در حالیکه بازارهای مالی ایران زیر فشار نااطمینانیهای سیاسی و تورمی نفس میکشند، جریان سرمایه در هفتههای اخیر نشانههایی از تغییر رفتار عمومی را بروز داده است. مردم بهتدریج از داراییهای کمریسک فاصله میگیرند و طلا دوباره در نقش پناهگاه سرمایه ظاهر شده است.
مهدی بنیاسدی، کارشناس اقتصادی در گفتوگو با قدس آنلاین با اشاره به اینکه تمرکز نقدینگی بهطور محسوسی به سمت داراییهای ضدتورمی در حال حرکت است اظهار داشت: یکسری فعلوانفعالات تازه در بازار در حال شکلگیری است. پولها از بازارهای کمریسک به سمت بازارهای دیگر، بهویژه طلا، در حال انتقالاند.
وی با اشاره به آخرین دادههای نقدینگی افزود: در هفتههای اخیر حدود ۷۴۸ میلیارد تومان وارد معاملات خرد سهام شده که رقم بسیار محدودی بهحساب میآید. بیشتر شبیه نفس تازهکردن بازار است تا ورود جدی پول به بورس. بنیاسدی تأکید کرد: رفتار سرمایهگذاران نشان میدهد اعتماد عمومی به بازار سهام هنوز پایین است و بسیاری ترجیح میدهند ریسک نکنند.
وی با اشاره به خروج منابع از صندوقهای درآمد ثابت گفت: در مقابل، حدود ۱۶۵۱ میلیارد تومان از صندوقهای درآمد ثابت خارج شده؛ جایی که معمولاً مردم برای سود ثابت و آرامش خاطر سرمایهگذاری میکنند. این تغییر نشانه آن است که ذهن عمومی در حال چرخش است و مردم آینده را تورمیتر میبینند.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: نکته جالبتر، ورود چشمگیر ۶۴۵۵ میلیارد تومان به صندوقهای طلاست. این رقم یعنی پولهای حقیقی مقصدشان را کاملاً مشخص کردهاند؛ فعلاً همهچیز به سمت طلا میرود.
وی با اشاره به دلایل بنیادی این روند توضیح داد: ریسکهای سیاسی دوباره بالا رفتهاند؛ نشست شورای حکام، احتمال صدور قطعنامه و تنشهای منطقهای باعث شده انتظارات تورمی شدت بگیرد. در عین حال، اُنس جهانی در سقف قرار دارد و دلار داخلی کفهای بالاتری میسازد. در نتیجه، طلا دو موتور محرک دارد: یکی خارجی و دیگری داخلی.
بنیاسدی خاطرنشان کرد: وقتی از صندوقهای درآمد ثابت پول خارج و این حجم وارد صندوقهای طلا میشود، معنایش روشن است مردم خودشان را برای قیمتهای بالاتر آماده میکنند. این رفتار فقط درباره طلا نیست، درباره دلار و سایر داراییهای ضدتورمی هم تکرار میشود. وی گفت: در چنین شرایطی، بورس هنوز مقصد اصلی نیست چون اعتماد عمومی به آن لطمه خورده و همه چیز بیشتر به خبرهای سیاسی و تحلیلهای بنیادی وابسته است.
گفتنی است، این روند یعنی نقدینگی خُرد بهطور سیستماتیک از داراییهای تولیدی (بورس) به داراییهای ذخیرهای (طلا، ارز) منتقل میشود؛ اتفاقی که در ایران معمولاً همزمان با افزایش نااطمینانی اقتصادی پیشدرآمد رکود سرمایهگذاری واقعی است. چرخش به صندق های طلا، نشانهی تلاش مردم برای حفظ ارزش دارایی است، نه کسب سود بلندمدت.