ورزشی جماران، فرشته مقدم: صحنه در مدرسه ای در غرب لندن بود، هوا ابری بود و شبیه روز نخست ترم جدید به نظر می رسید، جو پرتنشی برقرار بود. 

در آن روز، فصل ۱۶-۲۰۱۵ لیگ برتر انگلیس آغاز می شد. ادی هاو هدایت بورنموثی را بر عهده داشت که از نخستین حضورش در بالاترین سطح فوتبال انگلیس هیجان زده بود. سوانسی نیز از بودن در آنجا خیلی خوشحال بود. چلسی، مدافع عنوان قهرمانی چطور؟ نه خیلی. 

سه ماه پس از قهرمانی چلسی در لیگ برتر، ژوزه مورینیو حال خوشی نداشت. او به نحوی مقابل گروه کوچکی از خبرنگاران نشسته بود که این احساس را به وجود می آورد ترجیح می دهد هر جایی باشد جز آنجا. سوال های ملایم درباره احتمال دفاع از عنوان قهرمانی با کج خلقی پاسخ داده شد. "ژوزه از بازیکنانی که در این فصل در اختیار داری خشنود هستی؟ نمی خواهم درباره اش فکر کنم."

سرمربی پرتغالی یک روز بعد، قراردادش را برای چهار سال دیگر با چلسی تمدید کرد. در بیانیه گفته بود او خیلی خوشحال است که فهمیده است قرار است مدت طولانی در این باشگاه بماند. 

چهار ماه بعد، او رفت، اخراج شد پس از این که چلسی در رتبه شانزدهم قرار گرفت یک امتیاز بالاتر از منطقه سقوط و در ۱۶ بازی نخست تنها چهار برد کسب کرد. سرنوشت او پس از شکست سنگین مقابل لسترسیتی رقم خورد، جایی که بازیکنانش را متهم به خیانت در جریان تمرینات کرد. رابطه اش با تعداد زیادی از بازیکنان قهرمان تیمش کاملا از هم پاشیده بود. جمله مایکل امانلو، مدیر فنی تیم در توضیح اخراج موفق ترین سرمربی باشگاه «اختلاف آشکار» بود. 

فصلی بود که مورینیو با اوا کارنیرو، دکتر تیم مشاجره ناخوشایندی داشت؛ فصل تنش های شدید بین سرمربی و ادن هازار و دیگر بازیکنان بود؛ فصل آن مصاحبه معروف "ترجیح می دهم صحبت نکنم" بود که هنوز هم سوژه میم ها است. همچنین فصلی بود که مورینیو گفت که او و بازیکنانش تنها به اسم، مدافع عنوان قهرمانی هستند. 

او در لستر پیش از برکناری اش گفت: "فکر نمی کنم در این لحظه آن ها بتوانند احساس کنند بازیکنان سطح بالایی هستند یا می توانند احساس کنند سوپراستار هستند. آن ها باید به ساندرلند و واتفورد نگاه کنند و بگویند ما هم در همان سطح هستیم. من سوپراستار نیستم، من قهرمان جهان نیستم، من قهرمان لیگ برتر نیستم. در این لحظه من هم سطح شما هستم."

در ماه های اخیر لیورپول شش دیدار از هفت بازی آخرش در لیگ برتر را با شکست پشت سر گذاشته و در تمام مسابقات هشت باخت از ۱۰ بازی تجربه کرده است و این سوال به وجود می آید که آخرین بار کدام مدافع عنوان قهرمانی این چنین از هم پاشیده است. 

آخرین بار پارسال بود که منچسترسیتی، قهرمان چهار دوره گذشته، فصل را با پیروزی شروع کرد اما مانند لیورپول در این فصل، ناگهان به شدت افت کرد. قبل از کریسمس شش شکست را در هشت بازی لیگ برتر تجربه کرد و ۹ شکست در ۱۲ بازی در تمام مسابقات. آن ها در نیم فصل دوم به خود آمدند و فصل را با کسب ۷۱ امتیاز در رتبه سوم به پایان رساندند، ۲۰ امتیاز کمتر از فصل قبلی که قهرمان شده بودند. 

