«امیرعلی ابوالفتح» کارشناس مسائل بینالملل در گفتوگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری آنا، با اشاره به خبر بسته شدن حریم هوایی ونزوئلا توسط آمریکا گفت: این اقدام نمیتواند صرفاً یک خبر عادی تلقی شود. در شرایطی که اخیراً گزارشی از تماس تلفنی رئیسجمهور آمریکا با نیکلاس مادورو همتای ونزوئلایی منتشر شده بود، تصمیم به بستن حریم هوایی به نوعی متناقض و حتی متضاد با آن گزارش ارزیابی میشود.
وی افزود: بر اساس گزارش برخی رسانههای آمریکایی، ترامپ در مکالمه با مادورو تهدید کرده است که در صورت عدم کنارهگیری از قدرت، آمریکا ممکن است اقدام نظامی انجام دهد. بنابراین تماس تلفنی نباید به عنوان یک خبر مثبت برای ونزوئلا تلقی شود، زیرا تهدید موجود هنوز پابرجاست.
ابوالفتح با تأکید بر اهمیت تحولات اخیر گفت: اگرچه هنوز منابع رسمی اطلاعاتی محدود هستند، برخی گزارشها حاکی از آن است که ترامپ دستور آمادهسازی حمله به پالایشگاهها و پایگاههای ونزوئلا را صادر کرده است. تمرکز واشنگتن بر این است که نیروهای مستقر شده بدون درگیری مستقیم عقبنشینی نکنند. آرایش گسترده ناوها و هواپیماهای جنگی نشان میدهد که احتمال جنگ همچنان بالاست.
تحولات ونزوئلا بخشی از یک رقابت بزرگتر در حوزه انرژی و اقتصاد جهانی است
او افزود: هدف آمریکا سرنگونی حکومت مادورو یا تشدید اعتراضات داخلی است. حمله به مراکز حیاتی مانند پالایشگاهها و پتروشیمیها میتواند اقتصاد شکننده ونزوئلا را تحت فشار قرار دهد و نارضایتیها و شورشهای خیابانی را افزایش دهد. در نهایت، امید واشنگتن این است که مادورو داوطلبانه از قدرت کنار رود و دولتی تحت حمایت آمریکا جایگزین شود.
این کارشناس مسائل بینالملل با اشاره به مشروعیت دولت مادورو گفت: از نظر دولت ترامپ، مادورو دیگر رئیسجمهور مشروع ونزوئلا نیست و ادعا میشود که کشور تحت کنترل قاچاقچیان قرار دارد. در نتیجه، فشارهای آمریکا به منظور ایجاد تغییر در ساختار قدرت و تحمیل سیاستهای واشنگتن اعمال میشود.
تحلیل انگیزههای آمریکا
ابوالفتح در توضیح انگیزههای آمریکا تصریح کرد: مجموعهای از عوامل اقتصادی و ژئوپلیتیکی دست به دست هم داده است. نگرانی از نفوذ روسیه، چین و ایران در آمریکای لاتین، ذخایر عظیم نفتی ونزوئلا و موقعیت راهبردی این کشور در نزدیکی ایالات متحده باعث شده تا واشنگتن تصمیم به اعمال فشار و مداخله احتمالی بگیرد.
وی ادامه داد: ونزوئلا بزرگترین دارنده ذخایر نفت جهان است و آمریکا نمیخواهد این منابع تحت کنترل رقبای خود قرار گیرد. هدف واشنگتن، کنترل بازار انرژی و حفظ مزیت رقابتی در برابر چین است. تحولات ونزوئلا بخشی از یک رقابت بزرگتر در حوزه انرژی و اقتصاد جهانی است.
این کارشناس مسائل بینالملل همچنین به پیچیدگی شرایط نظامی و سیاسی ونزوئلا اشاره کرد و گفت: جنگ امروز تنها با شلیک توپ و تانک انجام نمیشود. تحریمهای اقتصادی، جنگ سایبری و عملیات روانی بخشی از استراتژی آمریکا برای فشار به دولت مادورو است. روسیه و چین تاکنون نقش مهمی در حمایت از ونزوئلا ایفا کردهاند، اما ورود مستقیم آمریکا به عملیات نظامی محدود است و میتواند تبعات گستردهای داشته باشد.
ابعاد منطقهای و بینالمللی
تجربههای گذشته مانند ویتنام و افغانستان نشان داده است که ورود مستقیم به جنگهای طولانیمدت برای آمریکا هزینهزا و پرمخاطره است
وی با اشاره به هدفگذاری آمریکا در منطقه افزود: این فشارها تنها به ونزوئلا محدود نمیشود. واشنگتن میخواهد کشورهای منطقه را نیز تحت تأثیر قرار دهد. نمونههایی مانند نیکاراگوئه، کوبا و برزیل نشان میدهد که آمریکا قصد دارد هشداری برای دولتهای مخالف خود ایجاد کند. از نظر واشنگتن، حمایت از دولتهای راستگرا و محدود کردن الگوهای چپگرای منطقهای بخشی از استراتژی طولانیمدت است.
