به گزارش خبرنگار ایلنا، مازوت به عنوان آلاینده‌ترین سوخت فسیلی محسوب می‌شود. با این حال مسئولین از سال‌ها پیش در نیمه دوم هر سال به دلیل کمبود گاز اقدام به استفاده از این سوخت در صنایع و نیروگاه‌های کشور به خصوص نیروگاه حرارتی شازند می‌کنند. اراک با آلودگی شدید هوا دست‌وپنجه نرم می‌کند و در چنین شرایطی به‌رغم آلودگی‌های شدید، باز هم مسئولین به استفاده از سوخت مازوت مبادرت می‌کنند.
اعتیاد به مازوت‌سوزی برای جامعه و حکمرانی ویران‌گر و آسیب‌زا است
مدیرعامل مؤسسه محیط‌زیستی سبزاندیشان اراک گفت: متأسفانه مازوت‌سوزی به نوعی به یک عادت اعتیادآور در بین مقامات وزارت نیرو به خصوص مدیران حوزه تولید برق تبدیل شده است. این اعتیاد شاید برای خود آنها لذت‌بخش باشد، اما برای جامعه و حکمرانی ویران‌گر و آسیب‌زا است. یک روز این مازوت‌سوزی به بهانه کمبود گاز در زمستان انجام می‌شد، روز دیگر به بهانه جنگ در کشور آن هم در تابستان آغاز شد و با وجود آنکه جنگ تمام شده هنوز هم ادامه پیدا کرده است.
حمید اخوان در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، افزود: این موضوع شائبه برانگیز است و اینگونه استنباط می‌شود که شاید تعارض منافع و منفعت‌طلبی‌هایی پشت قضیه مازوت‌سوزی نیروگاه حرارتی شازند پنهان باشد. چرا که به هر حال مازوت، سوخت در دسترس‌تر و ارزان‌تری است. نیروگاه‌ها نیز که به صورت درآمدهزینه‌ای اداره می‌شوند به جای اینکه سوخت گاز را خریداری کنند، سوخت مازوت که بسیار ارزان‌تر و در دسترسی بیشتری قرار دارد را خریداری کرده و استفاده می‌کنند.
وی ادامه داد: نیروگاه‌های حرارتی به جای اینکه قراردادهای ظرفیت افزایش ظرفیت گاز خود را امضا کنند و هزینه آن را متقبل شوند، تکالیف خود را پشت گوش می‌اندازند و به راحتی مازوت می‌سوزانند. متأسفانه این اقدام را هم در پشت عناوین مقام‌ها و سازمان و نهادهای بالادستی مانند شورای عالی امنیت ملی پنهان می‌کنند. در نهایت هر چند شاید یک بخشی از یک وزارتخانه چنین اقدامی را انجام بدهد، اما دود آن به چشم همه آحاد یک جامعه و تمامی بخش‌ها می‌رود.
کم‌کاری‌ها را پشت مصوبات شورای عالی امنیت ملی پنهان نکنند
مدیرعامل مؤسسه محیط‌زیستی سبزاندیشان اراک اظهار داشت: آبروریزی این موضوع برای تمامی حکمرانی کشور است که به نام تمامی مقامات بالادستی نوشته خواهد شد. در این راستا می‌طلبد که به این موضوع با جدیت ورود کرده تا کم‌کاری‌هایی را که همه ساله در بروزرسانی نیروگاه‌ها، در کاهش آلایندگی‌های آنها و در سرمایه‌گذاری بخش تولید و تکالیف محیط‌زیستی خود انجام نداده‌اند، پشت مصوبات شورای عالی امنیت ملی پنهان نکرده و این نهاد را به ابزاری برای کسب منافع خود تبدیل نکنند.
اخوان تصریح کرد: اگر در روزهای اولیه جنگ 12 روزه به دلیل شرایط ویژه و خاص کشور ، مازوت‌سوزی نیروگاه حرارتی شازند نیز در فصل تابستان آغاز شد در این شرایط بسیار صبور بودیم، سکوت کرده و تحمل کردیم. اما از یک زمان به بعد این احساس به وجود آمد که نیروگاه حرارتی شازند در حال سوءاستفاده کردن است. در شرایط فعلی هیچ توجیهی برای مازوت‌سوزی در این نیروگاه وجود ندارد.