قبل از آن، لیورپول فصل ۲۱-۲۰۲۰ بود، زمانی که آمار شش باخت از هفت بازی در لیگ برتر را به ثبت رساندند (سه برد در ۱۴ بازی)  که منجر شد با ۶۹ امتیاز در رتبه سوم قرار بگیرند، ۳۰ امتیاز کمتر از فصل پیشی که قهرمان شدند. سیتی با وجود اینکه در فصل ۲۰-۲۰۱۹ نایب قهرمان شد اما نسبت به یک فصل قبل ۱۷ امتیاز کمتر کسب کرده بود. 

تا فصل قبل، سیتی تحت هدایت پپ گواردیولا نشان داده بود که دفاع از عنوان قهرمانی ساده به نظر می رسد. در حقیقت خیلی کم راحت به دست آمد. سیتیزن ها در فصل های ۱۹-۲۰۱۸ و ۲۲-۲۰۱۲ تا هفته پایانی با لیورپول در کورس قهرمانی بودند و در فصل ۲۴-۲۰۲۳ این اتفاق با آرسنال رخ داد. با این حال چیزی که در این دوره به دست آوردند، شش قهرمانی از هفت جام ممکن بین فصل های ۲۴-۲۰۲۳ و ۱۸-۲۰۱۷ از هر لحاظ منحصر به فرد بود. 

۹ مدافع عنوان قهرمانی از ۱۵ قهرمان آخر لیگ برتر که با چلسی تحت هدایت کارلو آنچلوتی در فصل ۱۱-۲۰۱۰ شروع می شود نسبت به فصل گذشته شان ۱۰ امتیاز کمتر به دست آوردند. شش  تا از آن موارد (منچستریونایتد ۱۴-۲۰۱۳ پس از بازنشستگی الکس فرگوسن، چلسی ۱۶-۲۰۱۵، لسترسیتی ۱۷-۲۰۱۶، چلسی ۱۸-۲۰۱۷، لیورپول ۲۱-۲۰۲۰ و منچسترسیتی فصل گذشته) حداقل ۲۰ امتیاز کمتر کسب کردند. در این موارد هم چلسی ۱۶-۲۰۱۵ و هم لستر ۱۷-۲۰۱۶ خیلی زیاد بود که به ۳۷ امتیاز کمتر هم رسید. 

تنها سقوط لسترسیتی به نظر پیشبینی شده می رسید. آن ها در بنگاه های شرطبندی شانس ۵۰۰۰ از یک را برای فتح لیگ برتر داشتند، پس از اینکه یک فصل قبل از سقوط به دسته پایین تر فرار کردند. با این حال رکورد بدشان بعد از قهرمانی وحشتناک بود. پنج شکست پیاپی پس از سال جدید آن ها را به رتبه هفدهم فرستاد، یک امتیاز و یک رتبه بالای منطقه سقوط. شرایط به قدری بد شد کلودیو رانیری که معجزه فصل قبل را رقم زده بود از سمتش اخراج شد. 

به نقل از گاتزتا دلو اسپورت، لستر قورباغه ای بود که مدت کوتاهی تحت هدایت رانیری به شکل معجزه آسایی تبدیل به یک شاهزاده شد، قبل از اینکه طلسم شکسته شود و به وضعیت قبلی اش برگردد. 

اما بازگشت برای این تیم ساده نبود. لستر با کریگ شکسپیر، سرمربی موقت پنج بازی بعدی اش در لیگ برتر را با پیروزی پشت سر گذاشت و توانست نتیجه رفت برابر سویا را جبران کند و به یک چهارم نهایی لیگ قهرمانان صعود کند. آن ها در دو سال، از فرار از سقوط با نایجل پیرسون تا قهرمانی با رانیری و قرار گرفتن دوباره در منطقه سقوط با رانیری تا ثبت رکورد دیگری از پیروزی پیاپی با شکسپیر را تجربه کردند. به ندرت در فوتبال تصویر بهتری از اینکه چگونه یک تیم می‌تواند احساس شکست‌ناپذیری کند تا زمانی که این احساس از بین برود وجود داشته است. 

