر، شیراز را قطب گردشگری، پزشکی، صنایعدستی، محیطزیست و نشاط اجتماعی کشور معرفی کرد و افزود: بر اساس برآورد رسانه ملی، برگزاری پیادهروی خانوادگی با حضور بیش از ۲۰۰ هزار نفر، این شهر را به پایتخت نشاط اجتماعی تبدیل کرده است.
شهردار شیراز با اشاره به جذب ۶۱ هزار میلیارد تومان سرمایهگذاری در دوره مدیریت کنونی، شیراز را شهر اعتماد و مشارکت خواند.
اسدی با اشاره به حضور شیراز در هیئتمدیره شهرهای تاریخی جهان، مترو پولیس و مجمع شهرداران آسیایی، اظهار کرد: این شهر پیشرو در اجرای پروژههای بزرگ و اثرگذار مانند چندین خط متروی همزمان است.
وی فزود: در هر نقطه از شهر تا شعاع کمتر از یک هزار متر یک پروژه بزرگ در حال اجراست و در تمام ارتفاعات شهر نیز فعالیتهای عمرانی جریان دارد.
شهردار شیراز با اشاره به اینکه ابنیه و تأسیسات شهری در کشور هنوز به سن پایان عمر نرسیده، اما در معرض خطر هستند، گفت: وضعیت درآمد شهرداریها بسیار ضعیف است و بسیاری از دستگاهها دستشان در جیب شهرداری است و کمکهای موردنیاز را دریافت میکنند، در حالی که شهرداری از سوی مجموعههای دولتی حمایت نمیشود.
اسدی با هشدار نسبت به اینکه برای نخستین بار چنین کنگرهای برگزار میشود، از تمامی کارشناسان و مسئولان تخصصی حوزه فنی و مهندسی خواست به این مسائل توجه ویژه کنند.
وی کمبود آب و هدر رفت ۳۰ درصدی شبکههای آب در کشور را بحرانآفرین دانست و افزود: وضعیت شهرهای جدید از جمله صدرا نیز بهتر از کلانشهرها نیست و شبکههای برق، آب، فاضلاب و مخابرات در وضعیتی نگرانکننده قرار دارد.
شهردار شیراز با بیان اینکه ۷۵ درصد جمعیت کشور به سمت شهرنشینی حرکت کردهاند، نبود مدیریت واحد شهری را یکی از معضلات جدی دانست و با اشاره به پروژه زیرگذر شهید فریدون عباسی که دو ماه آینده بهرهبرداری میشود، گفت: هزینههای جابهجایی تأسیسات در پروژههای شهری بسیار سنگین است و با وجود قانون درآمدهای پایدار که مسئولیت جابهجایی را بر عهده دستگاههای خدماترسان میگذارد، شهرداری نمیتواند منتظر اقدام این دستگاهها بماند و ناگزیر از ورود مستقیم است.
اسدی اظهار کرد: نبود مدیریت یکپارچه شهری باعث سردرگمی و اختلال در اجرای پروژهها میشود و تأکید کرد در کشورهای توسعهیافته شهردار همهکاره شهر است، اما در ایران چنین نیست و این موضوع باید اصلاح شود.
وی افزود: شبکههای زیرزمینی مانند تار عنکبوت در زیر شهر گسترده شده و بسیاری از آنها ۵۰ تا ۶۰ سال عمر دارند و در برابر مخاطراتی مانند زلزله بسیار آسیبپذیرند.
شهردار شیراز در پایان با تأکید بر اینکه آینده همه دستگاهها و مدیران مسیر مشترکی دارد، گفت: تجربههای موفق زمانی ارزشمند است که به اشتراک گذاشته شود و ابراز امیدواری کرد این کنگره آغازگر همکاریهای گستردهتر و مؤثرتر در مسیر اعتلای کشور باشد.
ضرورت تدوین اسناد ملی نگهداشت شهری و پیوست نگهداری پروژههای عمرانی
علیرضا اسکندری رئیس کمیسیون سرمایهگذاری شورای اسلامی شهر شیراز، با اشاره به ضرورت توجه جدی به نگهداری و تعمیرات شهری، خواستار تدوین اسناد فنی منسجم، ایجاد پیوست نگهداری برای پروژههای بزرگ و بازنگری در نگاه سنتی به مفهوم تعمیرات شد.