مدیرعامل مؤسسه محیط‌زیستی سبزاندیشان اراک تأکید کرد: این نیروگاه ذاتاً آلاینده است و باید تکالیف خود را در راستای کاهش آلایندگی‌ها و همچنین عمل به مفاد قانون هوای پاک انجام دهد، اما متأسفانه این اقدامات را انجام نداده است و همچنان بر آلایندگی‌های خود می‌افزاید.
اخوان ابراز داشت: از مسئولین ارشد استانی این پرسش را مطرح کرده و انتظار پاسخ را داریم که چه زمانی قرار است مازوت‌سوزی نیروگاه حرارتی شازند متوقف شود. در سال 1404 سالی که قرار بود چشم‌انداز توسعه کشور محقق شود و در تمامی عرصه‌ها از جمله اقتصاد، کشاورزی، صنعت، محیط‌زیست، اجتماع کشور پیشرو و نخست باشیم. اما در واقع مشاهده می‌کنیم در سالی قرار داریم که در تأمین آب، برق، مواد اولیه، درمان و توسعه هم مانده‌ایم. اینکه آرزو داشتیم در زمستان مازوت سوزانده نشود را باید فراموش کنیم، چرا که شاهد مازوت‌سوزی تابستانه نیز در سال جاری بودیم.
شکایت و اعلام جرم علیه نیروگاه حرارتی شازند از طریق اختیارات قانونی
مدیرعامل مؤسسه محیط‌زیستی سبزاندیشان اراک گفت: در نهایت پس از گذر زمان صبر ما هم به پایان رسید و اعتراض خود را نسبت به نیروگاه حرارتی شازند به وسیله شکایت و اعلام جرم از طریق اختیارات قانونی که در اختیار داریم به ثبت رساندیم. این اعلام جرم چند ویژگی دارد. یک ویژگی اینکه در موارد پیشین، مصوبات شورای عالی امنیت ملی دست نهادهای قضایی را در خصوص تشکیل و پیگیری پرونده بسته بود. چرا که این نهاد مصوب کرده بود سوزاندن مازوت در نیروگاه‌ها را تجویز می‌کند.
اخوان افزود: ویژگی بعدی اینکه نیروگاه‌ها را از شمول قانون هوای پاک خارج می‌کند. این اعلام جرم را منوط به مازوت‌سوزی نکرده‌ایم، بلکه اعلام کردیم که نیروگاه حرارتی شازند تکالیف قانونی خود را در زمینه کاهش آلودگی هوا انجام نداده است. این نیروگاه استانداردهای آلودگی هوا را حتی در حالت سوزاندن سوخت گاز نیز رعایت نمی‌کند، چه برسد به زمانی که از سوخت مازوت استفاده می‌کند. این موارد از مهمترین ویژگی‌های اعلام جرم انجام شده علیه نیروگاه است.
وی ادامه داد: بخش اصلی این شکایت و اعلام جرم علیه نیروگاه حرارتی شازند این است که این نیروگاه دارای آلایندگی است، آلودگی‌های خود را کنترل نکرده و تکالیف قانونی خود را در زمینه کاهش آلایندگی‌ها انجام نمی‌دهد. فارغ از اینکه چه نهادی مصوب کرده باشد، چه نوع سوختی را مصرف کند. تصویب نوع سوخت، نباید پوششی برای پنهان کردن سایر کوتاهی‌های نیروگاه باشد. پس قاعدتاً مشمول مصوبه شورای عالی امنیت ملی نمی‌شود و دادستانی باید موضوع را پیگیری کند.
استناد به مواد قانونی در اعلام جرم علیه نیروگاه حرارتی شازند
مدیرعامل مؤسسه محیط‌زیستی سبزاندیشان اراک اظهار داشت: در این شکایت و اعلام جرم، به قانون مجازات اسلامی استناد کرده‌ایم. ماده 688 این قانون آلودگی محیط‌زیست و تهدید بهداشت عمومی را یک عمل مجرمانه دانسته است. همچنین شکایت و اعلام جرم مذکور را به موادی از یک قانون پایه محیط‌زیستی به اسم «قانون حفاظت و بهسازی محیط‌زیست» ارجاع داده‌ایم. در این قانون نیز هم آلودگی و هم نوع آلودگی و ممنوعیت آن را تصریح کرده است.
