سرویس استان‌های خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): انتشارات نجمِ کبری، ناشری فعال در حوزه‌های عرفان، فلسفه، مثنوی‌پژوهی، مولاناشناسی، قرآن‌پژوهی و دین است که از سال ۱۳۸۴ فعالیت خود را آغاز کرده و تاکنون بیش از ۱۳۰ عنوان کتاب تخصصی منتشر کرده است. این نشر با برگزاری سمینارها و همایش‌های متعدد، جایگاه خود را به عنوان یکی از پیشگامان نشر عرفان در ایران تثبیت کرده است.
در این گزارش، با نرگس گل‌پرور، نویسنده و پژوهشگر مولف فعال در نجم کبری، گفت‌وگو کردیم تا چشم‌انداز فعالیت‌ها و برنامه‌های آینده این انتشارات را بررسی کنیم.
وقتی تصمیم می‌گیرید اثری را در نجم کبری منتشر کنید، چه چیزهایی برایتان اولویت دارد؟ مثلاً بازخوانی متون کهن، نگاه پژوهشی تازه، یا رساندن پیام عرفان به مخاطب امروزی؟
وقتی برای انتشار در نجمِ کبری تصمیم می‌گیریم، همهٔ جوانب را به‌دقت می‌سنجیم. اولویت ما آثاری است که به موضوعاتِ کهن نپرداخته‌اند یا تنها به‌طور پراکنده و جزئی به آن‌ها توجه شده است. معتقدیم این نهاد زمانی استوار و پایدار می‌ماند و می‌تواند نسل‌های آینده را هدایت کند که ابهام‌ها و پرسش‌های دیرینه را دوباره طرح و بررسی کند. از همین رو، می‌کوشیم مسائلِ کهن را با نگاهی تازه بازخوانی کنیم تا هم مخاطبان دانشگاهی و هم علاقه‌مندان مباحث عرفانی با آن‌ها آشنا شوند.
آیا این آثار برای مخاطب عمومی طراحی شدند یا عمدتاً برای پژوهشگران و علاقه‌مندان جدی؟ چگونه تلاش می‌کنید تا مخاطب نسل جوان‌تر را نیز جذب کنید؟
موضوع عرفان هرچند از سوی پژوهشگران با رویکردی تخصصی دنبال می‌شود، اما در اصل مسئله‌ای کاملاً عمومی است؛ زیرا عرفان با شناخت انسان، هستی و خدای آفریننده سر و کار دارد و محدود به گروهی خاص نیست. بسیاری از پرسش‌های بنیادین عرفانی ماهیتی فلسفی نیز دارند و کمتر کسی از این زاویه به آن‌ها پرداخته است. به همین دلیل یکی از رویکردهای اصلی انتشارات نجم کبری، نگاه فلسفی به موضوعات عرفانی است تا انسان امروز با گرایش عقل‌گرایانه بهتر بتواند از این مسیر با عرفان ارتباط برقرار کند.
با اینکه بسیاری از مباحث ما تخصصی‌اند و حتی نام برخی موضوعات برای مخاطب ناآشنا دشوار به نظر می‌رسد، اما اساس کار نجمِ کبری رساندن پیام‌های ارزشمندِ سنت‌های کهن به‌صورت راهکارهای قابل‌فهم و کاربردی در اختیار انسان امروز است. هدف ما این است که مخاطب معاصر، با تکیه بر مفاهیم عرفانیِ ریشه‌دار در قرآن و سنت، بتواند به برنامه‌ای معنابخش در زندگی دست یابد؛ برنامه‌ای که به او کمک کند زندگی‌ای باورمندانه، آمیخته با عشق، آرامش و معنا داشته باشد.
در پشت این مباحث تخصصی، یک هدف انسانی و فراگیر قرار دارد: کمک به انسان امروز برای رهایی از سرگشتگی‌های زندگی مدرن و راهنمایی او به سوی پناهگاه امن عرفان اسلامی. آنچه مهم است، نشان دادن این نکته است که این مفاهیم اگر قدمتی هزارساله دارند اما در عین حال توان ایجاد آرامش، جهت‌دادن به زندگی و همراهی انسان در هر شرایط را دارند. این پیوند میان معرفت عرفانی و زندگی روزمره، همان چیزی است که نباید در گزارش‌ها از قلم بیفتد.
یکی از عناوینی که در تازه‌های نشر دیده شده است «دانشنامهٔ تحلیلی انسان کامل در مثنوی مولوی» است. لطفاً دربارۀ انگیزه انتشار این اثرِ پژوهش‌محور توضیح دهید؟
این اثر در چارچوب مجموعه‌ای از پروژه‌های سازمان‌یافتهٔ پژوهشی انتشارات نجمِ کبری قرار می‌گیرد. ما هم‌زمان چند شاخهٔ کاری را پی‌می‌گیریم: پژوهش در فلسفه، پژوهش در عرفان، قرآن‌پژوهی، مولاناپژوهی، بررسیِ بزرگان ادب ایران، گردآوریِ گنجینهٔ شعر و ادب کهن، و به‌ویژه مطالعاتِ منظومهٔ مثنوی.
کتاب انسان کامل مستقیماً از متن مثنوی استخراج و تنظیم شده است: مادهٔ پژوهشیِ آن، گزینش و تحلیلِ همهٔ مواردِ مربوط بهِ تصورِ مولانا از انسانِ کامل در مثنوی است؛ یعنی استخراجِ نظرات مولانا دربارهٔ هویت و مقامِ انسان کامل و بازخوانی آن‌ها به‌صورت منسجم و تحلیلی. افزون بر این، دیدگاهِ مولانا دربارهٔ طبِ روح و جسم نیز در این اثر بررسی شده است.
با توجه به تیراژ و حوزه تخصصی این آثار، آیا برنامه‌ای برای انتشار نسخه‌های الکترونیک یا فرمت‌هایی متفاوت از کتاب‌های چاپی را دارید؟
در حال حاضر برنامه‌ای برای انتشار نسخه‌های الکترونیک یا سایر فرمت‌های غیرچاپی در نظر گرفته نشده است.
انتشارات نجمِ کبری با رویکرد پژوهش‌محور و نگاه فلسفی به عرفان و ادبیات ایران، نه تنها آثار تخصصی و ارزشمند تولید می‌کند، بلکه تلاش دارد این دانش کهن را برای نسل امروز قابل فهم و کاربردی سازد. مجموعه فعالیت‌های این نشر، از انتشار کتاب‌های پژوهشی تا برگزاری سمینارها و همایش‌ها، نشان‌دهنده تعهدی پایدار به اعتلای فرهنگ عرفانی ایران است.
∎