به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در خرم‌آباد، آزاده نظربلند روز یکشنبه در دومین جلسه انجمن کتابخانه‌های عمومی لرستان، با تأکید بر ضرورت توسعه خدمات کتابخانه‌ای و افزایش تنوع دسترسی در سراسر کشور، از برنامه‌های جدید این نهاد برای بازطراحی کتابخانه‌ها و تبدیل آنها به مراکز فعال فرهنگی و اجتماعی خبر داد.
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با اشاره به وجود ۴ هزار و ۲۲۹ نقطه خدمت کتابخانه‌ای در کشور گفت: از این تعداد، ۸۰۰ نقطه مربوط به کتابخانه‌های روستایی و ۵۰۰ نقطه توسط کتابخانه‌های سیار پوشش داده می‌شود.
وی افزود: در استان لرستان نیز ۶۰ کتابخانه فعال هستند که با توجه به پیشینه فرهنگی این استان، نیازمند توسعه و افزایش خدمات به‌ویژه از طریق خودروهای سیار هستیم.
نظربلند افزود: یکی از سیاست‌های اصلی نهاد، بازتعریف نقش سنتی کتابخانه‌ها و تبدیل آنها به مراکز یادگیری مادام‌العمر، تعاملات اجتماعی و فعالیت‌های فرهنگی خانواده‌محور است. در همین راستا، بازطراحی فضاهای کتابخانه‌ای به‌ویژه برای کودکان و نوجوانان در دستور کار قرار گرفته است.
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با اشاره به پروژه‌های نیمه‌تمام عمرانی گفت: در زمان آغاز دوره مدیریتی جدید، نزدیک به سه هزار پروژه نیمه‌تمام در سطح کشور وجود داشت که بیش از نیمی از آنها کمتر از ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشتند.
وی ادامه داد: برخی از این پروژه‌ها سابقه‌ای بیش از ۲۰ سال دارند. با این حال، پروژه‌هایی که قابلیت تکمیل دارند، در اولویت قرار گرفته‌اند و همان‌گونه که اخیراً کتابخانه مرکزی رشت به بهره‌برداری رسید، تکمیل و تجهیز کتابخانه مرکزی خرم‌آباد نیز در دستور کار است.
نظربلند با اشاره به مشکلات بودجه‌ای نهاد گفت: نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور یک سازمان عمومی غیردولتی است و بودجه دولتی ندارد. تنها منبع درآمدی ما نیم درصد سهم شهرداری‌هاست که وصول آن با همکاری شهرداران و فرمانداران می‌تواند بخش مهمی از مشکلات مالی و توسعه‌ای را برطرف کند.
وی همچنین از برنامه‌های مشترک با آموزش و پرورش خبر داد و گفت: کتابخانه‌های معین در شهرها و استان‌ها به مدارس معرفی می‌شوند تا دانش‌آموزان با حضور در کتابخانه‌ها، زنگ کتابخوانی را تجربه کنند. این اقدام می‌تواند کودکان و نوجوانان را با محیط کتابخانه آشنا کرده و کتابخانه را به عنوان یک پاتوق فرهنگی در کنار مدرسه و محله معرفی کند.
دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به تخصیص بودجه برای خرید کتابخانه‌های سیار گفت: سال گذشته با همکاری مجلس و سازمان برنامه و بودجه، ردیفی معادل ۱۰۰ میلیارد تومان برای این موضوع در نظر گرفته شد. با وجود شروط متعدد، امیدواریم با حمایت مسئولان استانی و کشوری بتوانیم این اعتبار را جذب کرده و خودروهای سیار را برای مناطق محروم و روستایی تأمین کنیم.
وی ضمن قدردانی از همراهی استانداران، شهرداران و مسئولان استانی، تأکید کرد: توسعه خدمات کتابخانه‌ای، افزایش دسترسی، تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام و بازطراحی فضاهای کتابخانه‌ای، چهار محور اصلی فعالیت نهاد در دوره جدید مدیریت است. امیدواریم با همت همه دستگاه‌ها و مشارکت مردم، کتابخانه‌های عمومی بیش از پیش به مراکز فرهنگی و اجتماعی پویا در کشور تبدیل شوند.
نمایشگاه مجازی کتاب؛ ابتکار وزارت فرهنگ در در دوران کرونا
مشاور معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، نیز در این جلسه تأکید کرد: استان لرستان با پیشینه‌ای بیش از ۶۵ هزارساله به گواه یونسکو، یکی از کانون‌های تمدن و فرهنگ بشری است و همین سابقه، مسئولیت دستگاه‌های اجرایی استان را در حوزه فرهنگ دوچندان می‌کند.