روی کین، کاپیتان بداخلاق منچستریونایتد در دوران باشکوه این تیم با سرالکس فرگوسن برای آن یک جمله دارد. او لیورپول را در سال ۲۰۲۱ که آمار بدی ثبت کرده بود "قهرمانان بد" عنوان کرد. 

کین این بار به عنوان مفسر شبکه اسکای اسپورت نسبت به افت لیورپول در این فصل بی رحمانه برخورد کرد و گفت: "به نظر می رسد قهرمان فصل پیش لیگ برتر واقعا تیم ضعیفی است." در حالی که افت لیورپول به عوامل زیادی بستگی دارد، کین آن را به انگیزه بازیکن ربط می دهد که چقدر تمایل دارند دوباره قهرمان شوند. 

همیشه این بحث ها به همین موضوع خلاصه می شوند. اگر هر یک از مدافع های عنوان قهرمانی که درباره شان صحبت کردیم را دوباره بررسی کنیم- چلسی تحت هدایت آنچلوتی، مورینیو و آنتونیو کونته، منچستریونایتد تحت هدایت دیوید مویس، لستر تحت هدایت رانیری، منچسترسیتی تحت هدایت روبرتو مانچینی و گواردیولا، لیورپول تحت هدایت یورگن کلوپ و احتمالا دوباره تحت هدایت آرنه اسلوت- می توانیم ببینیم که بازیکنان مغرور شدند و از موفقیت سیر شدند. همچنین تمرکز خود را برای رسیدن به هدفشان از دست دادند. 

واقعا به این سادگی است؟ دن ابراهامز، روانشناس ورزشی که با خیلی از باشگاه های انگلیسی و همچنین تیم موفق فاینورد اسلوت کار کرده است می گوید که از دست دادن انگیزه معمولا یک اثر جانبی است نه دلیل اصلی مشکلات یک تیم.

او به اتلتیک گفت: "مردمی که می گویند آن ها تمرکز خود را از دست دادند. آن ها آن را نمی خواهند، می تواند حرف درستی باشد. با این حال چشم انداز تقریبا همیشه پیچیده تر از آن است. یک تیم می تواند به دلایل متعدد افت کند. هرگز به یک دلیل نیست. تنها به خاطر انگیزه نیست."

ابراهامز در ادامه اظهار کرد: "رختکن یک تیم فوتبال یک چشم انداز خیلی پیچیده است. جنبه ذهنی همیشه با عوامل دیگر مرتبط است: جنبه های تاکتیکی، تکنیکی و فیزیکی. آن می تواند ناشی از فرسودگی، مشکلات جسمانی یا بازیکنان جدیدی باشد که جا نیفتادند یا حریفانی که مقابل شما به روش های مختلفی بازی می کنند. همه آن ها می توانند تاثیر زیادی در شکست های متعدد داشته باشند."

او افزود: "در روانشناسی از سرایت عاطفی صحبت می کنیم. تیم ها در چند بازی مغلوب می شوند و ناگهان سر و صدای زیادی به پا می شود که از لحاظ روحی تاثیر منفی روی گروه می گذارد. جو تغییر می کند، شرایط تغییر می کند، فرهنگ تیم برنده عوض می شود. ممکن است تنش میان بازیکنان و سرمربی به وجود آید، تنش میان بازیکنان، ستاره هایی که ناراضی هستند. همه آن ها می توانند روی تمرینات روزانه شان تاثیر بگذارند که در نهایت روی بازی شان اثر می گذارند."

و اینجاست که همه چیز به هدایت تیم خلاصه می شود. زمانی که سرمربیان به خاطر نحوه انتخاب تیم یا تعویض هایی که نتیجه برعکس می دهند مورد انتقاد قرار می گیرند این مسائل جزیی می توانند بی اهمیت باشند اگر دور و اطراف یک تیم به طرز چشمگیری بدتر شده باشد. 

