حجت‌الاسلام طاهر قلیزاده کارشناس خانواده در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری آنا با بیان اینکه در میان تمامی چهره‌های تاریخ اسلام، حضرت فاطمه زهرا (س) را یکی از بهترین نمونه‌ها در مدیریت و برقراری توازن میان ایمان، عفت، عقل و مسئولیت اجتماعی باید دانست، ابراز داشت: ایشان در عمر کوتاه خود، مفاهیمی، چون «عفاف»، «دفاع از حق» و «مدیریت در بحران» را به دقیق‌ترین شکل معنا کردند؛ آن هم با رفتار‌هایی که تا امروز همچنان حجت بر انسان‌ها است.
تعارض‌زدایی میان حیا و حضور: دو سوی یک حقیقت ایمانی
وی با اشاره به اینکه در زندگی این اسوه تاریخ‌ساز، هیچ تعارضی میان حیا و حضور وجود ندارد، افزود: همان بانویی که در برابر نابینایی، خود را پوشاند و فرمود: «او مرا نمی‌بیند، ولی من او را می‌بینم» و یا وقتی رسول خدا (ص) در مقام تقسیم کار‌ها بین ایشان و حضرت علی (ع) کار‌های خانه را به ایشان واگذار می‌کند، خوشحال و مسرور می‌شوند، همان کسی است که در واپسین روز‌های عمر با بدنی آسیب‌دیده بر مرکب سوار شدند تا از حق ولایت در مدینه دفاع کنند. این دو رفتار، دو سوی یک حقیقت هستند؛ مسئولیتی که از ایمان برمی‌خیزد و بر پایه عقل و معرفت استوار است.
«عفاف»؛ انتخاب آگاهانه و صیانت از حقیقت
حجت‌الاسلام قلیزاده با تأکید بر اینکه پوشش و مراقبت حضرت زهرا (س) از نگاه نامحرمان بیانگر آن بود که در جهان‌بینی الهی زن پیش از هر چیز پاسدار کرامت انسانی است، بیان داشت: این عفاف، نشانه انزوا نیست، بلکه انتخابی آگاهانه برای حفظ حرمت خویش و جامعه است. از سویی دیگر حضور ایشان در مسجد برای بیان حق، یادآور این معنا است که کرامت، در عین صیانت از خویش، مسئولیت نسبت به حقیقت را نیز در بر دارد.
دفاع از حق با منطق، ادب و اخلاق
وی ادامه داد: حضرت زهرا (س) هنگام سخن گفتن کلامشان آمیخته با منطق، قرآن و شناخت دقیق از جایگاه امامت بود. از همین‌رو خطبه فدکیه بیانی از درد اجتماعی بود. بنابراین آن را باید تلاشی برای بازگرداندن معیار به مسیر اُمت معنا کرد. در حالی که بسیاری از مردان آن روزگار در برابر جریان قدرت سکوت کردند، حضرت فاطمه (س) با آرامش و وقار وارد میدان شدند و از عدالتی سخن گفتند که باید در رفتار جامعه اسلامی جاری بماند.
این کارشناس مذهبی اظهار داشت: نکته درخشان این رفتار آن است که ایشان در دفاع از حق، هرگز از مرز ادب و اخلاق عبور نکردند. همچنین اعتراضشان با استدلال بود و برای اصل ولایت انجام شد. در گفتار ایشان هیچ نشانه‌ای از تندخویی یا انتقام نیست؛ بلکه روشنی کلامشان از آگاهی و ایمان سرچشمه می‌گیرد. این همان الگویی است که جامعه دینی در هر زمان به آن نیازمند است؛ دفاع آگاهانه، نه واکنش‌محور.
وی گفت: حضرت صدیقه طاهره (س) در روز‌های پایانی عمر نیز وقتی که توان جسمیشان رو به پایان می‌رفت، همچنان با تدبیر و نظم، رفتار‌های خود را سامان می‌دادند. از سفارش درباره چگونگی تشییع تا تعیین افراد حاضر بر نماز، همه نشانه آن است که ذهن ایشان در لحظات آخر نیز متوجه معنا و پیام رفتارهایشان بود. حضرت زهرا (س) می‌دانستند که هر تصمیمشان، تفسیر خواهد شد و هر حرکتشان، سندی برای آینده خواهد بود.
