«علی بیگدلی» کارشناس مسائل بین‌الملل، در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری آنا، درباره طرح صلح جدید دونالد ترامپ برای پایان جنگ اوکراین و روسیه اظهار کرد: ترامپ پیشنهاد کرده است که رئیس‌جمهور اوکراین مناطقی را که روسیه اشغال کرده، به‌عنوان قلمرو عملی و حاکمیت روسیه بپذیرد و در کنار آن موضوع عضویت در ناتو را به‌طور رسمی کنار بگذارد. در مقابل، آمریکا امنیت اوکراین را تضمین می‌کند و متعهد می‌شود این کشور تحت تهدید مستقیم قرار نگیرد. این طرح کاملاً روشن و محدود است و همین محدودیت باعث شد زلنسکی آن را رد کند.
وی افزود: با وجود مخالفت زلنسکی، اوکراین در یک وضعیت دشوار قرار دارد. ادامه جنگ نه برای آمریکا و نه برای اروپا صرفه اقتصادی و سیاسی ندارد و روسیه نیز از موقعیت قوی خود استفاده می‌کند. در چنین شرایطی، ترامپ نمی‌تواند به‌صورت مستقیم در برابر روسیه قرار گیرد و زلنسکی نیز ناچار است این واقعیت‌ها را بپذیرد. فضای بین‌المللی به‌گونه‌ای است که قدرت‌های غربی توان ادامه حمایت گسترده و مؤثر از اوکراین را ندارند.
پوتین برنده اصلی جنگ؛ ترامپ در رده دوم
بیگدلی با تأکید بر اینکه «برنده واقعی جنگ چهار ساله از همان ابتدا مشخص بود» گفت: پوتین برنده اصلی است و ترامپ پس از او قرار دارد. بازنده اصلی، اتحادیه اروپاست. از همان روزهای ابتدایی جنگ هشدار دادم که اروپا نباید خود را این‌گونه اسیر اوکراین کند. اروپا هیچ‌گاه دارای تفکر واحد و همگرایی کافی نبوده و توان حمایت مالی و نظامی گسترده از اوکراین را ندارد. تلاش‌ها محدود و پراکنده بوده و در نهایت منجر به نتیجه ملموسی نشده است.
وی ادامه داد: اروپایی‌ها از روسیه ترس دارند و جرئت برخورد مستقیم با آن را نداشتند. حتی هشدارها و تهدیدهای هسته‌ای روسیه باعث شده کشورهای اروپایی از هرگونه مداخله مستقیم نظامی خودداری کنند. این وضعیت نشان می‌دهد که جنگ دیر یا زود باید پایان یابد و به احتمال بسیار زیاد پایان آن به شکلی رقم خواهد خورد که روسیه در موقعیت برنده قرار گیرد.
بیگدلی افزود: زلنسکی خود نیز این شرایط را درک کرده است. او در یک دوراهی حیثیتی و اقتصادی گرفتار شده است؛ نه می‌تواند از آمریکا عبور کند و نه می‌تواند به طرح آمریکا جواب منفی بدهد. فشار داخلی، خستگی افکار عمومی اوکراین و فرسودگی ساختارهای اقتصادی و نظامی این کشور نیز گزینه‌های وی را محدود کرده و در نهایت او ناچار است با واقعیت‌های موجود کنار بیاید.
اروپا بزرگ‌ترین بازنده جنگ
این کارشناس مسائل بین‌الملل درباره انگیزه پوتین برای پایان دادن به جنگ گفت: پوتین به‌دنبال تثبیت موقعیت خود در سطح جهانی و دریافت جایزه صلح نوبل است. او می‌خواهد یکی از طولانی‌ترین و پرهزینه‌ترین جنگ‌های اروپا را به شکلی خاتمه دهد که روسیه در جایگاه پیروز قرار گیرد. این هدف نه تنها وجهه داخلی دارد، بلکه وجهه بین‌المللی او را نیز تقویت می‌کند.
بیگدلی درباره جزئیات ۲۸ ماده طرح ترامپ توضیح داد: این ۲۸ ماده کاملاً هدفمند و عملیاتی طراحی شده‌اند و اجراشدن آنها تقریباً قطعی به نظر می‌رسد. نکته مهم این است که اجرای کامل آن به دوره بعدی ریاست‌جمهوری اوکراین موکول خواهد شد. به عبارتی، اگر این طرح اجرا شود، زلنسکی نخستین قربانی سیاسی آن خواهد بود و احتمالاً در انتخابات بعدی نیز با چالش‌های جدی مواجه خواهد شد.
