شناسهٔ خبر: 75979829 - سرویس استانی
نسخه قابل چاپ منبع: خبرآنلاین | لینک خبر

بررسی منشأ افول اعتبار یکی از مهم‌ترین ستون‌های هویتی صنعت دریایی ایران؛ ایزوایکو؛ نمایش یک سقوط

مجتمع کشتی‌سازی و صنایع فراساحل ایران، بزرگ‌ترین زیرساخت دریایی کشور، در سال ۱۳۵۴ در بندرعباس آغاز به کارکرد و اکنون نزدیک به نیم‌قرن از حیات آن می‌گذرد.

صاحب‌خبر -

به گزار خبرآنلاین به نقل از صبح ساحل، این مجموعه در طول عمر خود فراز و فرودهای بسیاری را تجربه کرده است؛ از روزگاری که به‌طعنه «کشتی نسازی» خوانده می‌شد تا دوره‌هایی که با رکوردشکنی‌های پی‌درپی، موتور محرک صنعت دریایی کشور بود و نامش مترادف با توان فنی، سرعت و نوآوری به گوش می‌رسید. اما امروز پرسش اساسی این است: در ایزوایکو چه می‌گذرد و چرا حال صنعت دریایی کشور نگران‌کننده توصیف می‌شود؟ در همین رابطه با رئیس شورای استان هرمزگان گفتگو کرده‌ایم. «عباس جمالدینی» با بیان اینکه وضعیت کنونی کشتی‌سازی به‌گونه‌ای است که وقتی از دوران پررونق گذشته حرف می‌زنیم، انگار به سال‌هایی آن‌چنان دور اشاره داریم که دست‌نیافتنی هستند؛ اضافه کرد: «باید منشأ افول اعتبار یکی از مهم‌ترین ستون‌های هویتی صنعت دریایی ایران و احساس فراگیر فرسودگی، توقف و بی‌اعتمادی بررسی شود. نمی‌توان همه‌چیز را به شرایط اقتصادی و تحریم‌ها نسبت داد، واضح است که دلایل دیگری در میان است».

ایزوایکو چه بود و به کجا رسید

رئیس شورای استان هرمزگان گفت:«در مقطعی ضربان کارگاه‌ها در ایزوایکو تند بود و نیروها باانگیزه کار می‌کردند. اغلب پروژه‌ها نیز در زمان‌های تعیین‌شده به پایان می‌رسیدند. آب‌گیری و تعمیرات شناورهای بزرگ و سنگین، از کلاس‌های مختلف، در حوض خشک ایزوایکو ظرف ۲۵ تا ۳۵ روز به انجام می‌رسید. اما در سال‌های اخیر شاهد افول در حوزه تعمیرات بودیم به گونه‌ای که تعمیرات دوره‌ای شناورها تقریبا به بیش از سه برابر زمان اوج کشتی‌سازی رسید».

جمالدینی اضافه کرد:«متاسفانه در دوره «آقای سلمان ضربی» نیروهای متخصص یکی یکی کنار رفتند و فروریختن دیوار اعتماد به ایزوایکو را در این دوره شاهد بودیم. تعمیرات طولانی‌تر شد، کیفیت کاهش یافت و نارضایتی کارفرمایان به‌تدریج افزایش پیدا کرد. افت تدریجی پذیرش شناور و سیر صعودی زمان تعمیرات در دوره «سعید جعفری» نیز ادامه داشت و حتی سیر نزولی‌تری به خود گرفت».رئیس شورای استان هرمزگان گفت:«ایزوایکویی که امروز در بحث تعمیرات زمین‌گیر شده است، زمانی علی‌رغم تحریم‌ها، کشتی‌های اقیانوس‌پیما، شناورهای گردشگری، شناورهای پشتیبان صیادی، شناورهای جمع‌آوری آلودگی‌های نفتی و همچنین بارج‌ها و لندینگ‌کرافت‌ها در این مجموعه ساخته می‌شد و اعتباری ملی داشت».

این مقام مسئول با تاکید بر اینکه مسئله امروز این صنعت نشدن‎ها نیست بلکه نخواستن است، عنوان کرد:«پیش‌تر نیز مجموعه کشتی‌سازی در آستانه ورشکستگی قرار داشت؛ بدهی‌های انباشته، تعهدات سنگین اجرانشده و ساختار مالی متزلزل، این مجموعه را در آستانه ورشکستگی قرار داده بود. حتی شرایط به‌قدری وخیم بود که مرحوم نعیم‌آبادی امام‌جمعه وقت بندرعباس، با لحنی آمیخته به گلایه و طنز تلخ، شرکت را «کشتی نسازی» خواند؛ لقبی که بازتابی از بی‌اعتمادی عمومی و آشفتگی در آن روزها بود؛ اما همان مجموعه نحیف و درهم‌ریخته، با تلاش شبانه‌روزی، انضباط کاری و همدلی کارکنان، در چند سال بعد عملکرد بهتری به جا گذاشت».

جمالدینی با بیان اینکه غم‌انگیز است که بگوییم عملکرد ایزوایکو با آن عظمت از یک کشتی‌سازی کوچک‌تر و محدودتر در بوشهر ضعیف‌تر است، افزود:«در گفتگویی که با تعدادی از کارکنان این مجموعه داشتم، چشم‌انداز امیدوارکننده‌ای دیده نمی‌شود.

