در حالی که فرشاد مومنی چند روز پیش در انتقاد از طرحهای مربوط به تکنرخی کردن ارز گفته بود: «در کشوری با کمبود منابع ارزی، صحبت از تکنرخی شدن ارز، توهمی پوچ است»، امروز حسین عبدهتبریزی، اقتصاددان، در یادداشتی تحلیلی دیدگاهی کاملاً متفاوت ارائه کرده است.
عبدهتبریزی با اشاره به تجربه کشورهایی چون ترکیه و روسیه، تأکید میکند که چندنرخی بودن ارز در ایران نه ضرورت اقتصادی، بلکه انتخابی سیاسی است که طی دههها اصلاح نشده است. او معتقد است تکنرخیسازی باید چهار دهه پیش انجام میشد و ادامه وضعیت فعلی تنها به نفع گروههای خاص و به زیان شفافیت اقتصادی است.
این اقتصاددان در تحلیل خود، چندنرخی بودن ارز را یکی از منابع «درآمد پنهان دولت» میداند و میگوید:«دولت از تفاوت نرخها منتفع میشود، اما این اختلاف در عمل نوعی مالیات پنهان بر مردم و فعالان اقتصادی است.»
به گفته عبدهتبریزی، تکنرخیسازی ارز زمانی موفق است که با انضباط مالی، کنترل کسری بودجه و بهبود روابط خارجی همراه باشد، وگرنه تجربه شکستخورده کشورهایی مانند ونزوئلا تکرار میشود.
در حالیکه مومنی تکنرخی شدن را «خطرناک و غیرواقعبینانه» میخواند، عبدهتبریزی آن را اصلاحی ضروری و دیرهنگام توصیف میکند؛ دو دیدگاه متفاوت که بازتابدهنده شکاف قدیمی میان دو رویکرد اصلی در اقتصاد ایران است:
یکی محتاط در برابر آزادسازی نرخ ارز، و دیگری حامی شفافسازی و پایان دادن به رانت چندنرخی.
مجادله بزرگان در بازار ارز
واكنش عبده تبريزي به فرشاد مومني: ارز تك نرخي توهم نيست؛ ضرورت است
صاحبخبر -
∎