وی درباره وضعیت اتحادیه اروپا افزود: اروپا سال‌هاست از روسیه وحشت داشته و تهدیدهای هسته‌ای این کشور باعث شده که این قاره از برخورد مستقیم با روسیه خودداری کند. حتی تهدیدهای کوچک نیز باعث نگرانی شدید اروپا شده و کشورهای عضو نمی‌خواستند وارد یک جنگ گسترده شوند. این ترس تاریخی، راه اروپا را برای حمایت مؤثر از اوکراین محدود کرده است.
بیگدلی ادامه داد: اروپایی‌ها از ادامه جنگ خسته شده‌اند و بسیاری از کشورهای عضو رسماً اعلام کرده‌اند که توان ادامه حمایت‌های مالی و نظامی را ندارند. اقتصاد اروپا درگیر مشکلات انرژی و رکود است و ادامه جنگ برای آنها قابل تحمل نیست.
استراتژی آمریکا؛ کنترل بحران و کاهش نفوذ چین
بیگدلی درباره هدف آمریکا از آتش‌بس گفت: آمریکا تلاش می‌کند روسیه را از چین دور نگه دارد و هم‌زمان مانع از گسترش بحران به مرحله‌ای شود که روسیه از سلاح‌های هسته‌ای استفاده کند. اگر جنگ به این مرحله برسد، ناتو فرو خواهد پاشید و آمریکا بزرگ‌ترین بازنده خواهد بود. بنابراین واشنگتن به دنبال آن است که هرچه سریع‌تر اوکراین را از میدان جنگ خارج و بحران را کنترل کند.
وی درباره رفتار روسیه در طول جنگ تأکید کرد: با وجود توان نظامی بسیار بالا، روسیه عمدتاً از پیشروی بیش از حد خودداری کرده است. استراتژی مسکو روشن بود: تثبیت مناطق مورد ادعا و باقی ماندن در همان مرزها. این وضعیت شبیه سال ۲۰۱۴ است، زمانی که کریمه توسط پوتین تصرف شد و هیچ واکنش جدی از سوی غرب دریافت نکرد.
بیگدلی افزود: در طرح فعلی آمریکا، تضمین امنیت اوکراین فقط برای 10 سال ارائه شده و این مسئله نشان‌دهنده محدودیت زمانی و امتیازی است که آمریکا به این کشور داده است. هدف آمریکا جمع کردن جنگ، کنترل بحران و مدیریت تنش‌ها است تا روسیه را در نقطه‌ای امن و کنترل‌شده نگه دارد.
او درباره احتمال روس‌ستیزی بیشتر در جامعه اوکراین پس از آتش‌بس گفت: بخشی از مردم اوکراین اعلام کرده‌اند که حاضر نیستند حتی یک سانتی‌متر از خاک خود را واگذار کنند. اما در میدان واقعیت، گزینه دیگری ندارند. چهار سال است که در آتش و جنگ زندگی می‌کنند و ادامه این وضعیت غیرقابل تحمل شده است.
این کارشناس مسائل بین‌الملل درباره استفاده ترامپ از این شرایط افزود: ترامپ می‌خواهد خود را به‌عنوان چهره صلح‌طلب معرفی کند و قدمی به دریافت جایزه صلح نوبل نزدیک شود. او همچنین قصد دارد نشان دهد می‌تواند بحرانی را که دموکرات‌ها قادر به حل آن نبودند، مدیریت کند. این مسئله بخشی از رقابت ترامپ با بایدن نیز محسوب می‌شود.
وی در پایان گفت: اگر این طرح اجرایی شود، پوتین برنده درجه اول خواهد بود و ترامپ برنده درجه دوم؛ در حالی که اتحادیه اروپا بزرگ‌ترین بازنده این بازی خواهد بود. این وضعیت نشان می‌دهد که واقعیت‌های سیاسی و نظامی منطقه، اروپا و آمریکا را مجبور به پذیرش شرایط موجود کرده است و هیچ راهی غیر از این وجود ندارد.
انتهای پیام/