با توجه به این که تمام تمرکز روی پیدا کردن فرمول تاکتیکی برنده است، چه تمرکز کنونی روی اسلوت باشد، چه گواردیولا فصل گذشته یا کونته، مورینیو و دیگران در گذشته، چیزی که بیشترین اهمیت را دارد درباره حول تیم است، همانطور که آبراهام توصیف می کند. زمانی که همه در یک جهت حرکت می کنند، به سختی چیزی به نام ترکیب اشتباه وجود دارد. وقتی که منفی گرایی شروع می شود، زمانی که اغلب بازیکنان پایین تر از سطح معمول خود بازی می کنند، به نظر می رسد ترکیب درست وجود ندارد.  

تشخیص یک فرهنگ تیم برنده آسان است اما درست کردنش سخت است. زمانی که فرهنگ تیم برنده از بین برود بازیابی آن می تواند سخت تر و سخت تر شود. 

و سپس در موارد شدید، شاید قابل توجه ترین آن ها لقب تحقیر آمیزی بود که کونته در چلسی به کار برد: "فصل مورینیو"، همه چیز می تواند از کنترل خارج شود. 

هیچ توضیح جامعی برای این که چرا تیم ها نمی توانند از عنوان خود دفاع کنند وجود ندارد. شباهت هایی بین ناکامی های چلسی پس از قهرمانی در فصل های ۱۸-۲۰۱۷ و ۱۶-۲۰۱۵ وجود داشت، مربی (ابتدا مورینیو، سپس کونته) از نقل و انتقالات تابستانی رضایت نداشت که با سرخوردگی همراه شد و آن منجر به تنش با هیئت مدیره و رختکن شد، اما زمانی صحبت از ماهیت مشکلاتشان در زمین می شد تفاوت هایی نیز وجود داشت. 

افت منچسترسیتی در فصل گذشته بیشتر شبیه فرسودگی روانی بود، با گواردیولا و تیمی که به شکلی واضح نه ایده ای داشت و نه انرژی پس از این که چهار فصل پیاپی قهرمان لیگ شده بود. همچنین نشانه های از غرور کاذب در ناتوانی شان برای جوان کردن تیم در تابستان ۲۰۲۴ وجود داشت، چیزی که در دو پنجره قبلی با صرف هزینه های کلان به دنبال حل کردن این موضوع برآمدند. 

حتی زمانی که گواردیولا زمستان سال گذشته به دنبال راه حل بود یا لیورپول کلوپ در اواسط فصل از رقابت جا ماند به خاطر بحران آسیب دیدگی مدافع ها در اوایل سال ۲۰۲۱ هرگز شبیه چلسی تحت هدایت مورینیو و کونته نبودند. هرگز نشانه هایی در رابطه با از دست دادن کنترل رختکن یا مورد آنچلوتی در چلسی در فصل ۱۱-۲۰۱۰ که حمایت مالک باشگاه را از دست داد وجود نداشت. 

احساس می شد افت سیتی پس از فتح لیگ برتر در سال ۲۰۱۲ پیامد بد شدن رابطه مانچینی با بازیکنانش باشد. با این حال سرمربی ایتالیایی ترجیح داد باشگاه را مقصر بداند که در فصل نقل و انتقالات دنیل اگر، خاوی مارتینس، دنیلیه دروسی، ادن هازار و روبین فان پرسی را در نظر گرفته بود اما در نهایت تنها با جک رادول قرارداد امضا کرد و در روزهای آخر نقل و انتقالات مایکون، ماتیا ناستاسیچ، خاوی گارسیا و اسکات سینکلر را خرید. 

در این مورد تشابه هایی با مورینیو و کونته در چلسی دیده می شوند. مورینیو می خواست با جان استونز، مدافع انگلیسی که در اورتون بازی می کرد در تابستان ۲۰۱۶ قرارداد امضا کند اما در نهایت باشگاه پاپی جیلوبوجی را خرید که حتی یک بازی برای چلسی در لیگ برتر به میدان نرفت. کونته به دیلی تلگراف گفت که پارسال تصور می کرد چلسی در انگلیس حکمرانی کند اگر بتواند در تابستان ۲۰۱۷ با دو هدف اصلی اش قرارداد امضا کند که آن ها فیرجیل فان دایک و روملو لوکاکو بودند. با این حال آن ها به ترتیب به لیورپول (در ماه ژانویه) و منچستر یونایتد پیوستند. چلسی هشت سال پس از آن هرگز به فتح لیگ برتر نزدیک نشد. 

