شناسهٔ خبر: 75891524 - سرویس استانی
نسخه قابل چاپ منبع: ایرنا | لینک خبر

طرح انتقال آب رودخانه‌های دوهزار و سه‌هزار تنکابن زیرِ ذره‌بین فعالان محیط زیست

تنکابن- ایرنا- روزهای اخیر، جمعی از دغدغه‌مندان محیط‌زیستی به ویژه در تنکابن نسبت به پیامدهای زیست‌محیطی و تخریب جنگل‌های هیرکانی ناشی از طرح انتقال آب رودخانه‌های دوهزار و سه‌هزار ابراز نگرانی کردند، با این حال، رئیس منابع آب تنکابن تأکید می‌کند طرح با مجوز محیط‌زیستی و پس از بررسی‌های کارشناسی در حال اجراست و هدف آن صرفا تأمین پایدار آب شرب سه شهرستان تنکابن، رامسر و عباس‌آباد است.

صاحب‌خبر -

به گزارش ایرنا، طی یک هفته اخیر کارزاری اینترنتی با عنوان «نه به انتقال آب رودخانه‌های دوهزار و سه‌هزار» در فضای رسانه‌ای و شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که تاکنون پنج‌هزار نفر به آن پیوسته‌اند. در این کارزار که خطاب به معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست، رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری، وزیر نیرو، استاندار مازندران و دادستان تنکابن تنظیم شده، خطرات زیست‌محیطی انتقال آب، تخریب جنگل‌های هیرکانی، افت سفره‌های زیرزمینی و برهم خوردن چرخه طبیعی رودخانه‌ها از مهم‌ترین محورهای مورد اعتراض امضاکنندگان عنوان شده است.

در متن این کارزار، با اشاره به فرسودگی شبکه توزیع آب تنکابن و هدررفت حدود ۴۰ درصدی آب شرب، تخصیص بودجه‌های کلان به طرح‌های انتقال آب به‌جای اصلاح زیرساخت‌ها مورد انتقاد قرار گرفته و تأکید شده است که این اقدامات می‌تواند تبعات جبران‌ناپذیری برای اکوسیستم منطقه داشته باشد. امضاکنندگان، ضمن درخواست توقف عملیات اجرایی پروژه، خواستار بازنگری در سیاست‌های مدیریت آب و افزایش تاب‌آوری محیط‌زیست استان‌های شمالی شده‌اند. بررسی‌ها نشان می‌دهد برخی امضاکنندگان کارزار نگران انتقال آب رودخانه‌های دوهزار و سه‌هزار به شهرهای شرق مازندران هستند.

طرح انتقال آب رودخانه‌های دوهزار و سه‌هزار تنکابن زیرِ ذره‌بین فعالان محیط زیست

رئیس منابع آب تنکابن: انتقال آب دوهزار و سه‌هزار به شرق مازندران صحت ندارد / تأمین آب پایدار تنها راهکار مقابله با تنش آبی

این کارزار که تاکنون پنج‌هزار امضا جمع‌آوری کرده است، در حالی مطرح شده که رئیس آب منطقه‌ای تنکابن روایت متفاوتی ارائه می‌دهد؛ به گفته او، پروژه با مجوزهای محیط‌زیستی اجرا شده و هدف آن نه انتقال آب به شرق استان، بلکه تأمین پایدار آب شرب سه شهرستان تنکابن، رامسر و عباس‌آباد است.

در همین ارتباط، رییس آب منطقه‌ای تنکابن در گفت‌وگو با خبرنگاران با اشاره به اینکه کشور در وضعیت خشکسالی است و طی یکی دو سال اخیر بسیار وخیم‌تر شده، استفاده از آب سطحی برای پاسخ‌گویی به نیازهای آبی شهروندان را اجتناب‌ناپذیر توصیف کرد و توضیح داد: اکنون کل آب شرب شهرستان تنکابن از آب زیرزمینی تأمین می‌شود؛ این درحالی است که چاه‌ها در گذشته فاصله زیادی با روستاها و شهرها داشتند، اما امروز با گسترش شهرها و روستاها به مناطق مسکونی نزدیک شده‌اند و از نظر کیفی و کمی دچار مشکل هستند.

