به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، اجرای زنده حامد همایون، گرشا رضایی و راغب در میدان انقلاب به مناسبت مراسم رونمایی از «زانو زنندگان برابر ایران» در ۱۶ آبان ماه و یا برگزاری کنسرت خیابانی گروه صد دف، گروه روناک و اجرای زنده علی لهراسبی و روزبه نعمت اللهی در دهه دوم شهریور امسال به واسطه برگزاری جشن وحدت اقوام که با استقبال چند صد هزار نفری از تهرانی‌ها روبه رو شده بود، نشان می‌دهد که ذائقه فرهنگی مردم تغییر کرده و آنها از برگزاری چنین رویداد‌هایی در سطح شهر استقبال می‌کنند.

اتفاقی که بخشی از آن به دلیل تفاوت نگاه نسل جدید و سلیقه‌شان در حوزه‌های فرهنگی برمی‌گردد و قطعا توجه به این موضوع در تصمیم گیری‌ها و سیاستگذاری مدیران شهری نیز جایگاه خاصی خواهد داشت. بررسی دیدگاه شهروندان تهرانی به کنسرت‌های خیابانی که توسط کانون افکارسنجی مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران صورت گرفته هم مهر تاییدی است بر تغییر نگاه تهرانی‌ها به برنامه‌های فرهنگی تهران.

در این پایش میدانی، از ۷۰۰ شهروند بالای ۱۸ سال در بازه زمانی ۲۰ مهر تا ۵ آبان ماه، نظرسنجی شده و نگاه آنها به برگزاری یا عدم برگزرای کنسرت خیابانی مورد پایش قرار رفته است که نتایج آن در جای خود قابل توجه است.

چراغ سبز ۷۸ درصد شهروندان به برگزاری کنسرت‌های خیابانی

اولین نکته‌ای که در این نظرسنجی صورت گرفته، خودنمایی می‌کند؛ آن است که ۷۸ درصد شرکت کنندگان کاملا موافق برگزاری کنسرت‌های خیابانی هستند، در مقابل ۱۵ درصد تا حدودی موافقت خود با چنین برنامه‌هایی اعلام کرده و تنها ۷ درصد بودند که نگاه شان به چنین رویداد‌هایی کاملا منفی بوده است. این آمار به صراحت تاکید می‌کند که برگزاری کنسرت‌های خیابانی نه تنها با استقبال مردم مواجه می‌شود، بلکه طبیعتا یکی از انتظارات فرهنگی آنها از مدیران شهری نیز تقویت این بخش از سبد فرهنگی است.

۸۸ درصد تهرانی‌ها خواهان شرکت در کنسرت‌های خیابانی هستند

آمار‌های به دست آمده توسط کانون افکارسنجی مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران زمانی جالب می‌شود که بدانیم ۸۸ درصد شرکت کنندگان اعلام کرده‌اند که به صورت قطعی یا احتمالا در کنسرت‌های خیابانی برگزار شده، شرکت خواهند کرد و تنها ۱۲ درصد از آنها عدم تمایل شان برای شرکت در چنین رویداد‌هایی اعلام کرده‌اند. بررسی همین دو عدد حاصل از نظرسنجی، نشان می‌دهد که برگزاری کنسرت‌های خیابانی فارغ از اینکه خواننده آن چه کسی باشد و چه سبک موسیقی به اجرا در آید، برای تهرانی‌ها دارای جذابیت بوده و بخش قابل توجهی از مردم در آن حضور پیدا خواهند کرد. رویداد‌هایی که قطعا هر چه جلوتر برویم، با توجه به دیدگاه و سلیقه شهروند امروزی، می‌تواند سهم پررنگ تری را در برگزاری برنامه‌های فرهنگی مناسبتی به خود اختصاص بدهد.

۵۰ درصد شهروندان به دلیل عدم اطلاع به کنسرت‌های خیابانی نرسیدند

با این حال یکی از ضعف‌های مربوط به برگزاری کنسرت‌های خیابانی را باید عدم اطلاع رسانی درست از زمان برگزاری آن دانست؛ به طوری که ۵۰ درصد شرکت کنندگان در نظرسنجی دلیل عدم حضورشان در جُنگ‌های شهری که در پارک‌ها و خیابان‌ها برگزار شده و در آن اجرای زنده موسیقی هم وجود داشته را عدم اطلاع از زمان چنین رویدادی عنوان کرده‌اند. نداشتن زمان کافی برای حضور در چنین برنامه‌هایی با سهم ۱۷ درصدی، دومین دلیل عدم حضور شهروندان بوده است.

۱۵ درصد از شرکت کنندگان در نظرسنجی هم عدم علاقه به این قبیل رویداد‌ها را دلیل حضور نداشتن شان عنوان کرده‌اند. ۱۴ درصد دیگر از شرکت کنندگان هم سایر عوامل و ۳ درصد هم دور بودن محل برگزاری رویداد از محل سکونت شان را دلیل غیبت شان در چنین مراسم‌هایی دانسته‌اند. نکته قابل توجه در این میان آن است که ۷۰ درصد از شرکت کنندگان اعلام کردند که اصلا از برگزرای جُنگ‌های شهری در تهران اطلاع نداشتند و فقط ۳۰ درصد شهروندان در جریان چنین رویداد‌هایی قرار گرفته‌اند. در چنین شرایطی طبیعتا تقویت بستر‌های لازم برای اطلاع رسانی دقیق و به موقع به شهروندان در خصوص برگزاری چنین رویداد‌هایی جزو اولویت‌ها خواهد بود.

