«نادرقلی ابراهیمی» عضو شورای عالی آب و عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی، در گفتوگو با خبرنگار سیاسی آنا، درمورد اقدامات لازم جهت عبور از شرایط سخت کم‌آبی و مدیریت بحران آب اظهار کرد: اگر همه بخش‌ها وظایف قانونی خود را اجرا کنند، کشور می‌تواند وارد مرحله «مدیریت فعال آب» شود و از وضعیت انفعالی فعلی فاصله بگیرد.
مدیریت خشکسالی و استفاده از سیلاب‌ها
ابراهیمی در توضیح اقدامات شورای عالی آب گفت: چند موضوع کلیدی در دستور کار قرار دارد؛ از جمله مدیریت رفتار شهر‌ها در دوره خشکسالی، آماده‌سازی زیرساخت‌ها برای عبور از تنش‌های آبی و استفاده حداکثری از روان‌آب‌ها و سیلاب‌ها. در برنامه هفتم تأکید شده که سیلاب‌ها باید به فرصت تبدیل شوند. یعنی بارش‌های مقطعی باید برای تغذیه آبخوان‌ها و جلوگیری از هدررفت آب مدیریت شوند.
وی افزود: این موضوع فقط یک توصیه نیست؛ تکلیف قانونی است و همه دستگاه‌ها باید سازوکار اجرای آن را فراهم کنند.
بازتخصیص پساب و تأمین آب صنایع
ابراهیمی با اشاره به تکالیف بخش صنعت گفت: طبق برنامه هفتم، صنایع باید بخش عمده نیاز آبی‌شان را از طریق پساب تأمین کنند. حدود یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون مترمکعب از پساب‌ها برای این بخش پیش‌بینی شده و وزارت نیرو موظف است برنامه اجرایی آن را تکمیل کند. این سیاست هم مصرف آب شیرین را کاهش می‌دهد و هم بهره‌وری آبی صنایع را ارتقا می‌دهد.
اصلاح الگوی کشت و توسعه آبیاری نوین
عضو کمیسیون کشاورزی تأکید کرد: توسعه سیستم‌های آبیاری نوین، آبیاری زیرسطحی و کشت متناسب با اقلیم خشک ایران اجتناب‌ناپذیر است. استفاده از سامانه‌های آبگیر باران نیز یکی از فناوری‌هایی است که به‌ویژه در مناطق کم‌بارش کشور باید گسترش یابد. برای استان‌ها تکالیف مشخصی تعیین شده و استانداران موظف‌اند اجرای این سیاست‌ها را پیگیری کنند.
نسخه اولیه سند دیپلماسی آب توسط وزارت خارجه تهیه شده است
ابراهیمی در ادامه به جایگاه دیپلماسی آب در برنامه‌های کشور پرداخت: حدود ۲۰ میلیارد مترمکعب از منابع آبی ما مربوط به آب‌های مرزی است؛ آب‌هایی که از کشور‌های همسایه وارد حوضه‌های ما می‌شوند یا از ایران به کشور‌های دیگر جریان دارند. این حجم بالا نیازمند مدیریت جدی و سند راهبردی مشخص است.
وی گفت: نسخه اولیه سند دیپلماسی آب توسط وزارت خارجه تهیه شده و به مجلس ارائه شده، اما هنوز برنامه اقدام عملیاتی آن تدوین نشده است. این سند باید تکلیف دستگاه‌ها را درباره نحوه دفاع از حقابه‌های ایران روشن کند؛ به‌ویژه در نقاطی که ایران در پایین‌دست قرار دارد و کشور همسایه در بالادست است.
مذاکرات با افغانستان و پیگیری حقابه هیرمند
عضو شورای عالی آب در پاسخ به پرسشی درباره مذاکرات با افغانستان گفت: در تعاملات سیاسی و اقتصادی با افغانستان، موضوع آب یکی از فصول جدی مذاکرات است. قرارداد‌های سال ۵۱ و ۵۲ درباره حقابه هیرمند همچنان معتبر است و ما پیگیری استیفای حقوق مردم ایران را در دستور کار داریم. در شرق کشور نوع برداشت از آب ورودی و نحوه اجرای این قرارداد جزو مباحث ثابت در گفت‌وگوهاست. در شمال‌غرب و شمال‌شرق نیز مذاکرات مشابهی با کشور‌های همسایه جریان دارد.
محور فناوری و بارورسازی ابرها؛ واکنشی به تغییر اقلیم
ابراهیمی در بخش دیگری از سخنانش به طرح‌های بارورسازی ابرها اشاره کرد و گفت: تغییر اقلیم چهره تمام منطقه را تغییر داده و الگو‌های بارش به‌هم خورده‌اند. مرکز فناوری آب‌های جوی در حال پیگیری طرح‌های بارورسازی برای افزایش استحصال بارش‌هاست؛ چه از طریق همکاری با کشور‌های همسایه و چه از طریق عملیات داخلی. هدف این است که هیچ جبهه بارشی بدون استفاده از دست نرود.
استقرار آب‌شیرین‌کن‌ها در جنوب کشور
وی درباره سیاست‌های جدید برای تأمین آب جنوب کشور گفت: استفاده گسترده از آب‌شیرین‌کن‌ها در خلیج فارس و دریای عمان یکی از استراتژی‌های اصلی وزارت نیروست. این آب می‌تواند نیاز شرب و صنعت استان‌های جنوبی را تأمین کند و حتی برای کشاورزی گلخانه‌ای نیز مورد استفاده قرار گیرد. این اقدام باعث می‌شود فشار از روی منابع آب سطحی و زیرزمینی استان‌های بالادست برداشته شود.
افزایش تولید سبزی و صیفی؛ الزام سالانه ۲ میلیون تن
ابراهیمی ادامه داد: تولید سبزی و صیفی امروز بخش بزرگی از منابع آب را مصرف می‌کند. وزارت جهاد کشاورزی موظف است سالانه دو میلیون تن تولید را عمدتاً در محیط‌های گلخانه‌ای افزایش دهد. این کار بهره‌وری آب در بخش کشاورزی را بالا می‌برد و مصرف آب در فضای باز را کاهش می‌دهد.
بازتعریف ساختارحکمرانی آب و ضرورت مدیریت حوضه‌ای
وی یکی از موضوعات کلیدی اصلاح مدیریت آب را تغییر ساختار حکمرانی دانست: در دهه ۸۰ مدیریت منابع آب به شکل استانی تعریف شد؛ تصمیمی که بیشتر سیاسی بود تا علمی. امروز همین موضوع باعث چالش در مدیریت یکپارچه حوضه‌های آبریز شده است. مجلس و شورای عالی آب بر بازگشت به مدیریت حوضه‌محور تأکید دارند.
مدیریت مصرف؛ حلقه مفقوده
ابراهیمی در پایان گفت: اگر هر چقدر هم آب تولید کنیم، اما مصرف کنترل نشود، بحران ادامه خواهد داشت. باید مصرف شرب، صنعت و کشاورزی همزمان مدیریت شود. مصادیق و تکالیف مربوط به مدیریت مصرف تهیه و به استان‌ها ابلاغ شده و اجرای آنها ضروری است.
انتهای پیام/