به گزارش خبرگزاری بینالمللی اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ یک نظرسنجی که توسط مجله «آفریقا ریپورت» با همکاری مؤسسه تحقیقات کنیایی «ساجاسی» انجام شد، یک پارادوکس بارز در واقعیت آموزش در قاره آفریقا را آشکار کرد.
با وجود آن که اکثریت شرکتکنندگان در این نظرسنجی به مدارس ملی خود اعتماد دارند، دو سوم آنها هنوز برنامه دارند فرزندانشان را برای ادامه تحصیل به خارج از کشور بفرستند.
این نتایج نشان میدهد که آفریقاییها ارزش آموزش در کشورهای خود را میدانند، اما مؤسسات جهانی، بهویژه غربی، را راه واقعی دستیابی به رقابتپذیری، اعتبار و فرصتها میدانند.
این نظرسنجی ۴۷ کشور آفریقایی و بیش از ۷ هزار نفر از طبقه متوسط به بالا را شامل شد و در ماههای آگوست و سپتامبر سال جاری انجام شد.
اعتماد به نظامهای آموزشی
نظرسنجی نشان داد که مردم غنا و کنیا بیشترین اعتماد را به نظامهای آموزشی خود دارند، در حالی که نیجریهایها و آفریقای جنوبیها نزدیک به میانگین قارهای ۶۲ درصد قرار گرفتند.
در غنا، ۷۳ درصد شرکتکنندگان اعلام کردند که تا حدی یا کاملاً به مدارس کشورشان اعتماد دارند؛ همین میزان در کنیا نیز مشاهده شد.
از نظر ظاهری، این دو کشور نمونههایی از موفقیت هستند. غنا با مدارس معتبر متوسطه خود مانند «اشیموتا» و «بریمبیه کالج» و «ویسلی گرلز» و کنیا با شبکه برجسته مدارس و دانشگاههای خود، شناخته میشوند.

اما سردرگمی زمانی آشکار میشود که از والدین درباره برنامههای تحصیلی فرزندانشان سؤال شود. ۷۶ درصد غناییها و ۶۷ درصد کنیاییها فرزندان خود را به خارج فرستادهاند یا قصد دارند بفرستند.
«صموئل اولاندو» مدیر اجرایی مؤسسه «باموجا» در نایروبی میگوید: اکثریت هنوز معتقدند آموزش خارجی مسیر دستیابی به شغل را چه در خارج و چه پس از بازگشت به کنیا هموار میکند. این سفر، جستجوی مراتع سبزتر از طریق آموزش است.
مقاصد محبوب
مقاصد محبوب، ابتدا کانادا، سپس بریتانیا، ایالات متحده آمریکا و چین بودند. این امر بازتاب میراث استعمار و پیوندهای زبانی است، چرا که نظامهای آموزشی در غنا و کنیا ریشه در مدل بریتانیایی دارند. چین نیز به دلیل دیپلماسی آموزشی خود از طریق بورسها و مؤسسات کنفوسیوس به مقصد ثانویه تبدیل شد.
در غنا، اسحاق اوفوری رئیس اتحادیه معلمان، معتقد است که این تضاد به بار اصلاحات مربوط میشود، به ویژه پس از سیاست آموزش متوسطه رایگان از سال ۲۰۱۷ که دسترسی را گسترش داد اما کاستیهای بزرگی را آشکار کرد.
او افزود: بسیاری از دانشآموزان به کلاسهای خصوصی وابستهاند و کسی که توانایی پرداخت آنها را ندارد، عقب میماند. حتی مدارس برجسته نیز استانداردهای خود را کاهش دادهاند.

«تییموب ریچارد» معلم غنایی که عنوان «بهترین معلم سال ۲۰۲۵» را کسب کرده است، این پدیده را به ذهنیت استعمارگرانه و احساس برتری خارجی نسبت میدهد.
او میگوید: والدین آموزش فرزندانشان در خارج را منبع اعتبار میدانند، اما همچنین به دنبال آموزشی هستند که ارزش عملی داشته باشد و مهارتهای قرن ۲۱ را فراهم کند.
نگاه به سایر کشورهای آفریقایی
نظرسنجی نشان داد که برخی والدین، کشورهای آفریقایی دیگری مانند آفریقای جنوبی، مراکش، سنگال، مصر و حتی غنا را ترجیح میدهند.
شگفتآور است که ۴۳ درصد غناییهایی که قصد ارسال فرزندانشان به یک کشور آفریقایی دیگر را دارند، مصر را به دلیل برنامههای قوی آن در رشتههای مهندسی و پزشکی، انتخاب کردهاند.
با این حال، هزینه اقتصادی بسیار زیاد است. میلیاردها دلار سالانه برای آموزش در خارج خرج میشود و این منابع را از دانشگاههای محلی که میتوانستند ساختار خود را تقویت کنند، محروم میکند.
کارشناسان هشدار میدهند که فرار مغزها، بحران را تشدید میکند، زیرا فارغالتحصیلان به ندرت بازمیگردند و کسانی که بازمیگردند، مدارکشان با بازار کار محلی مطابقت ندارد.
اوفوری نتیجه میگیرد که غنا نیاز دارد تا اعتماد به نظام آموزشی خود را از پایه بازسازی کند و کیفیت، تناسب و نتایج عملی را تضمین کند، تا والدین مطمئن شوند که آینده فرزندانشان در وطن امن است.
..............................
پایان پیام/ ۲۶۸