۴۷ درصد تهرانی‌ها در کنسرت‌های خیابانی شرکت کردند

بررسی آماری شرکت کننده در جنگ‌های شهری و برنامه‌های موسیقی در چند ماه گذشته هم نشان می‌هد که ۴۷ درصد از جامعه هدف این نظرسنجی، در چنین رویداد‌هایی شرکت کرده‌اند و در مقابل ۵۳ درصد از شهروندان هم بنا به دلایل مختلف که از جمله آن می‌توان به همان بحث عدم اطلاع رسانی درست اشاره کرد، نتوانستند خودشان را به چنین برنامه‌هایی برسانند. این موضوع زمانی جالب‌تر می‌شود که بدانیم از ابتدای امسال تا امروز، شرایط ویژه کشور به خصوص نبرد ۱۲ روزه، بر روند برگزاری رویداد‌های فرهنگی خیابانی هم اثرگذار بوده است. به عبارت دیگر علی رغم محدود شدن برگزاری چنین رویدادهایی، اما نزدیک به ۵۰ درصد از شهروندان در این قبیل برنامه‌های موسیقی محور حاضر شده‌اند.

سهم بالای کنسرت‌های خیابانی در همبستگی اجتماعی از نگاه ۷۸ درصد شهروندان

یکی از کارکرد‌های اصلی چنین برنامه‌هایی را باید کمک به ایجاد نشاط عمومی، انسجام مردمی و تقویت همبستگی اجتماعی قلمداد کرد، موضوعی که ۷۸ درصد شهروندان هم به این مهم معتقد بوده و در نظرسنجی صورت گرفته، عنوان کردند که برگزاری کنسرت‌های خیابانی «بسیار زیاد» باعث افزایش همبستگی در بین مردم شده و در کنار آن، در ایجاد نشاط در جامعه هم کمک ویژه‌ای خواهد کرد. در مقابل ۱۶ درصد هم «تا حدودی» کارکرد‌های فوق را برای کنسرت‌های خیابانی قائل هستند. در این بین فقط ۶ درصد شرکت کنندگان بودند که سهم چنین رویداد‌هایی را در ایجاد نشاط و همبستگی ایجاد «کم و بسیار کم» دانسته‌اند.

۷۴ درصد تهرانی‌ها به موسیقی اقوام و محلی علاقه دارند

قطعا در چنین شرایطی ذائقه شناسی موسیقی مردم از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا که بر اساس این پایش صورت گرفته، ۲۶ درصد تهرانی‌ها اصلا موسیقی محلی و یا اقوام را گوش نمی‌دهند، اما در مقابل ۷۴ درصد آنها به چنین آثاری علاقه‌مند هستند. نکته زمانی جالب‌تر می‌شود که در این بین، موسیقی‌های کردی و لری با سهم ۳۸ درصدی در رتبه اول علاقه مندی‌های شهروندان پایتخت قرار دارد. بعد از آن موسیقی ترکی - آذری با سهم ۲۴ و آثار شمالی یا گیلکی با سهم ۱۹.۵ درصدی، جزو پرمخاطب‌ترین آثار محلی و اقوام قرار می‌گیرد. موسیقی محلی جنوبی و بندری هم با سهم ۱۸.۵ درصدی در رتبه بعدی پرمخاطب‌ترین‌ها تقسیم بندی می‌شود.

موسیقی پرمصرف‌ترین کالای فرهنگی است

برای درک بهتر تغییر نگاه مردم به حوزه موسیقی، کافی است برخی اعداد را مدنظر قرار دهیم. بر اساس اعلام رسمی وزارت ارشاد سال گذشته ۳۳۴۳ مجوز برای اجرا‌های صحنه‌ای صادر و در نهایت ۵۶۰۸ سانس روی صحنه رفتند که نسبت به سال ۱۴۰۲، با رشد ۲۶ درصدی همراه بوده است. طبق اعلام رسانه‌ها تا شهریور ماه سال گذشته، در مجموع ۴ میلیون نفر در کنسرت خوانندگان مختلف در داخل کشور حضور پیدا کردند که اگر بخواهیم قیمت هر بلیط را در حداقلی‌ترین حالت یعنی میانگین ۴۰۰ هزار تومان در نظر بگیریم، باید عنوان کرد از ابتدای سال ۱۴۰۳ پایان شهریور ماه همان سال، مردم یک هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان هزینه حضور در کنسرت‌ها را پرداخته‌اند، در حالی که کل فروش نمایشگاه کتاب سال گذشته به ۴۹۷ میلیارد تومان رسیده بود. این مهم نشان دهنده توجه ویژه مردم به حوزه موسیقی به عنوان یکی از محصولات فرهنگی کشور است و طبیعتا بخشی از دلیل آن نیز همان تغییر ذائقه فرهنگی مردم به ویژه نسل جوان به حوزه فرهنگ و هنر است.

از سوی دیگر طی سال‌های اخیر مدیریت شهری برگزاری جنگ‌های شهری و کنسرت‌های خیابانی را با جدیت بیشتری دنبال کرده و سهم پررنگ تری را در سبد برنامه ریزی حوزه فرهنگ شهری اختصاص است، با این حال با توجه به تغییر ذائقه و همچنین استقبال قابل توجه مردم به حوزه موسیقی، می‌طلبد که سهم این حوزه با هدف افزایش همبستگی اجتماعی و همچنین بسترسازی برای رسمیت دادن به حضور فرهنگ‌های مختلف در پایتخت، در روند برگزاری جُنگ‌ها و رویداد‌های مناسبتی شهری بیش از پیش شود. موضوعی که قطعا در وضعیت امروز که دشمنان انسجام ملی و همبستگی اجتماعی را هدف قرار داده‌اند، می‌تواند به رویکرد‌های اولویت‌دار متولیان فرهنگی تبدیل شود.