به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، روز ملی بوسنی و هرزگوین که هر سال در ۲۵ نوامبر گرامی داشته می‌شود، به سال ۱۹۴۳ بازمی‌گردد؛ زمانی که در اوج اشغال یوگسلاوی توسط نیروهای محور، جنبش پارتیزانی این کشور مبارزه‌ای سازمان‌یافته را علیه اشغالگران آغاز کرده بود. در چنین فضایی، «شورای ضدفاشیستی برای آزادی ملی یوگسلاوی» یا آ.و.ن.او.ی. به رهبری یوسیپ بروز تیتو شکل گرفت و به‌تدریج به مرکزی برای تصمیم‌گیری سیاسی آینده یوگسلاوی بدل شد.
در روزهای ۲۵ و ۲۶ نوامبر ۱۹۴۳، نخستین نشست «شورای ضدفاشیستی ایالتی برای آزادی ملی بوسنی و هرزگوین» در شهر مرکونیچ‌گراد برگزار شد. در این نشست تاریخی، نمایندگان بوسنی و هرزگوین انتخاب شدند تا در دومین نشست آ.و.ن.او.ی. که چند روز بعد در یایتسه برگزار می‌شد، حضور یابند. در این گردهمایی، قطعنامه‌ای تصویب شد که به‌موجب آن، بوسنی و هرزگوین در چارچوب جمهوری‌های شش‌گانه یوگسلاوی فدرال احیا شد؛ سرزمینی نه متعلق به یک قومیت، بلکه خانه‌ای مشترک برای مسلمانان (بوسنیایی‌ها)، صرب‌ها و کروات‌ها با حقوق برابر.
این تصمیم نقطه عطفی در تاریخ معاصر کشور بود. پس از پایان جنگ جهانی دوم، با تصویب قانون اساسی ۱۹۴۶، بوسنی و هرزگوین رسماً به‌عنوان یکی از جمهوری‌های تشکیل‌دهنده جمهوری فدرال خلق یوگسلاوی شناخته شد. دهه‌ها بعد، در سال ۱۹۹۵، «قانون اعلام ۲۵ نوامبر به‌عنوان روز دولت‌مندی بوسنی و هرزگوین» در نشریه رسمی جمهوری منتشر شد و این تاریخ به‌عنوان تعطیلی ملی تثبیت شد؛ روزی که تمام نهادهای دولتی، سازمان‌ها و شرکت‌ها موظف به تعطیلی هستند.
اهمیت تاریخی این روز تنها به رویدادهای سال‌های جنگ جهانی دوم محدود نمی‌شود. مسیر استقلال مدرن بوسنی و هرزگوین نیز یادآور تلاش مردم این کشور برای حفظ هویت ملی است. مردم بوسنی در همه‌پرسی سال ۱۹۹۲، میان ۲۹ فوریه و اول مارس، به استقلال از یوگسلاوی رأی دادند. پارلمان این نتیجه را در ششم مارس پذیرفت و سرانجام در هفتم آوریل همان سال، جامعه اروپا کشور را به‌عنوان یک دولت مستقل به رسمیت شناخت؛ استقلالی که یکی از پرتلاطم‌ترین دوره‌های تاریخ منطقه را رقم زد.
۲۵ نوامبر امروز فرصتی برای مرور این مسیر دشوار اما امیدبخش است. شهروندان بوسنی و هرزگوین در این روز استراحت می‌کنند، برخی به «شعله ابدی» در سارایوو یادبود قربانیان نظامی و غیرنظامی جنگ جهانی دوم که از ششم آوریل ۱۹۴۶ روشن است سر می‌زنند و بسیاری دیگر درباره معنای این روز با خانواده، دوستان یا در شبکه‌های اجتماعی گفت‌وگو می‌کنند.
بوسنی و هرزگوین سرزمینی با ویژگی‌هایی منحصربه‌فرد است؛ کشوری که به دلیل شکل جغرافیایی‌اش «سرزمین قلب‌شکل» نام گرفته، مردمی که یکی از بالاترین مصرف‌های سالانه قهوه در جهان را دارند، میزبان جنگلی نخستین چون «پروچیتسا» که هزاران سال قدمت دارد و البته میراث تلخ جنگ که هنوز در قالب وجود حدود ۲۰۰ هزار مین برجای مانده است. در کنار همه این‌ها، نمادهایی چون «برج ساعت سارایوو» که گفته می‌شود تنها ساعت جهان با زمان‌بندی قمری است، نشان می‌دهد که این کشور چقدر ریشه‌دار و در عین حال خاص است.