همشهری‌آنلاین - پروانه بندپی: سالانه حدود ۷ هزار پیوند قرنیه در ایران انجام می‌شود؛ رقمی که این عمل را به یکی از پرتکرارترین پیوندهای بافتی کشور تبدیل کرده است. بخش زیادی از این جراحی‌ها به دلیل کدورت قرنیه، آسیب‌های ساختمانی چشم یا سوراخ شدن قرنیه انجام می‌شود. امکان برداشت قرنیه تنها از افرادی فراهم است که زمان زیادی از فوت‌شان نگذشته، بیماری‌های عفونی یا سرطان‌های خونی نداشته باشند و خانواده هم با اهدای نسوج فرد فوت‌شده موافقت کند؛ شرایطی که تعیین می‌کند چه تعداد از قرنیه‌ها قابلیت استفاده برای پیوند پیدا کنند.
آمار بالای پیوند قرنیه در ایران
دکتر محمدعلی جوادی، فلوشیپ قرنیه، مدیرعامل بانک چشم ایران و استاد ممتاز دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به همشهری‌آنلاین می‌گوید: سالانه حدود ۷ هزار مورد عمل پیوند قرنیه در کشور انجام می‌شود. در حالی که این آمار در سال ۱۳۶۳ تنها ۱۸۰ مورد در سال بود و البته هر سال این رقم افزایش داشته است. 
دکتر جوادی درباره میزان موفقیت پیوند قرنیه توضیح می‌دهد: میزان موفقیت پیوند قرنیه، بسته به بیماری زمینه‌ای که منجر به پیوند قرنیه شده و میزان همکاری فرد گیرنده متفاوت است. مثلاً در کسانی که فقط کدورت قرنیه، عامل کاهش دیدشان بوده و سایر مشکلات مثل کمبود اشک یا اختلال بافت‌های سطح چشم را نداشته باشند، میزان موفقیت بالای ۹۰ درصد است. ولی در اطفال که قادر به همکاری نیستند یا کدورت قرنیه توأم با سایر مشکلات چشمی دارند، میزان موفقیت ۳۰ تا ۴۰ درصد است. درضمن هرچقدر دفعات عمل پیوند قرنیه بیشتر شود، میزان موفقیت کمتر خواهد شد.
مدیرعامل بانک چشم ایران در پاسخ به این سوال که پیوند قرنیه در ایران بیشتر در کدام گروه‌های سنی انجام می‌شود، می‌گوید: عمده سن افراد هنگام پیوند قرنیه ۲۰ تا ۶۰ سال است، ولی از طفل چندماهه تا فرد کهن‌سال هم برای پیوند مراجعه دارند که آمار آن چندان زیاد نیست.
آیا پیوند قرنیه در ایران در مقایسه با پیوند سایر اعضا و نیز به نسبت سایر کشورها، آمار بالایی دارد؟ مدیرعامل بانک چشم ایران پاسخ می‌دهد: بله، عمل پیوند قرنیه در ایران آمار بالایی محسوب می‌شود. البته بالاترین آمار عمل پیوند قرنیه در جهان مربوط به آمریکا است؛ حدود ۴۰ هزار مورد در سال. در بقیه کشورها به جز هندوستان، تعداد عمل پیوند قرنیه از ایران کمتر است.
این فلوشیپ قرنیه درباره دلایل بالا بودن آمار پیوند قرنیه در ایران توضیح می‌دهد: بعضی از بیماری‌های چشمی مثل قوز قرنیه (کراتوکونوس) در ایران و منطقه خاورمیانه مثل عربستان و ... خیلی شایع‌تر از کشورهای آمریکای و اروپایی است. بعضی از بیماری‌های ارثی مادرزادی که به علت ازدواج‌های فامیلی گسترش دارند هم آمار بالایی در کشور دارند. بیماری‌های عفونی مثل تراخم یا عفونت‌های ناشی از تبخال چشم و سایر عفونت‌های مربوط به قرنیه هم یکی دیگر از دلایلی است که کار فرد را به پیوند می‌کشاند که البته آمار این بیماری‌ها در کشور رو به کاهش است.
به گفته مدیرعامل بانک چشم ایران، جمعیت هم گزینه مهمی است اما در مقایسه با کشوری مثل انگلیس که هردو جمعیت برابر دارند، آمار پیوند قرنیه در ایران باز بالاتر است. در انگلیس سالانه ۲۷۰۰ تا ۲۸۰۰ عمل پیوند قرنیه انجام می‌شود ولی در کشور ما همان طور که گفتم، هر سال حدود ۷ هزار پیوند.
دکتر جوادی درباره بازه زمانی انتظار متقاضیان برای انجام پیوند می‌گوید: بیماران اورژانسی مثل کسی که قرنیه چشمش سوراخ شده، فوری عمل می‌شوند. سایر افراد به طور کلی حدود یکی دو ماه در نوبت عمل خواهند بود که این در مقایسه با کشورهای اروپایی زمان بسیار کمی به حساب می‌آید.
بیشتر بخوانید؛
مدیرعامل بانک چشم ایران در پاسخ به این سوال که چند درصد از خانواده‌ها اجازه می‌دهند نسوج چشم عزیزان فوت‌شده‌شان برداشته و پیوند زده شود، توضیح می‌دهد: برداشت قرنیه از همه اجساد مقدور نیست. حتی در صورت اجازه خانواده‌ها. قرنیه اهدایی باید شرایط خاصی داشته باشد؛ مثلاً از زمان فوت بیش از ۲۴ ساعت نباید گذشته باشد یا فرد دهنده نباید به بیماری‌های عفونی به‌خصوص هپاتیت یا ایدز و سرطان‌های خونی مبتلا باشد. بقیه افراد که حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد هستند، با برداشت بافت از عزیزِ ازدست‌رفته‌شان موافقت می‌کنند که نسبت به سال های قبل، آمار بسیار خوبی است.