وی بر اهمیت تلفیق این حوزه با تابآوری شهری تأکید کرد و افزود: تجربه حوادث ماههای اخیر، لزوم تقویت این رویکرد را دوچندان کرده است.
رئیس کمیسیون سرمایهگذاری شورای اسلامی شهر شیراز با یادآوری آخرین نشست تخصصی نگهداری و تعمیرات که ۱۱ سال پیش در شیراز برگزار شد، به همزمانی آن رویداد با رونمایی از مبحث ۲۲ مقررات ملی ساختمان اشاره کرد و هشدار شهردار شیراز درباره اهمیت نگهداشت شهری را بهجا دانست.
اسکندری واژه نگهداری را مقدم بر تعمیرات دانست و اظهار کرد: در ادبیات فنی جهان، این موضوع امری بدیهی است و عقل سلیم نیز ضرورت نگهداری پیشگیرانه را تأیید میکند.
وی با اشاره به نمونههای شهری، مانند نیاز به تعمیرات یک تقاطع غیر همسطح در شیراز، افزود: هرگونه توقف در بهرهبرداری میتواند به ترافیک و نارضایتیهای اجتماعی منجر شود.
رئیس کمیسیون سرمایهگذاری شورای اسلامی شهر شیراز همچنین به ضرورت آمادگی زیرساختهای شهری در برابر بحرانها پرداخت و رویدادهای ششماه اخیر و حمله پهپادی رژیم صهیونیستی را نمونههایی دانست که اهمیت تلفیق نگهداری با تابآوری شهری را برجسته کردهاند.
اسکندری خطاب به نهادهای فنی و حاکمیتی حاضر در جلسه، از سازمان نظام مهندسی، ادارهکل راه و شهرسازی و مجموعه شهرداری خواست توجه ویژهتری به این حوزه داشته باشند.
وی با اشاره به نبود اسناد مکتوب جامع در کشور، پیشنهاد داد اساتید دانشگاه و پژوهشگران، آئیننامههای معتبر بینالمللی مانند اسناد کالترنس را ترجمه و بومیسازی کرده و در اختیار مهندسان و تصمیمگیران قرار دهند. هرچند مبحث ۲۲ مقررات ملی ساختمان را تنها سند موجود در این حوزه دانست، افزود: این سند قدمی کوچک و ناکافی است.
رئیس کمیسیون سرمایهگذاری شورای اسلامی شهر شیراز در بخش دیگری از سخنانش، نبود فهرستبهای منظم برای حوزه نگهداری را یکی از خلأهای جدی کشور عنوان کرد و گفت: پیشنهاد دارم این موضوع در مجمع معاونان فنی و عمرانی کلانشهرها بررسی و پس از جمعبندی، از سوی سازمان برنامهوبودجه به شهرداریها ابلاغ شود.
اسکندری اظهار کرد: وضعیت در حوزه تأسیسات شهری از سازههای عمرانی نیز وخیمتر است و اسناد مکتوب مشخصی در این زمینه وجود ندارد.
وی سپس به دومین پیشنهاد خود اشاره کرد و ایجاد پیوست نگهداری و تعمیرات برای پروژههای بزرگ شهری را ضروری دانست.
رئیس کمیسیون سرمایهگذاری شورای اسلامی شهر شیراز گفت: این پیوست باید مبتنی بر نقشههای، چون ساخت بوده و همزمان با تحویل موقت پروژه بهعنوان یک سند رسمی ارائه شود، زیرا مهندس ناظر کارگاهی از جزئیات پروژه آگاهی دقیقتری دارد و میتواند اطلاعات کلیدی را ثبت کند.
اسکندری اظهار کرد: این موضوع با حمایت اعضای شورای شهر، در کمیسیون عمران شورای اسلامی شهر شیراز پیگیری و تصویب خواهد شد و از معاونان فنی و عمرانی کلانشهرها نیز خواست که آن را در دستور کار خود قرار دهند.
امین مقومی رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور هم با اشاره به ظرفیتهای گسترده مهندسی در ایران اظهار کرد: هیچ کمبودی در حوزه مهندسی وجود ندارد و با مدیریت صحیح میتوان کیفیت ساختوساز و نگهداری را به سطحی بالاتر ارتقا داد.
