شهر آنتورپ بلژیک آن دوست بی سر و صدا و سر به زیر شماست که کار خودش را میکند و ناگهان میفهمید نصف شهر دستش است. در اروپا آلمان به موجب زیرساخت مهندسی قدرتمند، تولید و صادرات بالا و تنوع شرکتها حرف اول را میزند، حتی پس از آن هم سوئد با اطلس کوپکو و ولوو و ایتالیا با نیوهالند یا حتی دانمارک با هایدرما پیشگامان ماشین آلات سنگین هستند. اما آنتورپ هم جای خود را دارد.
تاریخ شهر مانند لایه‌های پیاز جذاب است، از قرون وسطی آنتورپ مرکز تجارت الماس و پارچه بوده است. در رنسانس این شهر تبدیل به مرکز یا پاتوقی برای هنرمندان و تجار اروپایی شده است و این فرهنگ نیمه هنری تا به امروز هم مشاهده میشود. گالری‌ها، فشن و طراحی همه امضای آنتورپی را پای کارهای خود جا نشان میدهند.
شهری که ابتدا با بندری بر ساحل رود اسخلده جای پایی برای خود در تجارت اروپا باز کرد، بعدها و گام به گام این پتانسیل را به موتوری اقتصادی تبدیل کرد تا از لجستیک تا تولیدات پیشرفته را پوشش دهد. رودها و بندرگاه‌ها همیشه نقشی بسیار کلیدی و جذاب در تاریخ جهان بازی کرده اند. آمریکا هم نان می‌سی‌سی‌پی را میخورد و اگر چهارمین رود طویل دنیا روزی خشک شود، دیگر چیزی از اقتدار تجاری آمریکا بر جای نخواهد ماند.
می سی سی پی و آبراه‌های متصل به آن، یگانه عامل پیشرفت اقتصادی تجاری و صنعتی ایالات متحده‌ی آمریکا
به آنتورپ بلژیک برگردیم، رود اسخلده انتورپ را به قلب دریایی اروپا تبدیل ساخت و ترکیبی از فرهنگ قدیمی فلامان با زندگی شهری مدرن، روح اقتصادی خاصی در کالبد این شهر دمید. اقتصاد آنتورپ اقتصادی چندبُعدی بوده و تخم‌مرغ‌های آن در سبدی منحصر به فرد قرار نگرفته است. همین تنوع از زنجیر شدن آن به صنعتی خاص جلوگیری کرده و هیچوقت از بحران‌های مالی و اقتصادی جهانی ضربه‌ی سهمگینی نخورده است.
شهر آنتورپ با تکنولوژی‌های حمل و نقل دریایی مدرن و ارتقای ظرفیت بندر از بندری تجاری به قدرتی صنعتی تبدیل شد و بسیاری از شرکتهای بزرگ چندملیتی را به سوی خود کشاند تا پایگاه‌های تولیدی را در آنجا مستقر کنند. این تغییرات بندر آنتورپ را به یکی از هاب‌های انرژی، مواد شیمیایی و لجستیکی اروپا و حتی جهان تبدیل کرد. همچنین حجم بالای رفت و آمد کشتی‌ها، کانتینرها، مواد خام و تجهیزات عامل ساخت و شکل‌گیری زیرساختهایی بود که در اروپا تنها با بندر روتردام قابل مقایسه است.
فکت جالب: از ۱۰ بندر پرترافیک جهان ۹ بندر در آسیاست. از این ۹ بندر ۷ بندر چینی است و ۲ مورد دیگر بنادر سنگاپور و بوسان کره‌ی جنوبی است. تنها بندر غیرآسیایی در میان ۱۰ بندر برتر، روتردام هلند است و حتی آنتورپ، دومین بندر پرترافیک اروپا جایی در این لیست نخواهد یافت.
دسترسی مستقیم به مواد اولیه، حمل و نقل سریع و نیروی کار آموزش‌دیده چهره‌ی آنتورپ را دگرگون ساخت و با رشد لجستیکی شهر، محیط برای رشد تولیدی هم فراهم و آماده شد. شرکتهای بزرگ صنعتی مانند BASF، TotalEnergies و Covestro و ده ها و شاید صدها برند معتبر دیگر شروع به گشایش دفاتر و واحدهای تولیدی خود در آنتورپ کردند و هرکدام گوشه‌ای از زنجیره‌ی تولید جهانی را به آنتورپ متصل ساختند. چنین اتصالی یعنی زنجیره‌ی تامین داخلی آنتورپ هم قابلیت مناسبی یافت.
تصویر بندر آنتورپ - هرکدام از کشتی‌های پهلو گرفته حداقل ۲۵۰ متر طول دارد.
با پیروی از شرکتهای گفته شده، برندهای خالق تکنولوژی و مهندسی هم آهسته و پیوسته راه آنتورپ را در پیش گرفتند. یکی از اسم‌های سنگین، شرکت اطلس کوپکو بود. اطلس کوپکو در جهان به تکنولوژی‌های مختلف مهندسی از جمله حفاری و دریل‌های هیدرولیک و پنوماتیک، هوای فشرده و کمپرسورهای پیستونی، اسکرو و سانتریفیوژ و ماشین آلات سنگین دیگر شناخته میشود که ذیل چهار بخش کمپرسور، تکنولوژی خلا، تکنولوژی صنعتی و تکنولوژی قدرت دسته‌بندی شده اند.
