نیویورک تایمز نوشت: رئیسجمهور ولودیمیر زلنسکی روز پنجشنبه گفت که اوکراین «سازنده، صادقانه و عملیاتی» با طرح صلحی که دولت ترامپ پس از مشورت با روسیه — اما بدون مشورت با اوکراین — پیشنهاد داده، وارد گفتوگو خواهد شد.
به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: این طرح ۲۸بندی با خواستههای دیرینه روسیه همخوان است؛ از جمله اینکه اوکراین باید از بخشی از قلمرو خود چشمپوشی کند، اندازه ارتشش را محدود کند و پس از آتشبس، نقشی برای نیروهای حافظ صلح غربی در نظر گرفته نشود. این اطلاعات را مقاماتی که با پیشنهاد آشنا بودند بیان کردهاند.
اظهارات زلنسکی پس از دیدار با دن دریْسکول، وزیر ارتش آمریکا، مطرح شد؛ کسی که دولت ترامپ او را برای کمک به ازسرگیری مذاکرات صلح به اوکراین فرستاده است. زلنسکی گفت تیمهای آمریکایی و اوکراینی کار روی «بندهای طرح پایان جنگ» را آغاز خواهند کرد، بدون اینکه توضیح بیشتری درباره ماهیت این بندها ارائه دهد.
در حالی که کارولین لیویت، سخنگوی کاخ سفید، وجود این طرح را روز پنجشنبه تأیید کرد، دولت ترامپ هنوز جزئیات کامل پیشنهاد را ارائه نکرده است؛ لیویت گفت این برنامه «در حال تغییر» است.
ردّپایی از آنچه این طرح ممکن است شامل شود، در پستی در شبکههای اجتماعی از سوی اولکسی گونچارِنکو، یکی از اعضای مخالف پارلمان اوکراین، دیده شد. او ۲۸ بند را فهرست کرده بود که موضوعات گستردهای از امنیت اروپا گرفته تا ترسیم دوباره نقشه اوکراین و جلوگیری از پیوستن اوکراین به ناتو را شامل میشد. او توضیح نداد این اطلاعات را چگونه به دست آورده است.
برخی بندها به مسائلی اشاره میکرد که خارج از کنترل آمریکا یا اوکراین است؛ از جمله تقسیم داراییهای روسیه که در مؤسسات مالی اروپا توقیف شدهاند. طبق روایت گونچارِنکو، طرح پیشنهاد میکند بخشی از این داراییها صرف بازسازی اوکراین و بخشی دیگر صرف پروژههای مشترک آمریکا و روسیه شود.
برای اجرای توافق، طرحی که گونچارِنکو توصیف کرد، پیشنهاد میدهد کمیتهای تشکیل شود که ریاست آن برعهده دونالد ترامپ باشد؛ مشابه بندی در توافق میانجیگریشده دولت ترامپ برای پایان درگیری اسرائیل و حماس در اوایل امسال.
پیش از ظهر پنجشنبه، مقامها و تحلیلگران اوکراینی و اروپایی با نگرانی به این ایده واکنش نشان دادند که توافقی بدون مشارکت مستقیم اروپا یا اوکراین تنظیم شده است.
کایا کالاس، عالیترین مقام دیپلماتیک اتحادیه اروپا، گفت: «برای اینکه هر طرحی کار کند، لازم است اوکراینیها و اروپاییها با آن همراه باشند.»
برخی در اوکراین معتقد بودند واشینگتن در حال اعمال فشار برای توافق است، بهویژه پس از ناکامیهای اخیر کییف در میدان نبرد و در حالیکه یک رسوایی فساد دولت زلنسکی را تضعیف کرده است.
دولت ترامپ مسیرهای دیپلماتیک متعددی را دنبال میکند و این باعث شده برخی در اوکراین ندانند طرح ۲۸بندی چگونه با سایر ابتکارات همخوان است. کرملین نیز از پاسخ مستقیم به پرسشها درباره این طرح طفره رفته است.
خبر این پیشنهاد در همان روزی اعلام شد که یک موشک روسی به ساختمانی مسکونی در شهر ترنوپیل در غرب اوکراین اصابت کرد و دستکم ۲۶ نفر را کشت و حدود ۹۰ نفر را زخمی کرد.
دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، در پاسخ به پرسشی درباره طرح صلح، گفت مسکو پس از نشست ولادیمیر پوتین و ترامپ در آلاسکا در ماه اوت هیچ شرایط جدیدی برای توافق مطرح نکرده است.
اما لیویت، سخنگوی کاخ سفید، روز پنجشنبه تأیید کرد که مارکو روبیو، وزیر خارجه، و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه برای مأموریتهای صلح، «بیسروصدا» از یک ماه پیش روی طرحی کار میکردهاند. او گزارشهایی را که میگفتند طرح آمریکا فقط از اوکراین و نه از روسیه امتیاز میگیرد تکذیب کرد و گفت دولت «بهطور مساوی با هر دو طرف صحبت کرده است.»
لیویت افزود رئیسجمهور که از طرح حمایت میکند، «بهطور فزایندهای از هر دو طرف این جنگ — روسیه و اوکراین — خسته شده است.»
تیم مذاکره نظامی آمریکا در کییف، به رهبری دریْسکول، تحت این باور اعزام شد که شاید کرملین نسبت به مذاکراتی با میانجیگری ارتش پذیرش بیشتری داشته باشد.
این مسیر دیپلماتیک، سومین مسیر بازشده از سوی دولت ترامپ است. دو مسیر دیگر توسط ویتکاف و کیت کلوگ، فرستاده ترامپ به روسیه و اوکراین، هدایت میشوند.
یکی از مشاوران سیاست خارجی دولت زلنسکی، که برای صحبت درباره موضوعات حساس دیپلماتیک نخواست نامش فاش شود، گفت در ابتدا سردرگمی درباره اینکه آیا این طرح کاملاً مورد حمایت دولت ترامپ است یا نه، وجود داشته است.
این مشاور گفت در سفر اخیرش به واشینگتن به او اطمینان داده شده که دولت پیش از آغاز مذاکرات گستردهتر درباره روابط با روسیه، به دنبال توافقی درباره اوکراین خواهد بود.
یک مقام ارشد دیگر اوکراینی نیز که نخواست نامش فاش شود، روز چهارشنبه گفت دولت ترامپ کییف را از گفتوگوها درباره طرح ۲۸بندی آگاه کرده، اما نظر اوکراین را جویا نشده است. او گفت دولت اوکراین با مفاد پیشنهاد مخالفت کرده است. زلنسکی نیز در اظهاراتش از دیپلماسی حمایت کرد اما هیچگونه تأییدی بر بندهای طرح ارائه نداد.
مارکو روبیو، وزیر خارجه، در کاخ سفید در ماه جاری. او گفته است که برای دستیابی به صلحی پایدار، هر دو طرف — روسیه و اوکراین — باید در مذاکرات حضور داشته باشند.
اعتبار… تیرنی ال. کراس/نیویورک تایمز
کالاس، دیپلمات اتحادیه اروپا، گفت اروپاییها هیچ نشانهای از امتیازهای روسیه در این طرح ۲۸بندی ندیدهاند.
رهبران اروپایی ارشد پس از انتشار بخشهایی از این طرح واکنش تندی نشان دادند.
وزیر خارجه هلند، دیوید فانوِئل، گفت: «هر توافقی درباره قلمرو اوکراین است. درباره حاکمیت اوکراین است. پس بدون رضایت اوکراین، اروپاییها از آن حمایت نخواهند کرد.»
ایوان نچپورنکو از سنپترزبورگ، روسیه، و اریکا ال. گرین از واشینگتن نیز در تهیه این گزارش همکاری داشتهاند.
اندرو ای. کرامر، رئیس دفتر نیویورک تایمز در کییف است و از سال ۲۰۱۴ جنگ اوکراین را پوشش میدهد.
لارا جیکس، خبرنگار تایمز در رم، درباره درگیریها و دیپلماسی، با تمرکز بر تسلیحات و جنگهای اوکراین و خاورمیانه گزارش میدهد. او بیش از ۳۰ سال سابقه روزنامهنگاری دارد.
∎