اخوان تصریح کرد: ترکیب این 2 ماده قانونی در کنار یکدیگر هم ممنوعیت و هم مجازات عاملین آلایندگی‌های هوا را تعریف کرده و بر آنها تأکید می‌کند. همچنین به عنوان یک سازمان مردم نهاد، مطابق اختیاری که در ماده 66 آیین دادرسی کیفری به این سازمان‌ها داده شده آماده حضور در مراحل دادرسی و اثبات ادعاهای خود هستیم و مستندات کافی برای این موضوع را در دست داریم. سازمان حفاظت محیط‌زیست نیز به طور حتم مستندات تکمیل‌تری خواهد داشت.
وی بیان داشت: این مواد قانونی که به آنها ارجاع کرده‌ایم به هیچ وجه مشمول مصوبه شورای عالی امنیت ملی و تجویزی که برای نیروگاه‌ها در خصوص استفاده از سوخت مازوت انجام داده است، نمی‌شود. نباید مصوبه این نهاد مانع پیگیری این شکایت و اعلام جرم و همچنین عمل به مواد قانونی عنوان شده بشود. به همین دلیل انتظار داریم که دادستانی این موضوع را پیگیری کرده و نتیجه را به تمامی جامعه اعلام کنند.
باید پاسخ مشخصی به جامعه داده شود
مدیرعامل مؤسسه محیط‌زیستی سبزاندیشان اراک تأکید کرد: اگر مدعی هستیم در کشور قانون وجود دارد، اگر همه را به تبعیت از قانون دعوت می‌کنیم، اگر می‌گوییم ساختارهای کشور فعالیت‌های خود را درست انجام می‌دهند و عدالت و حقوق شهروندی را محقق می‌کنند، بنابراین باید پاسخ مشخصی به جامعه داده شود. باید مشخص گردد در برابر این اقدامات خیانت‌آمیز و تهدیدآمیز نیروگاه حرارتی شازند چه پاسخ قانونی و شفافی داده خواهد شد.
راندمان فعلی نیروگاه حرارتی شازند 28 درصد است
نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب در مجلس با بیان اینکه راندمان فعلی نیروگاه حرارتی شازند 28 درصد است، گفت: نیروگاه شازند در این شرایط حدود 1200 مگاوات برق تولید می‌کند و با وجود توزیع بار، این مجموعه همچنان یک فرصت جدی برای تأمین انرژی کشور محسوب می‌شود. باید با تبدیل و ارتقاء فنی این مهم اصلاح شود. مسیر جریان باد در منطقه عمدتاً از جنوب‌غربی به سمت شمال‌شرقی است و همین موضوع ضرورت اصلاح سیستم‌های آلاینده نیروگاه حرارتی شازند را دوچندان می‌کند.
نادرقلی ابراهیمی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، افزود: مشعل‌ها و سیستم سوخت‌رسانی نیروگاه باید تغییر کند و امکان استفاده از سوخت CNG فراهم شود، ارتقاء کلاس نیروگاه و حرکت به سمت گازسوز شدن کامل، تنها راهکار اساسی برای کاهش آلایندگی و افزایش کارایی است. در شرایط کنونی امکان تعمیرات اساسی محدود است. قرارداد تبدیل سوخت LPG به CNG در حال تنظیم است. این اقدام می‌تواند نقش مهمی در کاهش آلایندگی و افزایش بازدهی داشته باشد.
وی ادامه داد: برای تبدیل و ارتقاء سیستم این نیروگاه حدود 15 تا 20 میلیون دلار سرمایه نیاز است و سرمایه‌گذار با تغییر سیستم، از محل گواهی صرفه‌جویی انرژی بازپرداخت هزینه‌ها را دریافت می‌کند. این روند، از یک سو موجب افزایش تولید انرژی می‌شود و از سوی دیگر درآمد اقتصادی برای استان مرکزی و کشور ایجاد می‌کند. دولت از این مدل سرمایه‌گذاری حمایت می‌کند و شرکت مجری این طرح نیز آمادگی اجرای کامل پروژه را دارد.
نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب در مجلس به روند فعالیت واحدهای نیروگاه حرارتی شازند اشاره کرده و در این خصوص اظهار داشت: در حال حاضر تنها یکی از واحدهای نیروگاه حرارتی شازند در حالت گازسوز فعال است و 2 واحد دیگر نیز ظرفیت استفاده از گاز را دارند. گزارش‌های روزانه نشان می‌دهد که مصرف سوخت مایع در این نیروگاه تا حد قابل توجهی کاهش یافته است و این روند تا پایان اسفند ماه ادامه خواهد داشت.
گزارش: شایسته سلامی