وی حضور دبیرکل نهادکتابخانه‌های عمومی کشور در لرستان را نویدبخش ارتقای جایگاه کتابخانه‌ها و کتابداران استان دانست و افزود: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز حمایت‌های لازم را در این زمینه دریغ نخواهد کرد.
دهقانکار در ادامه به اهمیت کتاب و خط در تاریخ بشری اشاره کرد و گفت: اختراع خط موجب هوشمندتر شدن انسان شد و کتاب و نگارش، تفکر انسانی را شکل داد. لرستان نیز با آثار باستانی همچون نقش‌ونگارهای غار میرملاث، گواهی روشن بر قدمت فرهنگی و تقدس زیست انسانی در این سرزمین است.
وی گفت: تعطیلی نمایشگاه کتاب تهران در دوران کرونا ضربه بزرگی به حوزه نشر بود، چرا که حدود ۵۰ درصد تراکنش مالی کتاب کشور در همان ۱۰ روز نمایشگاه رقم می‌خورد. با دستور دکتر صالحی، جایگزین نمایشگاه فیزیکی، نمایشگاه مجازی کتاب طراحی شد که امروز به دوره پنجم و ششم رسیده و به یکی از مهم‌ترین رویدادهای فرهنگی کشور بدل شده است.
مشاور اجرایی معاون وزیر فرهنگ در بخش دیگری از سخنان خود گفت: با دستور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مقرر شد بخشی از کتاب‌های کتابفروشی‌های لرستان توسط وزارتخانه خریداری و در همان استان توزیع شود تا هم ناشران و هم کتابخانه‌های استان منتفع شوند.
دهقانکار با قدردانی از تلاش‌های استاندار لرستان، دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی و همه فعالان فرهنگی استان گفت: امیدواریم با همدلی و حمایت دستگاه‌های اجرایی، لرستان به جایگاه شایسته خود در حوزه کتاب و فرهنگ دست یابد.
کلید توسعه لرستان پرورش اندیشه و ترویج کتابخوانی است
استاندار لرستان نیز در این نشست با تأکید بر جایگاه بی‌بدیل کتاب و کتابخوانی در توسعه فرهنگی، گفت: کتاب هیچ‌گاه کهنه نمی‌شود و مسئولیت ما در ترویج مطالعه و ارتقای سرانه کتابخوانی سنگین‌تر از گذشته است.
وی ضمن قدردانی از دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، و هیئت همراه، افزود: در مدت کوتاه گذشته تحولات ارزشمندی در حوزه کتابخانه‌های عمومی کشور رقم خورده و این مسیر باید با حمایت‌های ملی و استانی ادامه یابد.
استاندار لرستان با اشاره به انتصاب خانم برنا به‌عنوان مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان، این انتخاب را موفق دانست و گفت: این اقدام نشان داد که بانوان توانمند می‌توانند مسئولیت‌های خطیر را به‌خوبی برعهده گیرند.
شاهرخی با بیان اینکه توسعه فرهنگی نیازمند نگاه متفاوت و برنامه‌ریزی جامع است، گفت: در یک برنامه پنج‌ساله باید عقب‌ماندگی‌های استان جبران شود و جهشی فرهنگی رقم بخورد. مقدمات این تحول فراهم شده و در ماه‌های آینده مردم شاهد اقدامات مهم خواهند بود.
وی با تأکید بر نقش آموزش‌وپرورش، دانشگاه‌ها، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و خیرین مدرسه‌ساز در پیشبرد اهداف کتابخانه‌ها، گفت: ظرفیت‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی استان باید پای کار بیایند تا پروژه‌های نیمه‌تمام تکمیل و فضاهای جدید کتابخانه‌ای ایجاد شود.
استاندار لرستان همچنین از فرمانداران خواست در کنار وظایف اجرایی، به انجمن کتابخانه‌های عمومی شهرستان‌ها توجه ویژه داشته باشند و افزود: کلید توسعه استان تغییر نگاه، پرورش اندیشه و ترویج کتابخوانی است.
وی تاکید کرد: انتظار داریم تا پایان سال آینده کارنامه‌ای روشن از تحولات کتابخانه‌های استان ارائه شود و در این زمینه معاونت سیاسی امنیتی و اجتماعی ماموریت پیگیری این تحولات را دارد.
شاهرخی با اشاره به اهمیت هفته کتاب، گفت: با وجود توسعه فضای مجازی و فناوری‌های نوین، عطش اهل علم برای کتابخوانی کاهش نیافته و کتاب همچنان سرمایه‌ای بی‌بدیل برای جامعه است.
بروزرسانی نرم‌افزاری ۹۵ درصد کتابخانه‌های لرستان
سرپرست اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی لرستان در این جلسه گزارشی از تازه‌ترین اقدامات و دستاوردهای کتابخانه‌های لرستان ارائه کرد.
