به گزارش خبرگزاری ایمنا، بورس نخستین هفته از ماه پایانی پاییز را با ترکیبی از امید، احتیاط و فشار عرضه در روز پایانی، پشت سر گذاشت.
بر اساس داده‌های منتشرشده از سوی بورس اوراق بهادار تهران و گزارش‌های مؤسسات داخلی از جمله مرکز تحقیقات بورس تهران، شاخص کل بورس در چهار روز معاملاتی این هفته ۳.۶ درصد رشد کرد و به سطح سه میلیون و ۲۸۲ هزار واحد رسید، این عملکرد مثبت با افزایش تقاضا در سه روز نخست و افزایش خریداران بر عرضه‌ها هم‌خوانی دارد، اما در روزهای پایانی هفته بازار با نوساناتی همراه شد که نشان‌دهنده احتیاط سرمایه‌گذاران در آستانه تصمیمات مهم اقتصادی بود.
شاخص هم‌وزن نیز با رشد ۱.۸۸ درصدی به ۹۴۱ هزار واحد رسید که نشان می‌دهد بهبود بازار محدود به نمادهای بزرگ نبود و بخشی از سهام متوسط نیز توانستند روند رو به رشد ثبت کنند.
یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر این روند صعودی، افزایش خریدهای نهادی در سهام شرکت‌های بزرگ صنعتی، بانکی و فناوری اطلاعات بود. بر اساس گزارش مرکز آمار و اطلاعات بورس تهران، سهم نهادها در خالص معاملات خرید در این هفته به بیش از ۶۰ درصد رسید که حکایت از بازگشت اعتماد نهادهای مالی به بازار سرمایه دارد، همچنین ثبات نسبی نرخ ارز در بازارهای موازی و اعلام برنامه‌های اصلاحی دولت در زمینه بودجه سال آینده، زمینه روانی مناسبی برای جذب سرمایه‌گذاری فراهم کرد.
در انتظار ثبات سیاست‌های کلان و شفافیت
گروهی از تحلیلگرانی بر این باورند که این رشد ممکن است در بلندمدت پایدار نباشد، زیرا هنوز چالش‌های ساختاری از جمله تأخیر در انتشار صورت‌های مالی، ضعف در شفافیت اطلاعاتی و نگرانی‌های تورمی بر بازار سایه انداخته است.
نگاهی به بازدهی بورس در هفته اول آذر نشان‌دهنده بهبود کوتاه‌مدت اعتماد سرمایه‌گذاران به بازار است، اما تثبیت این روند به ثبات سیاست‌های کلان اقتصادی و ارتقای شفافیت در سطح شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس نیاز دارد.
در چهار روز معاملات این هفته، حجم و ارزش دادوستدها نسبت به هفته گذشته حدود ۲۰ درصد بالا رفت. میانگین حجم معاملات به ۲۵.۵ میلیارد برگه سهم و ارزش معاملات خرد به ۱۰ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان رسید که در مقایسه با نیمه دوم آبان یک رشد ملموس به شمار می‌آید. فعالان بازار معتقدند افزایش ارزش معاملات در کنار رشد حجم، بیانگر بهبود نسبی اعتماد و تقویت معاملات در سهام بزرگ و متوسط است.
رفت و برگشت پول حقیقی
با وجود افزایش قدرت معاملات، جریان نقدینگی حقیقی در پایان هفته مسیر متفاوتی داشت، زیرا در مدت چهار روز معاملاتی، بازار سه روز شاهد ورود پول بود، اما خروج ۱.۱ همت در روز پایانی، منجر به خروج ۳۵۸ میلیارد تومان نقدینگی از بازار شد که فشار قابل توجهی بر تابلو معاملات وارد کرد و بخشی از بازدهی هفته را کاهش داد، این فشار عرضه نتوانست دستاورد سه روز اول را به‌طور کامل از بین ببرد، اما نشان داد بازار همچنان در برابر هر موج خبری یا سودگیری کوتاه‌مدت آسیب‌پذیر است.
کارشناسان این رفتار را ناشی از ذخیره سود کوتاه‌مدت و نگرانی بخشی از سهام‌داران نسبت به ادامه رشد قیمت‌ها ارزیابی می‌کنند.
رشد شاخص‌ها با خبر حمایت دولت
مصطفی صفاری، کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: شاخص بورس دماسنج اقتصاد است و شوک‌های سیاسی و اقتصادی به‌طور کامل بر این بازار اثر دارد، بر این اساس شروع کار این هفته با اعلام حمایت رئیس جمهور، وزیر اقتصاد و رئیس سازمان بورس از بازار بود که در همایشی با اشاره به به تقویت بازار سرمایه، حذف سیاست‌های دستوری در قیمت‌گذاری محصولات شرکت‌های بورسی را از جمله سیاست‌های خود مطرح کردند، همچنین رئیس سازمان بورس از برنامه برای افزایش ارزش بازار به ۴۰۰ میلیارد دلار سخن گفت.
