به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، بر اساس یک پژوهش جامع که توسط دانشگاه کالج لندن (UCL) با همکاری مؤسسه Watershed Investigations و روزنامه گاردین انجام شده است، ذخایر آب اروپا طی سالهای ۲۰۰۲ تا ۲۰۲۴ روند نگرانکنندهای از کاهش را تجربه کردهاند. دادههای ماهوارهای ثبتشده که تغییرات میدان گرانشی زمین را رصد میکنند، نشان میدهند حجم آب در لایههای زیرزمینی، رودخانهها، دریاچهها، رطوبت خاک و یخچالها در بسیاری از مناطق این قاره رو به کاهش است.
به گفته پژوهشگران، نقشه تغییرات آبی اروپا اکنون با دوگانگی شدید روبهروست؛ شمال و شمالغرب قاره از جمله اسکاندیناوی، بخشهایی از بریتانیا و پرتغال روندی رو به افزایش رطوبت را تجربه میکنند. در مقابل، جنوب و جنوبشرق اروپا شامل اسپانیا، ایتالیا، فرانسه، سوئیس، آلمان، رومانی، اوکراین و مناطقی از بریتانیا بهطور چشمگیر خشکتر شدهاند؛ روندی که به اعتقاد متخصصان مستقیماً با تغییرات اقلیمی مرتبط است.
در بخشی از این پژوهش، روند ذخایر آب زیرزمینی که معمولاً مقاومتر از منابع سطحی محسوب میشوند، جداگانه بررسی شده و نشان داده است که این منابع نیز با همان الگو رو به کاهش هستند. در بریتانیا نیز این روند متفاوت است؛ غرب کشور مرطوبتر شده اما شرق بهتدریج خشکتر میشود. الگوی بارش بهکلی تغییر کرده و بارشهای رگباری شدید در کنار دورههای طولانی خشکی، بهویژه در تابستان، موجب کاهش تغذیه سفرههای آب زیرزمینی شده است.
در جنوبشرقی انگلستان، جایی که حدود ۷۰ درصد آب شرب از منابع زیرزمینی تأمین میشود، این تغییرات میتواند چالشهای اساسی ایجاد کند. گزارش آژانس محیط زیست بریتانیا نیز هشدار داده است که در صورت نبود بارش کافی در پاییز و زمستان امسال، خشکسالی ممکن است تا سال ۲۰۲۶ ادامه یابد.
در سطح اتحادیه اروپا نیز مطابق گزارش آژانس محیط زیست اروپا، اگرچه برداشت کل آب از منابع سطحی و زیرزمینی میان سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۲ کاهش یافته، اما برداشت از آبهای زیرزمینی ۶ درصد افزایش داشته است؛ افزایشی که عمدتاً به مصرف عمومی و کشاورزی نسبت داده میشود. در سال ۲۰۲۲، منابع زیرزمینی ۶۲ درصد آب مصرفی مردم و ۳۳ درصد نیاز آبی کشاورزی در کشورهای عضو را تأمین کردهاند.
سخنگوی کمیسیون اروپا اعلام کرده است راهبرد «تابآوری آبی» با هدف سازگاری مدیریت منابع آب با تغییرات اقلیمی تدوین شده و ایجاد یک «اقتصاد آبهوشمند» را دنبال میکند. این راهبرد شامل توصیههایی برای افزایش بهرهوری دستکم ۱۰ درصدی تا سال ۲۰۳۰ و کاهش هدررفت آب در شبکههای فرسوده است؛ شبکههایی که در برخی کشورها تا ۵۷ درصد نشت آب دارند.
هرچند دولت بریتانیا از برنامه ساخت ۹ مخزن جدید آب برای افزایش امنیت آبی خبر داده، اما کارشناسان میگویند این طرحها در کوتاهمدت پاسخگو نیست. به باور پژوهشگران، اولویت باید بر بازیافت آب، کاهش مصرف، استفاده از راهکارهای مبتنی بر طبیعت و اصلاح شیوه توسعه شهری باشد.
این پژوهش هشدار میدهد که روند خشکشدن در اروپا پیامدهایی «گسترده و عمیق» خواهد داشت؛ از تهدید امنیت غذایی و کشاورزی گرفته تا آسیب به زیستبومهایی که به منابع آب زیرزمینی وابستهاند. کاهش ذخایر آبی در کشورهایی مانند اسپانیا حتی میتواند بر امنیت غذایی کشورهای شمال اروپا، از جمله بریتانیا که بخش بزرگی از محصولات تازه خود را از این کشورها وارد میکند، اثر بگذارد.
در سطح جهانی نیز روند خشکشدن در مناطقی از خاورمیانه، آسیا، آمریکای جنوبی، سواحل غربی آمریکا، بخشهایی از کانادا و حتی گرینلند، ایسلند و سوالبارد در حال شدت گرفتن است؛ نشانهای دیگر از گستردهشدن بحران آب در سراسر جهان.