بی‌میلی برای ساختن از موضع قدرت پس از قهرمانی در لیگ، موضوع تکراری است اما هیچ‌کس نمی‌تواند لیورپول را به عدم فعالیت در این تابستان متهم کند. بر عکس در هفته های اخیر بیشتر به خرید زیاد در تابستان متهم شدند تا خرید کم. آن ها حدودا برای الکساندر ایساک، فلورین ویرتس، اوگو اکیتیکه، میلوش کرکس، ژرمی فریمپونگ ۴۵۰ میلیون پوند هزینه کردند و در تابستان کیوین کلهر، ترنت الکساندر آرنولد، جارل کوانسا، لوییس دیاس، داروین نونیس و دیگر بازیکنان را به ارزش تقریبی ۲۶۰ میلیون پوند فروختند. در این بین دیگو ژوتا را به شکلی تلخ از دست دادند. 

در آنفیلد بر این باورند که خریدهایشان با گذشت زمان جواب خواهند داد. با این حال در کوتاه مدت اسلوت در ایجاد تعادل

بین تقویت نقاط قوت تثبیت شده تیمش و افزودن بازیکنان جدید مشکلاتی داشته است. در این میان فریمپونگ با چند آسیب دیدگی روبرو شده است، ویرتس برای سازگاری با فوتبال انگلیس از لحاظ فیزیکی به زمان نیاز دارد و ایساک به بهترین فرم خود نرسیده است چون در پیش فصل نیوکاسل را همراهی نکرد تا انتقال ۱۳۰ میلیون پوندی اش به لیورپول رقم بخورد.

به همه این ها تاثیر مرگ ژوتا در یک سانحه رانندگی در اسپانیا که منجر به کشته شدن برادرش آندره سیلوا نیز شد را باید اضافه کرد. اندی رابرتسون، کاپیتان دوم لیورپول هفته گذشته گفت که پیش از دیدار حساس اسکاتلند برابر دانمارک در انتخابی جام جهانی ۲۰۲۶ تمام مدت به ژوتا فکر می کرده است. این درد و غم روی او و هم تیمی هایش از سوم جولای سنگینی می کند. 

ابراهامز گفت: "آن ها انسان هستند. آن یک نمونه بارز از چیزی است که من در مورد عوامل دیگر و چگونگی تاثیر آنها بر جو تیم و سلامت عاطفی آن تیم اشاره کردم. آن هرگز تنها یک فاکتور نیست، بلکه از نظر روانی، عاطفی، نحوه تاثیر آن بر افراد به صورت روزانه و نحوه تاثیر آن بر گروه چالش بزرگ دیگری است."

چالش بازیکنان لیورپول از شروع فصل تغییر کرده است. آن ها به عنوان مدافع عنوان قهرمانی استارت زدند اما اکنون تلاش می کنند به روند پیروزی برگردند. در رتبه یازدهم جدول قرار دارند و با آرسنال صدرنشین یازده امتیاز اختلاف دارند. 

با این حال نکته تعجب برانگیز این است در ۱۵ سال اخیر تیم هایی که نتوانستند از عنوان خود دفاع کنند اغلب همه چیز را از دست دادند. از سومین قهرمانی پیاپی منچستریونایتد در لیگ با  هدایت فرگوسن در فصل ۰۹-۲۰۰۸ تنها منچسترسیتی تحت هدایت گواردیولا توانست با موفقیت از عنوانش دفاع کند. علاوه بر این تنها یونایتد در فصل های ۱۲-۲۰۱۱ و ۱۰-۲۰۰۹ تا هفته آخر در کورس قهرمانی ماند و به فتح آن نزدیک شد. 