وی ارزش بازار در زمان اعلام این اخبار را ۹۰ میلیارد دلار برشمرد و گفت: از سوی دیگر شوک‌های سیاسی در این هفته به وجود آمد از جمله موضوع توافق اوکراین با روسیه و طرح ۲۸ ماده‌ای ترامپ بود که موجب شد امید به توافق قوت بگیرد و در صورت برقراری صلح بین این دو طرف، طبیعی است که معادلات منطقه‌ای تغییر خواهد کرد.
کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه صلح اوکراین را به نفع کشورهای منطقه و ایران دانست و یادآور شد: این شرایط موجب شد که از یکشنبه تا سه‌شنبه جریان مثبتی در بازار وجود داشته باشد و حتی روز سه‌شنبه، صف بیشتر سهام‌ها خرید بود، شاخص کل نیز به سه میلیون و ۳۰۰ واحد رسید رسید، اما شیطنت‌هایی که اسرائیل انجام داد از جمله ترور فرمانده رده بالای حزب‌الله و خبر نزدیکی هواپیماهای اسرائیل به مرز ایران این وضعیت را به نگرانی تغییر داد.
سرمایه‌گذاران در انتظار اخبار سیاسی
وی با اشاره به تأثیر تعطیلات آخر هفته بر کاهش رونق معاملات افزود: بازارهای سرمایه‌گذاری رقیب از جمله سکه و طلا در روزهای اخیر روند مثبتی داشتند که بخشی از رشد قیمت انس جهانی طلا به‌دلیل تهدیدات آمریکا برای جمله به ونزوئلا بود، این موضوع نیز بر نگرانی سرمایه‌گذاران در بورس افزود.
صفاری منفی شدن شاخص‌های بازار در روز چهارشنبه را به‌دلیل همین اخبار دانست و گفت: چهارشنبه برعکس روزهای نخست هفته، بازار منفی بود، برای پیش‌بینی وضعیت هفته آینده نیز باید منتظر اخبار تکمیلی بمانیم تا تکلیف مهلت یک هفته‌ای برای توافق بین روسیه و اوکراین مشخص شود، البته روسیه اعلام کرده که اروپا برای توافق اوکراین با روسیه و ایران با آمریکا مانع تراشی می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: اروپا اعلام کرد که ۲۰۰ میلیارد دلار در جنگ اوکراین هزینه کرده است، بنابراین باید منفعت آن‌ها در طرح صلح روسیه و اوکراین در نظر گرفته شود در حالی که در طرح ۲۸ ماده‌ای ترامپ، این موضوع دیده نشده است، همین بحث‌های سیاسی موجب شد که بورس در آخر هفته روند منفی در پیش بگیرد.
در نبود شوک‌های سیاسی
کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه درباره پیش‌بینی وضعیت بازار در هفته آینده اظهار کرد: باید منتظر عواقب ترورهای اسرائیل و پیشنهاد مطرح درباره صلح اوکراین و تهدید آمریکا برای حمله به ونزوئلا باشیم تا مشخص شود چه اتفاقاتی در اقتصاد سیاسی دنیا به وجود خواهد آورد، به نظر می‌رسد که در هفته آینده این عوامل کمی شفاف‌تر خواهد بود.
وی تأثیر این اخبار سیاسی بر بازارهایی همچنین طلا را افزایش قیمت و رونق معاملات دانست و گفت: افزایش نرخ اونس جهانی نشان‌دهنده بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران به بازارهای مالی دیگر است که این روند در بورس تهران نیز دیده شد و در روز پایانی هفته به دلیل نگرانی از پیامد این اخبار سیاسی، دچار بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران شد و اکثر سهام منفی بود.
صفاری با اشاره به چشم‌انداز مبهم بازار در هفته آینده توضیح داد: از نظر سیاسی و نظامی باید منتظر باشیم که آیا اتفاق خاصی رخ می‌دهد یا خیر، در صورتی که اتفاقی نیفتد، سیاست‌های کلان حمایت از بازار سرمایه نیز ادامه داشته باشد، پیش‌بینی می‌شود که شاخص‌های بورس نیز مثبت باشند مگر اینکه شوک سیاسی خاصی وارد بازار شود.