وی با مرور روند تاریخی پس از تصویب قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان در سال ۱۳۷۴ و اشاره به زلزلههای بزرگ کشور از منجیل تا بم، کاهش چشمگیر تلفات جانی در سالهای اخیر را نشانهای از بهبود نسبی وضعیت ساختوساز دانست، اما یادآور شد که هنوز فاصله قابل توجهی تا نقطه ایدهآل وجود دارد.
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور ضعف جدی در حوزه نگهداری ساختمانها را چالش اصلی کشور عنوان کرد و گفت: گفتههای رایج درباره عمر مفید ۳۰ تا ۳۵ ساله ساختمانها در ایران مبنای علمی مشخصی ندارد؛ تفاوت اصلی ما با بسیاری از کشورها در همین موضوع نگهداری است.
مقومی اظهار کرد: بیتوجهی به نگهداری، عمر مفید بناها را بهطور جدی کاهش خواهد داد.
وی با اشاره به ویرایش جدید مقررات ملی ساختمان، آن را تحولی مهم دانست و نقش شهرداریها را در اجرای مبحث ۲۲ کلیدی توصیف کرد.
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور گفت: حتی بدون قوانین جدید نیز شهرداریها با همراهی شوراهای شهر میتوانند اقدامات عملی و مؤثر انجام دهند.
مقومی اظهار کرد: نمونه موفق این همکاری در الزام پایانکار ساختمانها به تأیید استاندارد آسانسور قابل مشاهده است.
وی با اشاره به ظرفیت ۶۰۰ هزار مهندس کشور، افزود: از این نیروها در کنار شهرداریها برای نگهداری ساختمانها و پروژههای شهری استفاده شود و شیراز به دلیل سابقه پیگیری مبحث ۲۲ و توانمندیهای مهندسی، میتواند شهر نمونه در اجرای این مبحث باشد.
حامد مانیفر مدیرکل دفتر کنترل مقررات ملی ساختمان وزارت راه و شهرسازی در ادامه این کنگره، نگهداری و بهرهبرداری از پروژههای عمرانی را مقدم بر ساخت دانست و اظهار کرد: پروژهای که تکلیف بهرهبرداری و نگهداشت آن مشخص نیست، نباید وارد مرحله ساخت شود.
وی با اشاره به تدوین ویرایش دوم مبحث بیستودوم مقررات ملی ساختمان، آن را طرحی جامع برای تحول چرخه عمر بنا شامل طراحی، ساخت، بهرهبرداری، نگهداری و در نهایت تخریب و بازیافت معرفی کرد.
مدیرکل دفتر کنترل مقررات ملی ساختمان وزارت راه و شهرسازی گفت: نبود سامانههای تبادل اطلاعات یکی از دلایل اصلی ضعف در نگهداری ساختمانهاست؛ بناها بدون ثبت داده، بدون برنامه بازدید و بدون الگوی پایش ساخته و رها میشوند.
مانیفر بر ضرورت بازدیدهای دورهای و ثبت دادهها در سامانه نگهداشت ساختمان تأکید و اظهار کرد: بازدیدهای زمانمحور باید مشابه سیستم گارانتی خودروها تعریف شوند و با نصب تجهیزات پایش و اتصال به سامانه مرکزی، چرخه بازبینی ساختمانها کنترل شود.
وی از طراحی سامانههای مکمل شامل شناسنامه فنی ملکی، سامانه نگهداشت ساختمان، سامانه واپایش انرژی و سامانه مقررات ملی ساختمان خبر داد و افزود: این سامانهها باید در تعامل با یکدیگر و بر پایه مدلسازی اطلاعات ساختمان (BIM) و ورود بیمه به چرخه تضمین کیفیت اجرا شوند.
مدیرکل دفتر کنترل مقررات ملی ساختمان وزارت راه و شهرسازی گفت: طرح بیمه تضمین کیفیت ساختمان از مرحله طراحی تا بهرهبرداری در همکاری با بیمه ایران در آستانه نهاییسازی است.
مانیفر همچنین از شکلگیری نسل جدید مقررات ملی ساختمان خبر داد و اظهار کرد: ویرایش پنجم مبحث نوزدهم نخستین گام این تحول بود و مبحث ۲۲ دومین گام خواهد بود.