اطلس کوپکو
کارخانه و مرکز تخصصی اطلس کوپکو در آنتورپ بلژیک تنها واحدی تولیدی ساده نیست. این مرکز هاب تحقیق و توسعه تکنولوژی هوای فشرده است و نسل بعدی کمپرسورهای هوا از این نقطه سر بر می‌آورد. یکی از همین نسل‌های جدید که از ترکیب زیرساخت صنعتی، دسترسی جهانی و نیروی انسانی متخصص حاصل شد کمپرسور هوای فشرده اسکرو بود و آنتورپ یکی از مهمترین صحنه‌های پیشرفت صنعتی شد.
عظمت کارخانجات اطلس کوپکو در آنتورپ
کمپرسور اسکرو که با وجود تخصصی و صنعتی بودن، نام آن زیاد به گوش میخورد، یکی از پایه‌های تکنولوژی کمپرسورهاست و تکنولوژی کمپرسورها از اساسی‌ترین پایه‌های صنایع انرژی و پتروشیمی، خطوط تولید و حتی ساخت و ساز شهری است. از خیابان‌های تهران که گذر کنید ماشینی کنار بسیاری از سایتهای ساختمانی خواهید دید که نامش کمپرسور هوای دیزلی است و در حال تامین توان مورد نیاز برای ساخت ساختمان با تجهیزات بادی است. کمپرسورهای دیزلی هم از خانواده کمپرسور اسکرو محسوب میشود. این تجهیزات همزمان ساده و پیچیده است. مکانیزمی شسته رفته دارد ولی نیازمند مهندسی دقیق است و بازدهی بالایی دارد. داخل کمپرسور اسکرو دو روتور نر و ماده‌ی در هم‌تنیده هوای محیط را گیر می اندازد و با حرکت چرخشی رو به فضای کوچکتر میان خود هدایت میکند تا فشرده شود. همین فرآیند ساده انرژی پایدار ده‌ها دستگاه صنعتی را تولید میکند.
اطلس کوپکو بلژیک کارخانه‌ی کمپرسور اطلس کوپکوست. در این کارخانه کمپرسور، خشک‌کن و فیلتر تولید میشود. در تصویر روتورهای اسکرو کنار یکدیگر چیده شده است.
اطلس کوپکو در آنتورپ دقیقا روی همین نقطه متمرکز است: ابداع تکنولوژی‌های جدید، طراحی کمپرسور کم‌مصرف، کیفیت بالا و نگهداری آسان. اروپا و به ویژه بلژیک قوانین انرژی و محیط زیستی سختگیرانه‌ای دارد و ماشین آلات تولیدی بایستی استانداردهای مربوطه را ارضا کند. این شرکت به طور پیوسته در تلاش است تا دستگاه‌های جدیدتر و پیشرفته‌تری برای مصارف مختلف صنعتی و معدنی تولید کند. کمپرسور صنعتی یا کارخانه‌ای کمپرسور برقی است، زیر کارخانجات به الکتریسیته صنعتی و پایدار دسترسی دارند. کارخانجات مختلف صنعتی به مدلهای مختلف کمپرسور اسکرو نیاز دارد، یکی از این مدلها کمپرسور اویل فری یا بدون روغن است که راست کار کارخانجات دارویی و غذایی است. این کارخانجات بسیار به حضور روغن یا بخار روغن در هوای فشرده حساسند و با جان انسان سر و کار دارند. کارخانجات دیگر از کمپرسور اویل اینجکت یا روغنی استفاده میکنند و حساسیتی به کیفیت هوای فشرده ندارند. اما کمپرسور معدنی کمپرسور دیزلی است و با سوخت دیزل کار میکند. معادن، ساختمان‌ها، راهسازی، خطوط لوله نفت و گاز، خدمات شهری و کارگاه‌های پرگرد و غبار میزبان کمپرسورهای دیزلی است. این تکنولوژی‌ها بدون پشتیبانی شهر و زیرساختهای پیشرفته‌ی صنعتی آن میسر نبوده است. آنتورپ در عمل شایسته‌ی تقدیر است و تبدیل آن به هاب صنعتی، تکنولوژیکی و تحقیقاتی صنعت بشری را به پیش رانده است.
با این مثال و بازگشت مجدد به تصویری کلی تر، نقش آنتورپ در اروپا و آینده‌ی آن ملموس‌تر خواهد بود. شهر بندری آنتورپ بر کناره‌ی رود اسخلده در حال حرکت به سوی دیجیتال‌سازی بندرگاه، گذار از انرژی‌های کهنه، هیدروژن سبز و اتوماسیون لجستیک است. آنتورپ در آینده نه تنها شهری صنعتی، بلکه پلتفرمی جهانی برای ایده‌های نو، مدلهای تولید پایدار و همکاری‌های بین‌المللی خواهد بود. بندری تجاری که تاریخچه‌ای در بازرگانی، الماس، پارچه، فرهنگ و هنر دارد و حال یکی از دو موتور پیشران صنعت اروپاست.