به گزارش خبرگزاری تسنیم از تفتان، فضل‌الله کردی، مدیر جهاد کشاورزی شهرستان، از آغاز برداشت زعفران از 35 هکتار مزارع این شهرستان خبر داد و اظهار داشت که پیش‌بینی می‌شود این برداشت تا پانزدهم آذرماه به پایان برسد. بر اساس برآوردهای اولیه، حدود 245 کیلوگرم زعفران از این سطح زیرکشت تولید خواهد شد؛ محصولی که به عنوان یکی از ارزشمندترین گیاهان دارویی و کم‌آب‌بر منطقه شناخته می‌شود و علاوه بر مزیت اقتصادی، نقشی مهم در اشتغال‌زایی و توسعه پایدار دارد.

تغییر الگوی کشت؛ راهبردی برای مقابله با کم‌آبی

تفتان، همانند بسیاری از مناطق خشک و نیمه‌خشک کشور، با محدودیت شدید منابع آب مواجه است. در این شرایط، تمرکز بر محصولات کم‌آب‌بر به ویژه گیاهان دارویی مانند زعفران، نه تنها راهکاری اقتصادی است بلکه پاسخی عملی به بحران آب محسوب می‌شود. مدیر جهاد کشاورزی شهرستان تفتان تاکید کرد که توسعه کشت زعفران و دیگر گیاهان دارویی با هدف کاهش فشار بر منابع آب زیرزمینی و افزایش بهره‌وری در مصرف آب دنبال می‌شود.

زعفران به دلیل مقاومت بالای خود در برابر خشکی، نیاز آبی پایین و قابلیت نگهداری طولانی‌مدت، گزینه‌ای ایده‌آل برای کشاورزی پایدار در تفتان به شمار می‌آید. تجربه کشورهای پیشرو در کشت زعفران نشان می‌دهد که این گیاه با حداقل منابع آبی، بیشترین بازده اقتصادی را برای کشاورزان به ارمغان می‌آورد و می‌تواند از وابستگی کشاورزی به منابع آب پرمصرف بکاهد.

زعفران و توسعه اقتصادی منطقه

یکی از مهم‌ترین مزایای کشت زعفران، تأثیر آن در اقتصاد محلی و ایجاد فرصت‌های شغلی است. برداشت زعفران، با توجه به نیاز به نیروی انسانی برای جداسازی گل‌ها و خشک کردن آنها، زمینه اشتغال مستقیم بیش از 100 نفر در دوره برداشت را فراهم کرده است. این اشتغال فصلی، اگر با آموزش‌های تخصصی و برنامه‌های حمایتی همراه شود، می‌تواند به اشتغال پایدار و ارتقای معیشت خانوارهای کشاورز منجر شود.

علاوه بر اشتغال، زعفران به دلیل ارزش بالای صادراتی، ظرفیت تبدیل به محصولی با زنجیره ارزش طولانی را دارد. فرآوری و بسته‌بندی محصولات جانبی زعفران مانند عصاره، چای و فرآورده‌های دارویی و غذایی، می‌تواند ارزش افزوده قابل توجهی ایجاد کرده و به تثبیت اقتصاد محلی کمک کند.

گیاهان دارویی؛ پلی به سوی کشاورزی کم‌آب و پایدار

در کنار زعفران، توسعه کشت دیگر گیاهان دارویی کم‌آب‌بر در تفتان، گامی مؤثر در مقابله با کم‌آبی و ارتقای درآمد کشاورزان است. گیاهانی مانند گل گاوزبان، آویشن، بابونه و مرزه، با نیاز آبی کمتر نسبت به محصولات سنتی، علاوه بر کاهش مصرف آب، زمینه ایجاد تنوع محصولی و توسعه صنایع جانبی را فراهم می‌کنند. این اقدام همچنین به افزایش تاب‌آوری کشاورزی در برابر تغییرات اقلیمی کمک می‌کند.

تحقیقات نشان می‌دهد که توسعه کشت گیاهان دارویی و کم‌آب‌بر، همزمان با ارائه آموزش‌های تخصصی به کشاورزان، دسترسی به بازارهای فروش داخلی و خارجی و توسعه زیرساخت‌های بسته‌بندی و فرآوری، می‌تواند بازدهی اقتصادی و اجتماعی کشاورزی را به شکل قابل توجهی افزایش دهد.