رمز جاودانگی؛ سکوت اعتراض‌آمیز و مزار پنهان
حجت‌الاسلام قلیزاده با بیان اینکه پنهان ماندن مزارشان، خود بیانی آرام، اما عمیق از موضع‌گیری در برابر انحراف بود و حتی با شهادت خود نیز سخن گفتند، تصریح کرد: اما مؤثرتر از هر خطبه و نامه. این تصمیم، یادآوری مظلومیتی بود که باید در حافظه تاریخ باقی می‌ماند تا نسل‌ها بدانند حقیقت چگونه قربانی مصلحت‌های زودگذر می‌شود.
وی افزود: در مجموع رفتار حضرت زهرا (س) را می‌توان الگویی از حضور مسئولانه دانست. حضرت (س) نشان دادند که زن در نگاه اسلام، می‌تواند در عین عفاف، کنشگر باشد و در عین سکوت ظاهری، اثرگذارترین سخن را بگوید که این حضور، حاصل بصیرت و ایمان است.
این کارشناس خانواده با اشاره به اینکه حضرت فاطمه (س) مرزهای متعارف نقش زن را فراتر بردند، خاطرنشان کرد: در نگاه ایشان، خانه و جامعه دو ساحت جدا از هم نبودند؛ هر دو میدان بندگی بودند. در خانه، پرورش روح و تربیت نسل را بر عهده داشتند و در جامعه، پاسداری از عدالت و امامت را و در هر دو عرصه، معیار ایشان رضای خدا بود.
وی ادامه داد:رفتار‌های آخر ایشان در معنا عمیق و مدیریتی بود. آنجا که تصمیم گرفتند چه کسانی در تشییعشان حاضر شوند و چه کسانی نه، در واقع با زبان عمل، مرز حق و باطل را مشخص کردند. آنجا که وصیت کردند مزارشان پنهان بماند، به همه آموختند که گاه، سکوت و عدم‌حضور نیز شکلی از اعتراض مؤمنانه است؛ اعتراضی که از سر حقیقت‌جویی است.
دین در رفتار: هماهنگی ایمان، عقلانیت و شجاعت
حجت‌الاسلام قلیزاده بیان داشت: حضرت زهرا (س) با این مجموعه رفتارها، به تاریخ و آیندگان یاد دادند که دفاع از حق، مراتبی دارد: از کلام گرفته تا موضع‌گیری، از حضور گرفته تا غیبت و هرگاه انسان با نیت الهی عمل کند، حتی تصمیم‌های کوچکش نیز تبدیل به پیام‌هایی ماندگار می‌شود.
وی گفت: در واقع حضرت زهرا (س) در دوران کوتاه زندگی خود، دین را در رفتار معنا کردند. در یک سو، رعایت حضور در برابر نابینا، نشانه اوج ظرافت روحی است و در سوی دیگر، ایستادگی در برابر قدرت، نمود بالاترین سطح از عقل و مسئولیت. این دو رفتار، اگرچه متفاوت به نظر می‌رسند، اما از یک حقیقت سرچشمه می‌گیرند: ایمان به خدا و یقین به حق.
این کارشناس مذهبی ابراز داشت: حضرت فاطمه زهرا (س) در آخرین روز‌های عمر خویش برنامه و هدف داشتند. ایشان حتی مرگ را نیز در خدمت معنا گرفت. از نگاه ایشان، مؤمن تا آخرین لحظه، مسئولِ پیام خویش است و همین است که پس از قرن‌ها، یاد و نامشان همچنان زنده و درس آموز است به سبب آگاهی و قاطعیتی که در دفاع از حق نشان دادند. زیرا ایشان در زمانه‌ای سخن گفتند که بسیاری ترجیح دادند خاموش بمانند و این شجاعت و جاودانگی نتیجه هماهنگی میان عفاف، شجاعت و عقلانیت، این بانوی اسلام است.
انتهای پیام/