الهام برنا کسب نشان هم‌خوان توسط کتابخانه مرکزی خرم‌آباد در نخستین دوره جایزه «هم‌خوان؛ نشان کتابخانه عمومی ایران»، به‌عنوان خبر خوش هفته کتاب یاد کرد و به فعالیت ۶۰ کتابخانه نهادی در استان، اشاره کرد و افزود: ۳۳ کتابخانه شهری و هفت کتابخانه روستایی در حال خدمات‌رسانی هستند و ۹ پروژه عمرانی کتابخانه‌ای با پیشرفت‌های فیزیکی بین ۱۰ تا ۹۰ درصد در استان در دست اجراست.
وی پروژه کتابخانه سلسله را با ۹۰ درصد پیشرفت در آستانه افتتاح تا پایان سال دانست و از تکمیل کتابخانه دورود با بیش از ۸۵ درصد پیشرفت خبر داد.
سرپرست اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی لرستان تحول رویکرد نهاد در دهه سوم فعالیت مستقل خود را یادآور شد و گفت: کتابخانه‌ها دیگر صرفاً قرائت‌خانه یا محل امانت کتاب نیستند، بلکه به پاتوق فرهنگی و اجتماعی برای همه اقشار تبدیل می‌شوند.
وی افزود: در دو ماه اخیر زیرساخت‌های نرم‌افزاری بیش از ۹۵ درصد کتابخانه‌های استان به‌روز شده و سامانه یکپارچه مدیریت امانت و عضویت در همه کتابخانه‌ها فعال است. همچنین تجهیزات سخت‌افزاری جدید برای سهولت ثبت‌نام اعضا فراهم شده است.
برنا اقدامات عمرانی اخیر را شامل بازگشایی کتابخانه امام علی (ع) مؤمن‌آباد، بازطراحی و شاداب‌سازی کتابخانه امام حسین (ع) چگنی، بازطراحی کتابخانه شهید رئیسی پلدختر و روزآمدسازی تأسیسات گرمایشی و سرمایشی کتابخانه‌های استان دانست.
برنا گفت: در حوزه منابع، ۱۰ هزار نسخه کتاب پرمراجعه شامل کتب درسی، آثار ویژه کودکان، رمان و کتاب‌های تاریخی با ارزش ریالی یک و نیم میلیارد تومان به مخازن کتابخانه‌های استان تزریق شده که بخش عمده‌ای از آن توسط ناشران و مؤسسات به‌صورت خیریه اهدا شده است.
وی با اشاره به برگزاری ۳۳ برنامه فرهنگی در هفته کتاب، انتشار تقریظ مقام معظم رهبری بر سه کتاب در رویداد ملی «قهرمان» را از جمله آیین‌های فاخر دانست که مورد توجه اهالی فرهنگ قرار گرفت.
برنا در ادامه به مطالبه دیرینه پژوهشگران و فرهنگ‌دوستان استان اشاره کرد و گفت: ایجاد بخش لرستان‌شناسی در کتابخانه‌های عمومی برای گردآوری و تمرکز آثار نویسندگان و شاعران لر ضروری است و امیدواریم با مصوبه استاندار و حمایت دبیرکل نهاد، این مطالبه محقق شود.
وی همچنین از پیگیری تأمین سه خودروی کتابخانه سیار برای مناطق کمتر برخوردار و عشایری خبر داد و افزود: این اقدام عدالت فرهنگی و دسترسی به منابع آموزشی را محقق خواهد کرد.
سرپرست اداره‌کل کتابخانه‌های عمومی لرستان از افتتاح طرح «کوله‌کتاب» با حضور دبیرکل نهاد خبر داد و از حمایت‌های استاندار لرستان، معاونان استانداری، سازمان برنامه و بودجه، فرمانداران، شهرداران، اصحاب رسانه و صداوسیمای استان در پیشبرد برنامه‌های کتابخانه‌ای قدردانی کرد.
به گزارش ایبنا، در این جلسه الهام برنا به عنوان مدیرکل کتابخانه‌های عمومی لرستان معرفی شد.
همچنین از طرح کوله‌کتاب رونمایی شد. در این طرح که با حمایت نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور توسط رابطین منتخب برای انتقال کتاب و منابع مطالعاتی به مردم مناطق کن‌تر برخوردار اجرا می‌شود با مساعد سازمان جهاد کشاورزی رابطان علاقه‌مند و افتخاری انتخاب و پس از ایجاد ارتباط با کتابخانه‌های عمومی کتاب‌ها را به مناطق هدف می‌برند و پس از یک دوره ۱۴ روزه برگشت داده می‌شوند.
