شناسهٔ خبر: 75951252 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: تسنیم | لینک خبر

جابر بن عبدالله و روایت دیدار با لوحی آسمانی در خانه حضرت زهرا(س)

درباره مصحف حضرت زهرا(س)، پرسش‌هایی متعدد درباره نویسنده، املاکننده، محتوا و سرنوشت آن مطرح بوده است. برخی روایات از نزول فرشته و الهام مطالب به حضرت سخن می‌گویند و برخی، نقش پیامبر(ص) را برجسته می‌کنند.

صاحب‌خبر -

حسین احمدوند، استاد دانشگاه و پژوهشگر دینی، در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، با اشاره به اینکه متون منسوب به حضرت زهرا(س) یکی از پیچیده‌ترین مباحث مطالعات حدیثی است، تصریح کرد: برای بررسی آثاری مانند لوح فاطمی یا مصحف فاطمه (س)، ابتدا باید جایگاه این متون را در سنت روایی مشخص کرد. این دو اثر، نه محصول نگارش تاریخی بلکه حاصل فضای قدسی و تجربه معنوی خاندان پیامبر(ص) است.

او با بیان اینکه لوح فاطمی ریشه در یکی از مشهورترین نقل‌های جابر بن عبدالله انصاری دارد، توضیح داد: در این روایت آمده است که جابر وارد خانه حضرت شد و لوحی را دید که اسامی اولیا و اوصیا در آن ثبت شده بود. این گزارش، بعدها در منابعی مانند کمال‌الدین صدوق و کافی کلینی با تفصیل بیشتری نقل شد و در آن امام صادق(ع) اهمیت بی‌بدیل این لوح را گوشزد می‌کند.

این پژوهشگر با اشاره به نقل ابوالفضل کراجکی اظهار کرد: کراجکی، از متکلمان مهم شیعه در قرن پنجم، تصریح می‌کند که علمای شیعه در عصر او بر صحت لوح فاطمه اجماع داشته‌اند. این شهادت تاریخی نشان می‌دهد که اعتبار این روایت تنها بر نقل فردی استوار نیست، بلکه بر سنت علمی گسترده‌ای تکیه دارد.

احمدوند در ادامه با بیان اینکه محتوای این لوح در نقل‌ها کاملاً یکسان نیست، گفت: هرچند تفاوت‌هایی میان روایت‌ها دیده می‌شود، اما ساختار کلی آنها هم‌داستان است و همگی ناظر به پیوند عمیق میان مقام حضرت زهرا(س) و جریان امامت هستند. از این منظر، لوح فاطمی سندی اعتقادی و نمادی از اتصال معنوی حضرت به سلسله اوصیا به شمار می‌رود.

 

 

این کارشناس همچنین با پرداختن به مصحف فاطمه عنوان کرد: درباره این مصحف، پرسش‌هایی متعدد درباره نویسنده، املاکننده، محتوا و سرنوشت آن مطرح بوده است. برخی روایات از نزول فرشته و الهام مطالب به حضرت سخن می‌گویند و برخی، نقش پیامبر(ص) را برجسته می‌کنند. در تمام این‌ها، یک نکته قطعی است: هیچ ارتباطی میان مصحف فاطمه و قرآن وجود ندارد.

او با اشاره به تأکید صریح اهل بیت (ع) بر اینکه حتی یک آیه از قرآن در این مصحف نیست، خاطرنشان کرد: این سوگندها برای رفع هرگونه شبهه بوده است؛ زیرا برخی جریان‌های مخالف، تلاش کرده‌اند با سوءاستفاده از لفظ مصحف، چنین وانمود کنند که شیعیان به قرآنی غیر از قرآن موجود باور دارند. این در حالی است که مصحف فاطمه صرفاً مجموعه‌ای از الهامات و اخبار ملکوتی بوده است.

این کارشناس در پایان با یادآوری تلاش علامه امینی در رد اتهام‌های تاریخی علیه شیعه گفت: علامه امینی در جلد سوم الغدیر، ده‌ها مورد از ادعاهای واهی درباره مصحف فاطمه را بررسی و با استدلال‌های دقیق ابطال کرده است. این بررسی‌ها نشان می‌دهد که بخش مهمی از سوءتفاهم‌ها نه از متن احادیث، بلکه از قرائت‌های جهت‌دار و تحریف‌شده مخالفان نشأت گرفته است.

انتهای پیام/