به گزارش خبرنگار بینالملل دفاعپرس، سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه که هفته گذشته برای شرمت در مجمع مسقط سفری به عمان داشت، با برنامه «مع موسی الفرعی» گفتوگویی داشت. عراقچی نشست مسقط را بسیار مهم و جالب درباره موضوع میانجیگری خواند و گفت: سلطنت عمان امروز بهعنوان کشوری شناخته میشود که در عرصه میانجیگری بین کشورها وزن و صدای مهمی دارد. این یک سنت دیپلماتیک مهم و ریشهدار است که عمان سالهاست آن را دنبال میکند.
وی افزود: ایران از جمله کشورهایی بود که از این ظرفیت عمان بهرهمند شد. در سال ۲۰۱۰ گفتوگوهایی را با طرف آمریکایی در عمان آغاز کردیم که بهصورت پنهانی و غیرعلنی برگزار میشد. آن گفتوگوها به آغاز مذاکرات مربوط به «برجام» منجر شد و نتیجه آن، شروع مذاکرات رسمی بر سر برجام بود و این روند در نهایت به حصول توافق انجامید. وزیر خارجه ادامه داد: سال گذشته نیز عمان دوباره نقش میانجی بین ایران و آمریکا را بر عهده گرفت. عمان مدیریت مذاکرات غیرمستقیم بین دو طرف را برعهده داشت.
اما این بار، متأسفانه نتیجه موفقی حاصل نشد. پس از ۵ دور مذاکره، در حالی که برای دور ششم آماده میشدیم، طرف آمریکایی مسیر دیپلماتیک و تلاشهای میانجیگرانه را نقض کرد. وی همچنین گفت: روابط بینالملل از حالت مبتنی بر قانون، به روابطی مبتنی بر زور تغییر یافته و این موضوع در مداخلات نظامیِ دلخواه و اجرای عملیات ترور در هر نقطهای که اراده کنند، آشکار است. آنچه امروز شاهد هستیم موجب نگرانی جدی جهانی شده است.
باب مذاکره و میانجیگری همیشه باز است
وزیر در بخشی از این برنامه و در پاسخ به سؤال مجری مبنی بر اینکه آیا اکنون بار دیگر باب میانجیگری بین ایران و طرفهای دیگر در حال گشوده شدن است؟ گفت: باب مذاکره و میانجیگری همیشه باز است و این امکان در هر زمان وجود دارد، مشروط بر آنکه قواعد رعایت شود. عراقچی ادامه داد: اصل نخست دیپلماسی و مذاکره این است که دو طرف با نیت واقعی برای تبادل منصفانه و برابر به میز مذاکره بیایند. اما اگر هدف یکی از طرفین تحمیل خواستههای خود باشد، چنین مذاکرهای شکل نمیگیرد و ثمری ندارد.
وزیر امور خارجه یادآور شد: علت اصلی مشکل در روابط ایران و آمریکا، که مانع آغاز مذاکرات در حال حاضر است، رویکرد آمریکا مبتنی بر تحمیل خواستهها و زیادی خواهیهای آن است. متأسفانه ما بارها این رفتار را در تعاملاتمان با آنها دیدهایم. اگر طرف آمریکایی آمادگی خود را برای یک توافق عادلانه و متوازن، مبتنی بر منافع متقابل نشان دهد، جمهوری اسلامی ایران قطعاً موضوع را بررسی خواهد کرد. رئیس دستگاه دیپلماسی بیان کرد: ما هیچگاه میز مذاکره را ترک نکردهایم، زیرا دیپلماسی جزئی اصیل از رویکرد و اصول ماست.
عدم موفقیت مذاکرات بهدلیل طمع و زیادهخواهی آمریکا بود
مجری از عراقچی پرسید که تفاوت بین مذاکرات ۲۰۱۰ و مذاکرات اخیر در مسقط چیست؟ در ۲۰۱۰ مذاکرات محرمانه بود و چیزی منتشر نشد، اما مذاکرات اخیر علنی و با جزئیات اعلام شد. چرا مذاکرات اخیر علنی بود؟ آیا همین علنی بودن باعث نتیجه نگرفتن آن شد؟ وزیر خارجه عنوان کرد:عدم موفقیت مذاکرات امسال به دلیل علنیبودنش نبود، بلکه بهدلیل طمع و زیادهخواهی آمریکا بود.
