به گزارش برنا، ترامپ که در مسیر سفر به فلوریدا برای تعطیلات روز شکرگزاری با خبرنگاران گفتوگو میکرد، تأکید کرد نسخه ۲۸ بندی صرفا «یک الگو و طرح کلی» بوده و حالا شکل دقیقتر و منسجمتری پیدا کرده است.
این سخنان در حالی مطرح شد که گزارشهایی، از جمله در تارنمای آمریکایی اکسیوس، نشان داده بودند دولت ترامپ طی هفتههای گذشته با مسکو در حال مشورت محرمانه برای تدوین یک طرح جامع پایان جنگ بوده است؛ طرحی که شامل چهار بخش کلی میشد: صلح در اوکراین، تضمینهای امنیتی، امنیت در اروپا و آینده روابط آمریکا با روسیه و اوکراین.
*تغییرات در طرح اولیه و استقبال اوکراین
آنچنان که رسانهها گزارش دادهاند، هنوز مشخص نیست این طرح چه تکلیفی برای مسائل حساس همچون وضعیت مناطق شرقی اوکراین در نظر گرفته، اما مقامهای اوکراینی در ژنو تأیید کردند که نسخه جدید این طرح دیگر ۲۸ بندی نیست و برخی «عناصر درست و ارزشمند» در نسخه کاهشیافته دیده میشود. ولودیمیر زلنسکی پس از گفتوگو با هیأت آمریکایی گفته بود: «کارهای زیادی هست که باید با شرافت برای نهایی کردن این سند انجام دهیم.»
*لاوروف: اروپا اوکراین را «گوشت دم توپ» کرده است
اما این تحولات همزمان با انتشار مجموعهای از اظهارات تند سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، فضای بحثهای دیپلماتیک را پیچیدهتر کرد. لاوروف در نشست «انجمن گفتوگوی فرانسه - روسیه» اعلام کرد اروپا دیگر جایگاهی در گفتوگوهای مربوط به حلوفصل بحران ندارد، زیرا به گفته او، نخبگان اروپایی همچنان به دنبال «وارد کردن شکست راهبردی به روسیه» از طریق استفاده از کییف هستند. لاوروف گفت غرب اروپا رویکردی «جنگطلبانه همراه با رنگوبوی روسستیزانه» در پیش گرفته و به همین دلیل «هیچکس در مذاکرات جدی به اروپا گوش نمیدهد.» او حتی ادعا کرد اروپا روی «استفاده از رژیم نازی در کییف بهعنوان نیروی نیابتی و گوشت دم توپ» سرمایهگذاری کرده است.
*پردهنشینی اروپا در طرح صلح
این واکنش تند پس از آن بروز کرد که گزارشهایی منتشر شد مبنی بر آنکه برخی کشورهای اروپایی- از جمله آلمان، فرانسه و بریتانیا - نیز نسخه تعدیلشدهای از طرح آمریکایی را تهیه کردهاند. اما بر اساس گزارشهایی از جمله در پولیتیکو، مقامهای آمریکایی به شرکای اروپایی خود گفتهاند مسیر اصلی گفتوگو همچنان از محور واشنگتن - کییف - مسکو میگذرد و نه از بروکسل. روسیه نیز نسخه اروپایی را «بهطور کامل غیرسازنده» خوانده و اعلام کرده ترجیح میدهد بر اساس مفاد مستقیم طرح آمریکا مذاکره کند.
*سفر مذاکرهکنندگان آمریکایی به مسکو
در چنین فضایی، خبر تأییدشده سفر قریبالوقوع مذاکرهکنندگان آمریکایی به مسکو ابعاد تازهای به تحولات داده است. یوری اوشاکوف، مشاور سیاست خارجی ولادیمیر پوتین، اعلام کرد «استیو ویتکاف» فرستاده ویژه آمریکا و تعدادی دیگر از مقامهایی که روی طرح صلح اوکراین کار میکنند هفته آینده وارد مسکو خواهند شد. این سفر پس از آن جنجالیتر شد که بلومبرگ مدعی شد نسخهای از تماسهای محرمانه میان اوشاکوف، ویتکاف و کیریل دیمیتریف - مذاکرهکننده ارشد روسیه - فاش شده است؛ مکالماتی که به ادعای این گزارش «نقطه آغاز طرح ۲۸ بندی» بوده است.
*افشاگری درباره مکالمات مسکو و واشنگتن
اوشاکوف اما حاضر نشد در مورد اصالت این مکالمات موضع بگیرد و تنها گفت: «کسی شنود کرده، کسی هم منتشر کرده، اما کار ما نبوده.» او این افشاگریها را تلاش برای ضربه زدن به روابط مسکو- واشنگتن توصیف کرد. دیمیتریف نیز گزارشها را «جعلی» خوانده و گفته این فضاسازیها از سوی «جنگطلبانی» انجام میشود که پس از واکنش مثبت ترامپ، احساس شکست کردهاند. ترامپ نیز از ویتکاف دفاع کرده و گفته او درگیر یک «میانجیگری استاندارد» است و تلاش میکند «نوعی سازش» را به هر دو طرف ارائه کند.
*فشار اوکراین برتغییر طرح ترامپ
با این حال، منابع اوکراینی میگویند فشارهای آنها نتیجه داده و توانستهاند واشنگتن را متقاعد کنند که نسخه اولیه طرح را اصلاح کند تا خطوط قرمز کییف ــ که مهمترین آنها تمامیت ارضی و عدم محدودیت یکجانبه بر ارتش اوکراین است ــ رعایت شود. یکی از مقامهای دولت اوکراین حتی مدعی شده نسخه اصلی «دیگر در شکل اولیه وجود خارجی ندارد.»
سرگئی لاوروف نیز در واکنش به این جنجال رسانهای گفت آنچه رخ داده «تلاشی برای تحریف ابتکار ترامپ و ضربه زدن به روند گفتوگوها» است. به گفته او، روسیه علاقهای به «دیپلماسی بلندگو» ندارد و ترجیح میدهد مذاکرات آرام، محرمانه و پشت درهای بسته ادامه پیدا کند. او همچنین تأکید کرد «روابط روسیه و اتحادیه اروپا هرگز مانند گذشته نخواهد بود» و باور اروپا مبنی بر اینکه مسکو با اولین علامت آمادگی آنها برای مذاکره «بهسرعت به میز گفتگو بازمیگردد» تصوری کاملا اشتباه است.
به نظر میرسد،کاهش بندهای طرح صلح، تنش دیپلماتیک میان اروپا و روسیه، رفتوآمد مذاکرهکنندگان آمریکایی و تلاشهای آشکار و پنهان کییف همگی بخشی از یک کارزار پیچیده سیاسی است که همچنان سرنوشت آن نامعلوم است. اکنون نگاهها به مسکو دوخته شده تا مشخص شود نسخه جدید و ۲۲ بندی طرح آمریکا چگونه در پایتخت روسیه دریافت خواهد شد و آیا واشنگتن میتواند همه طرفها را به یک چارچوب توافق مشترک نزدیک کند یا نه.
انتهای پیام