ریسک بودجه دولت در ماه‌های پایانی سال
وی درباره عملکرد شرکت‌های بورسی گفت: تنها ریسک مهم در ماه‌های پایانی سال، موضوع بودجه دولت است که لایحه پیشنهادی دولت آیا قرار است هزینه شرکت‌ها را افزایش دهد یا برعکس، با حمایت از تولید، سود آن‌ها را بالا می‌برد، همچنین رویکرد دولت به نرخ‌های ارز ترجیحی که به‌طور معمول صادرکنندگان بورس ارائه می‌دهند در این لایحه مشخص خواهد شد.
کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه موضوع سه نرخی شدن بنزین را بر اقتصاد اثرگذار بیان کرد و ادامه داد: این موضوع نیز بازار بورس را مثبت خواهد کرد، اما به‌طور کلی باید منتظر عملکرد دولت در بودجه بمانیم.
وی درباره ورود سرمایه‌گذاران جدید به بازار سرمایه یادآور شد: حجم معاملات به‌طور متوسط در این هفته بین ۱۰ تا ۱۲ هزار میلیارد ثبت شد، اما این رقم در روزهای نخست هفته و پس از امیدهای وزیر اقتصاد و دولت به فعالان بازار سرمایه بود که بازارهای رقیب به نفع بورس تضعیف می‌شوند اما باید منتظر بمانیم تا مشخص شود آیا این رویکرد در بودجه پیشنهادی سال آینده دیده می‌شود یا خیر، زیرا بودجه مهم‌ترین عامل تعیین‌کننده بورس خواهد بود.
پیش‌بینی تقاضا برای سهام شرکت‌های بزرگ
تحلیلگران و کارشناسان بازار سرمایه با توجه به روند هفته گذشته و شاخص‌های کنونی اقتصادی، پیش‌بینی‌های امیدوارانه و محتاطانه‌ای درباره وضعیت شاخص‌ها در هفته دوم آذر ارائه داده‌اند و انتظار دارند که شاخص کل بورس در این هفته تحت تأثیر ادامه روند صعودی هفته اول آذر و افزایش تقاضای نهادی برای سهام شرکت‌های بزرگ، روند مثبت خود را حفظ کند.
یکی از عوامل کلیدی تأثیرگذار در پیش‌بینی‌های هفته دوم آذر، تصویب نهایی لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ از سوی مجلس شورای اسلامی است که می‌تواند اثر مستقیم روانی بر سرمایه‌گذاران داشته باشد. کارشناسان معتقدند در صورت تأکید بودجه بر حمایت از تولید داخلی و کنترل تورم، احتمال افزایش اعتماد به بازار سرمایه بالا می‌رود، همچنین ثبات نرخ ارز در بازارهای موازی و کاهش نگرانی‌ها درباره نقدینگی از دیگر عواملی است که می‌تواند زمینه‌ساز رشد متوسط تا بالای بازار در این هفته باشد.
از سوی دیگر برخی فعالان بازار بر این باورند که نبود شفافیت در برخی صورت‌های مالی و نوسانات ناگهانی در بازار ارز و طلا می‌تواند فضای نامناسبی برای تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران ایجاد کند، بنابراین گرچه روند کلی پیش‌بینی‌شده برای هفته دوم آذر مثبت ارزیابی شده است، اما نوسانات کوتاه‌مدت و ریسک‌های سیاسی و اقتصادی داخلی همچنان وجود دارد. در این شرایط، سرمایه‌گذاران باتجربه توصیه می‌کنند تمرکز بر سهام با بنیان مالی مستحکم و شفافیت بالا در اولویت قرار گیرد.
به گزارش ایمنا، وضعیت شرکت‌های بورسی ایران در آخرین ماه پاییز ۱۴۰۴ نشان‌دهنده مرحله‌ای از بازآرایی و تعدیل عملکرد مالی است. پس از فرازوفرودهای شدید در بهار و تابستان، بسیاری از صنایع در مسیر تثبیت سودآوری و بازنگری در استراتژی‌های تولید و صادرات حرکت کرده‌اند. شرکت‌های بزرگ در حوزه‌های پتروشیمی، فلزات پایه و بانکی با تمرکز بر کنترل هزینه‌ها و بهینه‌سازی منابع ارزی، تلاش می‌کنند اثر نوسانات بازار جهانی و تغییرات نرخ ارز را کاهش دهند.
رشد نسبی قیمت نفت و افزایش تقاضای داخلی در برخی صنایع نیز چشم‌انداز مثبتی برای گروه‌های انرژی‌محور ایجاد کرده است در حالی که صنایع مصرفی و غذایی با افزایش هزینه‌های تولید و محدودیت‌های تأمین مواد اولیه روبه‌رو هستند که فشار حاشیه سود آنان را بالا برده است.