چالش‌ها و ضرورت سیاست‌های حمایتی

با وجود مزایای اقتصادی و محیط‌زیستی، توسعه زعفران و گیاهان دارویی با چالش‌هایی نیز روبه‌روست. از جمله این چالش‌ها می‌توان به کمبود آموزش‌های تخصصی برای کشاورزان، ضعف در بازارهای فروش پایدار، نیاز به زیرساخت‌های فرآوری و بسته‌بندی، و محدودیت در حمایت‌های مالی و اعتباری اشاره کرد.

ایجاد سامانه‌های حمایتی، ارائه تسهیلات کم‌بهره و توسعه زنجیره ارزش برای گیاهان دارویی و زعفران، می‌تواند بهره‌وری کشاورزان را افزایش دهد و از ضایعات محصول جلوگیری کند. همچنین، برنامه‌ریزی برای صادرات و برندسازی زعفران تفتان، می‌تواند بازارهای بین‌المللی را به روی تولیدکنندگان محلی بگشاید.

تجربه جهانی و پیامدهای اجتماعی

تجربه کشورهایی مانند افغانستان، اسپانیا و ایران در مناطق دیگر نشان می‌دهد که کشت زعفران می‌تواند به کاهش مهاجرت روستایی، ارتقای معیشت و ایجاد اشتغال پایدار منجر شود. در تفتان، توسعه این کشت نه تنها به ایجاد درآمد اقتصادی کمک می‌کند، بلکه نقش مهمی در تثبیت جمعیت روستایی و جلوگیری از مهاجرت به شهرها دارد.

برداشت زعفران از مزارع تفتان، نمونه‌ای عملی از پیوند اقتصاد و کشاورزی پایدار است. این تجربه نشان می‌دهد که با تغییر الگوی کشت به سمت گیاهان کم‌آب‌بر و دارویی، می‌توان هم منابع طبیعی را حفظ کرد و هم درآمد و اشتغال پایدار ایجاد نمود.

کارشناسان تأکید می‌کنند که برای تحقق کامل این اهداف، سه محور اصلی باید در دستور کار قرار گیرد:

آموزش و توانمندسازی کشاورزان: ارائه دوره‌های تخصصی در زمینه کشت، برداشت و فرآوری زعفران و گیاهان دارویی.

توسعه بازار و زنجیره ارزش: ایجاد بازارهای داخلی و خارجی، توسعه بسته‌بندی و فرآوری محصولات جانبی.

حمایت مالی و اعتباری: ارائه تسهیلات مناسب و برنامه‌های تشویقی برای توسعه کشاورزی کم‌آب‌بر و پایدار.

در نهایت، تفتان با توجه به ظرفیت‌های اقلیمی و تجربه موفق در کشت زعفران، می‌تواند الگویی عملی و موفق برای سایر مناطق خشک و نیمه‌خشک کشور باشد؛ الگویی که هم منابع آب را حفظ کند، هم اقتصاد محلی را تقویت نماید و هم کیفیت زندگی کشاورزان و جوامع روستایی را ارتقا بخشد.

فضل‌الله کردی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در تفتان  از برداشت زعفران از 35 هکتار از مزارع این شهرستان خبر داد و اظهار داشت: این برداشت تا پانزدهم آذرماه به پایان خواهد رسید.

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان تفتان افزود: پیش‌بینی می‌شود از این سطح زیر کشت، حدود 245 کیلوگرم زعفران برداشت شود.

وی تغییر الگوی کشت و توسعه کشت گیاهان دارویی را از سیاست‌های اصلی جهاد کشاورزی تفتان عنوان کرد و گفت: با توجه به شرایط آب‌وهوایی منطقه، کشت محصولات کم‌آب‌بر مانند زعفران در اولویت برنامه‌های ما قرار دارد.

مدیر جهاد کشاورزی تفتان خاطرنشان کرد: کشت گیاهان دارویی به عنوان راهکاری مؤثر برای مقابله با کم‌آبی، حفظ سفره‌های آب زیرزمینی و افزایش بهره‌وری در مصرف آب در این شهرستان دنبال می‌شود.

کردی از ایجاد اشتغال برای بیش از 100 نفر در دوره برداشت زعفران خبر داد و یادآور شد: توسعه کشت زعفران و دیگر گیاهان دارویی علاوه بر توجیه اقتصادی، در ایجاد اشتغال پایدار برای مردم منطقه نیز مؤثر بوده است.

انتهای پیام/