ابوالفتح تاکید کرد: یکی دیگر از دلایل اعمال فشار، کنترل قیمت جهانی نفت و منابع انرژی است. آمریکا با محدود کردن صادرات نفت ونزوئلا میتواند بر بازار جهانی انرژی تأثیر بگذارد و در رقابت با چین و سایر کشورهای صنعتی مزیت خود را حفظ کند. در واقع، این تحولات بخشی از یک جنگ جهانی انرژی است که ایالات متحده با استفاده از ابزارهای اقتصادی و سیاسی در حال پیشبرد آن است.
افکار عمومی و محدودیتهای آمریکا
ابوالفتح درباره نقش افکار عمومی در آمریکا گفت: در شرایط فعلی، مردم آمریکا با حمله نظامی به ونزوئلا موافق نیستند. تنها در صورتی که تلفات انسانی در میان نیروهای آمریکایی رخ دهد، حمایت عمومی برای اقدام نظامی افزایش مییابد. به همین دلیل دولت آمریکا تا حد امکان از درگیری مستقیم پرهیز میکند و تمرکز خود را بر فشارهای اقتصادی و سیاسی میگذارد.
او افزود: همچنین تجربههای گذشته مانند ویتنام و افغانستان نشان داده است که ورود مستقیم به جنگهای طولانیمدت برای آمریکا هزینهزا و پرمخاطره است. بنابراین واشنگتن ترجیح میدهد از ابزارهای غیرمستقیم و فشارهای اقتصادی برای تحقق اهداف خود استفاده کند.
نقش روسیه، چین و ایران
آینده ونزوئلا میتواند الگوی مهمی برای تعاملات بینالمللی و امنیت منطقهای در کارائیب باشد
کارشناس مسائل بینالملل با اشاره به کمکهای روسیه و چین توضیح داد: ونزوئلا بدون حمایت این کشورها نمیتوانست مقاومت کند. این کشورها با ارسال تجهیزات، آموزش نیروها و حمایت اقتصادی، مانع سقوط فوری دولت مادورو شدهاند. اگرچه آمریکا نیروهای نظامی خود را مستقر کرده، اما ورود مستقیم به عملیات زمینی پیچیده و پرهزینه است و خطرات زیادی برای واشنگتن دارد.
وی افزود: این وضعیت باعث شده که فشارها به صورت تدریجی و غیرمستقیم اعمال شود تا مادورو داوطلبانه از قدرت کنار رود و یک دولت تحت حمایت آمریکا جایگزین شود. این سناریو میتواند الگویی برای سیاستهای آمریکا در برابر دیگر دولتهای چپگرای منطقه باشد.
سناریوهای احتمالی و آینده ونزوئلا
آمریکا تلاش میکند با اعمال فشار، کنترل بازار نفت و جلوگیری از نفوذ چین و روسیه در آمریکای لاتین، اهداف خود را محقق کند
ابوالفتح درباره سناریوهای محتمل گفت: سناریوی اول، تداوم فشار اقتصادی و سیاسی برای وادار کردن مادورو به کنارهگیری است. سناریوی دوم، افزایش اعتراضات داخلی و شورشهای خیابانی است که ممکن است منجر به تضعیف دولت شود. سناریوی سوم، اقدام نظامی محدود است که در صورت کشته شدن نیروهای آمریکایی یا ایجاد بحران امنیتی ممکن است عملی شود.
وی ادامه داد: هرگونه اقدام نظامی مستقیم با ریسک بالایی همراه است. آمریکا تلاش میکند با اعمال فشار، کنترل بازار نفت و جلوگیری از نفوذ چین و روسیه در آمریکای لاتین، اهداف خود را محقق کند. آینده ونزوئلا میتواند الگوی مهمی برای تعاملات بینالمللی و امنیت منطقهای در کارائیب باشد.
جمعبندی
ابوالفتح در پایان گفت: تحولات ونزوئلا باید در چارچوب یک رقابت کلان بینالمللی و جنگ انرژی جهانی تحلیل شود. اقدامات آمریکا ترکیبی از فشار سیاسی، اقتصادی و نظامی است که هدف نهایی آن کنترل منابع انرژی، محدود کردن نفوذ چین و روسیه و اعمال نفوذ بر دولتهای منطقهای است. آینده ونزوئلا و واکنش واشنگتن به این کشور میتواند پیامدهای گستردهای برای امنیت منطقهای و روابط بینالملل داشته باشد.
انتهای پیام/