گاهی اوقات به نظر می‌رسد وقتی انگیزه برای دفاع از عنوان قهرمانی از بین می‌رود، اغلب چند ماه پس از شروع فصل بعد، اثر روانی آن چنان عمیق است که تیم فلج می شود و خلاص شدن از آن دشوار است. پس از اینکه دفاع از عنوان قهرمانی منچستر سیتی در اوایل نوامبر سال گذشته به مشکل برخورد باید تا هفته‌های پایانی فصل منتظر می ماند تا شاهد ثبات تیم می شد. در این بین سیتی نبردی طاقت‌فرسا برای کسب سهمیه لیگ قهرمانان اروپا داشت. 

آبراهامز گفت: "پیروزی در این سطح خیلی سخت است. چیزی که منچستریونایتد با فرگوسن و سیتی با گواردیولا به دست آورد خیلی دشوار است."

و آن ها استثنا هستند نه قاعده. کین می گوید همه چیز در طرز تفکر خلاصه می شود. او در سخنرانی اش با عنوان "قهرمانان بد" در سال ۲۰۲۱ گفت: "زمانی که قهرمان لیگ شدیم من اینطور فکر می کردم: ما می توانیم دوباره آن را تکرار کنیم؟" او همچنین اشاره کرد که کلوپ و بازیکنانش از کسب اولین عنوان قهرمانی لیورپول در لیگ در 30 سال راضی بودند و در نتیجه افت کردند. 

"قهرمانان بد" اصطلاح جالبی است، انگار که می‌گوید تنها راهی که یک تیم می‌تواند ثابت کند که شایسته این جام بوده است کسب دوباره آن است.

با این حال کین آن را به صورت جدی می گوید. تفکر او به عنوان یک بازیکن این چنین بود و کاملاً با پیامش هنگامی که کاپیتان منچستر یونایتد بود مطابقت دارد، زمانی که گفت: "غرور کاذبی که با نوع موفقیتی که از آن لذت بردیم همراه است، ما را گرفتار کرده است." او هم‌ تیمی‌ هایش را به باور داشتن به تبلیغات متهم و اظهار کرد: "آنقدر روی ساعت‌های رولکس، گاراژهای پر از ماشین، عمارت های منحوس تمرکز کرده اند که بازی را فراموش کرده‌اند، بازی را باخته اند، عطشی را که باعث شده رولکس، ماشین‌ها و عمارت‌ها را به دست آورند از دست داده اند." آن در سال ۲۰۰۲ بود، پس از این که یونایتد در مرحله یک چهارم نهایی لیگ قهرمانان اروپا از بایرن مونیخ شکست خورد و شاهد پایان رکورد سه قهرمانی پیاپی در لیگ برتر توسط تیم برجسته آرسنال بود. 

این ذهنیت هنوز در میان بازیکنان کنونی وجود دارد؟ شاید نه اما حتی در آن رختکن منچستریونایتد دهه ۹۰ و ۲۰۰۰، کین به همراه فرگوسن یک استثنا به حساب می آمدند. حتی برخی از جام هایی که فتح کردند با پنج یا شش شکست در مسیر به دست آمد. در فصل ۹۷-۱۹۹۶ با کسب ۷۵ امتیاز قهرمان لیگ برتر شدند که تنها چهار امتیاز بیشتر از فصل کابوس وار سیتی در سال گذشته بود. 

در نهایت وقتی صحبت از پیروزی در مسابقات حساس می‌شود، در واقع می‌تواند به میزان خواسته یک تیم از آن بستگی داشته باشد اما اینکه یک تیم چقدر خواهانش است ساده نمی توان اندازه گیری کرد. از دست دادن انگیزه بیشتر به عنوان نشانه‌ ای از مشکل است تا علت اصلی آن اما بزرگترین امتحانی که یک مربی یا گروهی از بازیکنان می‌توانند با آن روبرو شوند این است که چگونه پس از از دست دادن جام و محو شدن بازتاب های افتخار واکنش نشان دهند.

کلوپ از خجالت گواردیولا در آمد!

ویدیو| درگیری عجیب گواردیولا و نونیس در لیگ انگلیس!

ویدیوی شادی گل عجیب گواردیولا با بازیکنان لیورپول!

طعنه جالب گواردیولا به برنامه جام اتحادیه

اعتراض اتحادیه فوتبال انگلیس علیه کلوپ!