مدیریت فعلی تاکنون که تغییری در مسیر ایجاد نکرده و همان راه را ادامه می‌دهد؛ مدیریت پروازی و از راه دور، تصمیم‌گیری‌های گزینشی و حلقه محور».

رئیس شورای استان هرمزگان با بیان اینکه روزگاری حوزه آفشور، یکی از پررونق‌ترین گروه‌های ایزوایکو بود و ایزوایکو معتبرترین برند کشور در حوزه آفشور، گفت:«حوزه‌ی پررونق آفشور در دوره اخیر مدیریتی به حالت نیمه تعطیل و در زمان مدیریت جعفری بدون هیچ‌گونه فعالیت اجرایی تعطیل مانده است».

نیروی انسانی؛ سرمایه‌ای که از دست رفت

رئیس شورای استان هرمزگان پیرامون افول کشتی‌سازی و لطمه‌ای که به سرمایه‌انسانی آن زده شد، گفت:«در ایزوایکو متأسفانه لطمات غیرقابل جبرانی به پیکره نیروی انسانی واردشده است.

روندی که از دوره آقای ضربی آغاز شد و متأسفانه در دوره جناب جعفری نه‌تنها متوقف نشد، بلکه شدت بیشتری پیدا کرد.

در ادوار گذشته مدیریتی مجموعه شاهد سیاست‌ها و رفتارهایی بود که ریشه در سلیقه، حذف غیر هم‌فکران و ایجاد حلقه‌های محدود مدیریتی بود و نتیجه این رفتارها قطع همکاری ۱۵۰ نفر از نیروهای متخصص، آزموده و تربیت‌شده با ایزوایکو شد؛ نیروهایی که سال‌ها تجربه میدانی و دانش فنی خود را در این مجموعه به دست آوردند در شرکت‌های رقیب مشغول به کارشدند».

جمالدینی در پاسخ به اینکه به نظر شما چه اتفاقی در این مجموعه رخ‌داده که قطع همکاری اکثر نیروهای متخصص را باعث شده است؟گفت:«در دوره مدیریتی آقای جعفری بنابر اطلاع بنده نه‌تنها زخم‌های گذشته التیام نیافت، بلکه عوامل تازه‌ای هم به آن اضافه شد. تأخیرهای مکرر در پرداخت حقوق کارکنان، قطع شدن پی‌درپی بیمه تأمین اجتماعی فضایی از دلخوری و بی‌اعتمادی ایجاد کرد. در کنار این مسائل، سیاسی‌کاری‌های آشکار، انتصاب‌های سفارشی و کنار گذاشتن نیروهای متخصص، ترکیبی را ساخته که نتیجه آن امروز در روحیه کارکنان مجموعه کشتی‌سازی به وضوح قابل‌مشاهده است».

رئیس شورای استان هرمزگان ضمن تاکید براینکه با روندی که ایجادشده، بعید به نظر می‌رسد با سبک مدیریتی کنونی و مسیری که در پیش‌گرفته شده این مجموعه توفیق چندانی به دست آورد، افزود:« مدیریتی که در آن صدای متخصصان شنیده نمی‌شود، نشانی از برنامه‌ریزی بلندمدت دیده نمی‌شود و حرکتی در جهت ترمیم شکاف‌ها و ایجاد اعتماد دوباره صورت نگرفته است؛ بعید به نظر می‌رسد سرانجام درخشانی داشته باشد».

جمالدینی در پاسخ به اینکه آیا مسئله نبود بودجه است، گفت:«در شرایطی کنونی حتی اگر منابع مالی و پروژه‌های تازه‌ای به شرکت تزریق شود، نبود هم‌دلی، کمبود انگیزه و تضعیف هویت‌سازمانی انجام پروژه‌ها را ناممکن می‌سازد».

آیا یک مسیر از پیش طراحی‌شده در جریان است؟

این مقام مسئول با ترسیم روندی که کشتی‌سازی طی سه دوره مدیریتی آخر پشت سر گذاشته است، گفت:« این روندها کنار هم تصویری را می‌سازد که به‌سختی می‌توان آن را تنها اتفاق یا ضعف مدیریتی دانست. یا ضعف‌هایی چنین مشهود را ندید و واکنشی بایسته نشان نداد.

به نظر می‌رسد در سال‌های اخیر پروژه‌ای نانوشته در حال اجراست طرحی برای رساندن ایزوایکو به نقطه‌ای که دیگر قادر به ادامه حیات نباشد و درنهایت ناچار شود به بخش خصوصی واگذار گردد». رئیس شورای استان هرمزگان با بیان اینکه زمزمه‌هایی در محافل درباره این موضوع به گوش می‌رسد، افزود: اگر هم این واگذاری مطرح باشد برای نجات صنعت نیست، بلکه برای تأمین منافع گروهی محدود انجام می‌شود. این موضوع به دلیل حساسیت‌ها هنوز به مرحله رسمی نرسیده، اما مسیری که شرکت در آن حرکت می‌کند، همان مسیر است».

ایزوایکو روزی نقطۀ اتکای صنعت دریایی ایران بود؛ امروز اما در نقطه‌ای ایستاده که اگر روند فعلی متوقف نشود، نه با یک حادثه ناگهانی، بلکه با یک طراحی آرام و حساب‌شده، به سمت سقوط هدایت خواهد شد. از شرکتی پویا و سودآور تنها نامی باقی می‌ماند و نهایتاً در قالب واگذاری، سرنوشت آن در دستان عده‌ای خاص رقم خواهد خورد.

48