به گزارش خبرگزاری ایمنا، بازار جهانی قهوه، بهعنوان یکی از حساسترین و نوسانیترین بخشهای کالایی در حوزه کشاورزی، همواره بهشدت تحت تأثیر تصمیمهای سیاستی و تجاری قدرتهای بزرگ قرار دارد؛ بهگونهای که حتی تغییرات محدود در تعرفهها میتواند موجی از واکنشهای اقتصادی و ساختاری در سطح بینالمللی ایجاد کند. در همین راستا، تصمیم اخیر دولت دونالد ترامپ مبنی بر حذف تعرفه واردات قهوه از برزیل بزرگترین صادرکننده قهوه در جهان بهسرعت معادلات این بازار را دگرگون کرد و منجر به سقوط ناگهانی قیمتها در بورسهای جهانی شد.
با اجرایی شدن این سیاست، حجم واردات قهوه برزیلی به بازار آمریکا بهطور محسوسی افزایش یافت؛ رخدادی که با اشباع نسبی عرضه در بازار جهانی همراه شد و قیمتها را به پایینترین سطح طی چند سال اخیر رساند. بلافاصله پس از اعلام این خبر، قیمت قهوه در بورس نیویورک بیش از ۱۵ درصد کاهش یافت و قراردادهای آتی نیز افتی چشمگیر را تجربه کردند. در واکنش به این تحولات، برخی شرکتهای بزرگ قهوهسازی اعلام کردند که هزینههای تولید آنها کاهش یافته و این امر میتواند در کوتاهمدت به بهبود سودآوریشان منجر شود، ازنگاه اقتصادی این تصمیم برای مصرفکنندگان آمریکایی با مزیت کاهش قیمت و دسترسی آسانتر به قهوه همراه است و در عین حال، شرکتهای فرآوری و توزیع قهوه نیز از کاهش هزینههای واردات بهرهمند میشوند. در سوی دیگر، برزیل با افزایش حجم صادرات، شاهد رشد درآمد تولیدکنندگان داخلی خود خواهد بود. اما این تصویر برای کشورهای رقیب چندان مطلوب نیست؛ تولیدکنندگان در کشورهایی چون کلمبیا، ویتنام و اتیوپی با کاهش تقاضا و افت درآمد مواجه شده و در معرض فشارهای مضاعف اقتصادی قرار گرفتهاند.
در بعد سیاسی، این اقدام در چارچوب راهبرد دولت ترامپ برای تقویت روابط اقتصادی با برزیل ارزیابی میشود؛ رویکردی که میتواند پیامدهای ژئوپلیتیک نیز به دنبال داشته باشد. تحلیلگران معتقدند کشورهای دیگر صادرکننده قهوه این تصمیم را تهدیدی جدی برای سهم بازار خود تلقی خواهند کرد، امری که ممکن است به بازتعریف روابط تجاری و حتی بروز تنشهای جدید در این حوزه بینجامد، در کوتاهمدت کاهش قیمت قهوه به نفع مصرفکنندگان در سطح جهانی خواهد بود؛ اما در بلندمدت، استمرار این وضعیت میتواند تولیدکنندگان کوچک را از چرخه رقابت خارج کند و منجر به کاهش تنوع عرضه و تمرکز بیشتر بازار در دست چند کشور محدود شود. این مسئله نهتنها ساختار رقابت را تضعیف میکند، بلکه امنیت عرضه را نیز با چالش روبهرو خواهد ساخت.
در مجموع، حذف تعرفه واردات قهوه برزیل به آمریکا را میتوان نقطه عطفی در تحولات بازار جهانی قهوه دانست؛ تصمیمی که با ایجاد شوک قیمتی، تغییر موازنه قدرت میان تولیدکنندگان و برجستهتر شدن نقش سیاست در اقتصاد کشاورزی همراه شده است، اکنون بیش از هر زمان دیگر، آینده این بازار به تصمیمهای تجاری دولتها و مناسبات سیاسی بینالمللی گره خورده است.