به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در قم، محمدرضا سوقندی در نشست پاییزه کتابداران و مدیران کتابخانه‌های تخصصی (مکتا) با گرامیداشت هفته کتاب و روز کتابدار، به تبیین مزیت رقابتی شهر قم پرداخت و بیان کرد: اگر بخواهیم برای قم یک مزیت رقابتی تعریف کنیم، معتقدم کتاب می‌تواند به عنوان مهم‌ترین مزیت رقابتی این شهر پلی برای گفت‌وگو با تمدن‌ها و فرهنگ‌های دیگر باشد.
وی بر لزوم برنامه‌ریزی برای برجسته کردن این مزیت در سطح ملی و بین‌المللی تأکید و خاطرنشان کرد: برای دستیابی به این هدف، باید در حوزه‌هایی مانند تولید قصه و خاطره، نمادسازی و بازتولید سنت‌های کهن ایرانی-اسلامی برنامه‌ریزی و اقدام کنیم.
منابع کتابخانه تخصصی اخلاق و تربیت تخصصی است
حجت‌الاسلام محمدحسین صاعد رازی نیز در این نشست گفت: موسسه آموزشی پژوهشی اخلاق و تربیت یک موسسه جامع در حوزه اخلاق، تربیت و مشاوره است که در سه بخش آموزش، فعالیت‌های حوزوی و پژوهش فعالیت دارد و مجوزهای لازم را هم از حوزه و هم از وزارت علوم دریافت کرده است.
وی، کتابخانه تخصصی اخلاق و تربیت این موسسه را بخشی غنی از منابع تخصصی دانست و ابراز امیدواری کرد: پیوند این کتابخانه با مکتا، مقدمه‌ای برای همکاری‌های بیشتر و مؤثرتر باشد.
۴۰ کتابخانه در خارج از استان با مکتا توافقنامه همکاری دارند
اسماعیل راهنورد، دبیر مجمع کتابخانه‌های تخصصی قم (مکتا) نیز با اشاره به تاریخچه شکل‌گیری مکتا در سال ۱۳۹۳، گفت: این مجمع در پاسخ به نیازهای موجود رشد کرد و امروز با ۴۰ کتابخانه در خارج از استان توافقنامه همکاری دارد.
راهنورد با تأکید بر نقش عشق و علاقه در فعالیت‌های کتابداری، از پیشکسوتانی مانند عرب‌زاده و اشکوری به عنوان مشوقان اصلی فعالیت‌های مکتا یاد کرد و افزود: امیدواریم بتوانیم مسیر این پیشکسوتان را دلسوزانه ادامه دهیم و در جهت رضایت کاربران کتابخانه‌های تخصصی گام برداریم.
کم‌رنگ شدن سنت گزارش‌نویسی در کتابخانه‌ها
مجید جلیسه، پژوهشگر و کتابشناس نیز در این نشست با اشاره به فرصت مغتنم هفته کتاب، بیان کرد: این هفته، فصل شکوفایی کتابخانه‌هاست و فرصت بسیار مناسبی برای آگاهی‌بخشیدن به مردم توسط کتابداران است.
وی با انتقاد از کم‌رنگ شدن سنت گزارش‌نویسی در کتابخانه‌ها افزود: ارائه گزارش‌های ماهیانه، فصلی و سالیانه که حاوی آمارهایی از میزان استفاده، امانت و برنامه‌های کتابخانه است، در گذشته رایج بود. این گزارش‌ها می‌تواند مبنای تصمیم‌گیری برای فعالیت‌های آینده باشد.
از کاربردهای هوش مصنوعی در فرآیندهای اصلی کتابخانه غافل شده‌ایم
در ادامه سید مهدی طاهری، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی به موضوع هوش مصنوعی و کتابخانه‌ها پرداخت و گفت: تلاش‌ها در این حوزه دو دسته است: استفاده از ابزارهای عمومی و آموزش پرامپت نویسی به جامعه کتابداری.
وی با اشاره به موارد مغفول مانده تصریح کرد: از کاربردهای هوش مصنوعی در فرآیندهای اصلی کتابخانه مانند سازماندهی، مجموعه‌سازی و خدمات غافل شده‌ایم. کتابخانه‌ها باید در حوزه آموزش، ابزارهای تخصصی هوش مصنوعی در رشته‌های مختلف را معرفی کنند.
طاهری همچنین بیان کرد: نقش کتابدار به عنوان «دستیار پژوهش» با استفاده از این ابزارهای تخصصی، بسیار تحول یافته و می‌تواند به کاربران کمک شایانی کند.
∎