عارف عارفان درباره مسائل محیط زیستی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهارکرد: یکی از اضلاع برجسته محیط زیست، سلامت انسان‌ها است، اگر روزی نتوانیم آب شرب را تأمین کنیم، نخستین ذی‌نفعانی که آسیب می‌بینند مردم هستند و سلامت جامعه به خطر می‌افتد، همچنین وقتی انرژی از روش‌های ناپاک تولید می‌شود دود و آلاینده‌ها مستقیم وارد ریه‌های مردم می‌شود و سلامت را تحت تأثیر قرار می‌دهند، وقتی درباره مدیریت آب یا انرژی صحبت می‌کنیم، باید بدانیم که این موضوعات مستقیم با سلامت مردم گره خورده‌اند، آلودگی هوا خشکسالی و بحران‌های زیست‌محیطی در نهایت به بیماری‌های جسمی و روانی منجر می‌شوند.
جدایی سلامت از سایر حوزه‌ها
وی با انتقاد از وضعیت موجود بیان کرد: در اسناد زیست‌محیطی که به‌تازگی تدوین شده، سهم حوزه سلامت بسیار کوچک بوده است. این نشان می‌دهد که سلامت به‌عنوان یک جزیره جدا دیده می‌شود، در حالی که باید پیوستگی میان حوزه‌های مختلف ایجاد شود و نخبگان سلامت در کنار نخبگان محیط زیست و انرژی تصمیم‌گیری کنند. در بسیاری از نهادهای تصمیم‌گیر، در و دیوار میان حوزه‌ها کشیده شده است. متخصصان سلامت کمتر با متخصصان محیط زیست یا انرژی گفت‌وگو می‌کنند، این جدایی موجب شده راه‌حل‌های جامع برای مشکلات ارائه نشود.
مردم پیشروتر از نخبگان سلامت
پزشک و فعال حوزه سلامت با اشاره به تجربه خشکی زاینده‌رود یادآورشد: خشک شدن زاینده‌رود اثر مستقیم روانی بر مردم دارد. وقتی رود باز است، مردم خوشحال‌اند و وقتی بسته می‌شود، اضطراب و افسردگی افزایش پیدا می‌کند، مردم این ارتباط را به‌خوبی درک می‌کنند، اما بسیاری از نخبگان حوزه سلامت هنوز نگاه جزیره‌ای دارند و فقط به درمان می‌اندیشند. مردم درک کرده‌اند که محیط زیست سالم یعنی سلامت روانی و جسمی بهتر، اما نخبگان سلامت هنوز این ارتباط را به‌طور جدی وارد تصمیم‌گیری‌های خود نکرده‌اند.
تمرکز بیش از حد بر درمان
عارفان تأکید کرد: ذهن متخصصان سلامت ما بیشتر به سمت درمان رفته است، در حالی که ایران در حوزه درمان پزشکی جایگاه برجسته‌ای دارد و حتی کشورهای پیشرفته به دنبال پزشکان ایرانی هستند، اما در حوزه پیشگیری و نگاه بین‌بخشی ضعف جدی داریم. سلامت نباید فقط به افزایش تخت بیمارستانی و تربیت پزشک محدود شود، این نگاه موجب می‌شود ما منتظر بمانیم تا مردم بیمار شوند و سپس به فکر درمان بیفتیم، در حالی که باید از ابتدا با رویکرد پیشگیرانه و بین‌بخشی مانع بروز بیماری‌ها شویم.
وی هشدار داد: جمعیت کشور، به‌ویژه استان اصفهان، به سمت سالمندی پیش می‌رود. این روند هزاران چالش جدید در حوزه سلامت ایجاد خواهد کرد. پاسخ ما نباید به‌صرف افزایش پزشک و تخت بیمارستانی باشد، بلکه باید به دنبال راه‌حل‌های دانش‌بنیان و نوآورانه برای مدیریت این چالش‌ها باشیم، سالمندی جمعیت نیازمند برنامه‌ریزی دقیق در حوزه‌های مختلف است؛ از بهداشت و پیشگیری گرفته تا طراحی شهری و خدمات اجتماعی. اگر امروز به فکر نباشیم، در آینده با بحران‌های جدی مواجه خواهیم شد.
پزشک و فعال حوزه سلامت در باره ضرورت وجود مترجم سلامت توضیح داد: یکی از کمبودهای جدی ما نبود مترجم سلامت است؛ فرد یا نهادی که بتواند زبان مشترک میان نخبگان صنعتی، محیط زیستی و کسب‌وکار را به زبان پزشکان ترجمه کند تا همه بتوانند با هم گفت‌وگو کنند، سلامت نباید جزیره‌ای جدا افتاده باشد، بلکه باید در تعامل با سایر حوزه‌ها قرار گیرد تا مشکلات به‌صورت جامع حل شوند، مترجم سلامت می‌تواند این ارتباط را برقرار کند و مانع از جدایی حوزه‌ها شود.