عراقچی اضافه کرد: در سال ۲۰۱۰ مذاکرات پنهانی آغاز شد و سپس علنی شد و به مذاکرات ببن آمریکا و ۱+۵ تبدیل شد. این روند در ۲۰۱۵ به توافق انجامید. مذاکرات اخیر نیز میتوانست همان مسیر را طی کند. گفتوگوها غیرمستقیم آغاز شد و اگر مسیر درست و متوازنی دنبال میشد، امکان رسیدن به توافق وجود داشت. رئیس دستگاه دیپلماسی بیان کرد: مشکل اصلی مذاکرات سال جاری، که موجب ناکامی آنها شد، گرایش آمریکا به تحمیل خواستههایش بود. آنها با سیاست «غنیسازیِ صفر» وارد مذاکره شدند. ما از ابتدا گفتیم چنین چیزی ممکن نیست و باید به راهحلی میانه رسید.
از حقوق اساسی خود چشمپوشی نمیکنیم
وی ادامه داد: هیچ کشوری را نمیتوان از حق مشروعش محروم کرد. البته میتوان شفافیت و اعتمادسازی را مطالبه کرد و ما آماده آن هستیم. اما چشمپوشی از حقوق اساسیمان هرگز مطرح نیست. عراقچی گفت: بنابراین تنها راه، رسیدن به راهحلی متوازن است که منافع همه طرفها را در نظر بگیرد.
ن آن روزها جملهای گفتم که امروز هم تکرار میکنم: «اگر غنیسازی صفر میخواهید، توافقی بین ما نخواهد بود». اما اگر «بمبِ صفر» میخواهید، ما توافق خواهیم کرد و امکان دستیابی به توافق کاملاً وجود دارد. وی افزود: با این حال، معتقدم برخی عوامل در داخل آمریکا نمیخواستند که این مذاکرات به نتیجه برسد و همین باعث شد که مذاکرات به نتیجه نرسد.
خیلی به توافق نزدیک بودیم
سیدعباس عراقچی در ادامه گفتوگو با برنامه «مع موسی الفرعی» و در پاسخ به سؤال مجری مبنی بر اینکه بر اساس اطلاعات برخی از حاضران در آن مذاکرات، گفته شده که شما به توافقات پیشرفته و نزدیک به یک تفاهم رسیده بودید، بهگونهای که جلسه پیش از حمله به تهران، در آستانه اعلام توافق بود. آیا موضوع غنیسازی علت آن حمله نبود؟ گفت: ما خیلی به توافق نزدیک بودیم و در پنج دور مذاکرات به میانجیگری عمان، راهحلهای متعددی بررسی شد و به راهحلهایی رسیدیم که میتوانست مشکل را حل کند. وی یادآور شد:، اما این راهحلها در واشنگتن رد شد و در نهایت نیروهای خواهان جنگ در آنجا غالب شدند و کشور و منطقه را به مسیر تأسفباری کشاندند.
مجری پرسید که آیا ایران همچنان عمان را تنها میانجی معتبر برای گفتوگو با آمریکا میداند، با توجه به اینکه آن حمله، نه فقط به ایران، بلکه توهینی به عمان بهعنوان میانجی نیز بود؟ عراقچی پاسخ داد: ما عمان را بهدلیل سابقه درخشانش در میانجیگری انتخاب کردیم؛ عمان بارها این نقش را ایفا کرده و موفقیتهای ملموسی داشته است. ما کاملاً به حسن نیت برادرانمان در عمان و به خرد سلطان معظم اعتماد داریم و به همین دلیل این دور از مذاکرات را با میانجیگری آن آغاز کردیم. وزیر خارجه افزود: من معتقدم عمان همواره قادر به ادامه این نقش سازنده بوده و هست.
توهینی آشکار به دیپلماسی، مذاکره و میانجیگری و عمان بود
رئیس دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: در واقع مشکل اصلی بین ما و آمریکا نه در میانجی یا سازوکار میانجیگری، بلکه در ماهیت رویکرد آمریکا نهفته است. همانطور که اشاره کردید، ما در میانه مذاکرات بودیم که آمریکا و اسرائیل حمله را آغاز کردند. نخستین موشکی که اسرائیل شلیک کرد، عملاً «وسط میز مذاکره» فرود آمد. این رفتار، همانگونه که گفتید، توهینی آشکار به دیپلماسی، مذاکره و میانجیگری و البته به عمان بود و بسیار تأسفبار است.
انتهای پیام/955
∎