حمیدرضا افقی با اشاره به اینکه طبق گزارش‌های رسمی حدود ۳۰ تا ۳۵ درصد روستاهای منطقه در تنش آبی هستند، تصریح کرد: حتی در حوزه شهری، مناطقی مثل کریم‌آباد، میان‌دوج‌محله، شیرود و سایر مناطق با مشکلات بسیاری از نظر کمی و کیفی مواجه هستیم؛ بنابراین ناگزیر هستیم که به سمت استفاده از منابع آب سطحی برویم.

وی اظهارنظرها درباره انتقال آب رودخانه‌های دوهزار و سه‌هزار به شرق استان را بی‌اساس دانست و توضیح داد: این ادعا درحالی مطرح می‌شود که هریک از شهرستان‌های مازندران پروژه‌های مستقل و در حال اجرا دارند. به هیچ وجه قرار نیست این آب به شرق استان انتقال پیدا کند. ضمن اینکه مازندران در این زمینه به ۹ زون تقسیم شده و شرق استان ۸ زون مجزا دارد و پروژه‌های آن‌ها به دلیل اینکه زودتر از این منطقه شروع شده، به لحاظ پیشرفت فیزیکی جلوتر است.

این مقام مسئول با بیان اینکه انتقال آب صرفاً برای شهرهای تنکابن، خرم‌آباد، رامسر و عباس‌آباد است، بر اقدامات زیرساختی برای تأمین آب پایدار و جایگزین تأکید کرد و گفت: اکنون به غیر از این کار هیچ راهکار جایگزینی وجود ندارد. برخی معتقدند مانند برخی کشورها آب دریا را شیرین کنیم؛ اما اینکه ۴۰۰ میلیون مترمکعب آب شیرین را به دریا بریزیم و بعد دوباره بخواهیم آب شور دریا را شیرین کنیم و به مردم بدهیم، پذیرفتنی نیست.

افقی با بیان اینکه مجوز زیست‌محیطی پروژه اخذ شده، توضیح داد: در خصوص منابع طبیعی نیز همکاری خوبی انجام شد و موفق شدیم پس از دو سال مطالعه و بررسی به راه‌حلی برسیم که کمترین آسیب به درختان وارد شود. این اتفاق نیز افتاد؛ یعنی آن‌چه پیش‌بینی شده بود با حدود یک‌سوم طرح اولیه اجرا شد. البته پروژه‌ای بزرگ در حال اجراست و در هر صورت چنین شرایطی اجتناب‌ناپذیر است.

او در تشریح جزئیات فنی طرح گفت: این مجتمع آبرسانی برای تأمین آب شرب پایدار افق ۱۴۲۵ که شامل شهرهای تنکابن، رامسر و عباس‌آباد و روستاهای این سه شهرستان است و چهار منبع آبی شامل سد میجران و تصفیه‌خانه با دبی ۴۱۰ لیتر در ثانیه، رودخانه ۲۰۰۰، رودخانه ۳۰۰۰ و سد هزاررود در نشتارود برای آن در نظر گرفته شده است. در مجموع این چهار منبع، آب سه شهرستان شامل ۱۰ شهر و ۲۰۴ روستا را برای افق ۱۴۲۵ و برای جمعیتی حدود ۶۲۰ هزار نفر تأمین خواهد کرد.

وی با اشاره به اینکه پروژه در حال حاضر حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان هزینه ساخت دارد و با قیمت امروز شاید به حدود ۶۰ هزار میلیارد تومان برسد، تصریح کرد: برای تکمیل پروژه حدود ۱۳۷ کیلومتر خط انتقال نیاز است و ۷۵ هزار مترمکعب مخزن باید در مسیر ساخته شود. اجرای این پروژه کمک بسیار زیادی به منابع آب زیرزمینی خواهد کرد، چراکه چاه‌های آب شرب در شهرها و روستاها از دور خارج می‌شوند و فقط به‌صورت رزرو باقی خواهند ماند.

این مقام مسئول با بیان اینکه حدود ۹۷ درصد از جمعیت این سه شهرستان شامل این طرح آبرسانی می‌شوند، توضیح داد: این طرح در مرحله نخست برای تأمین آب شهرهای خرم‌آباد و تنکابن است که حدود ۱۶۷۴ لیتر در سال ظرفیت دارد و چیزی حدود ۳۵ میلیون مترمکعب آب رودخانه چشمه‌کیله به وسیله این تصفیه‌خانه تصفیه می‌شود و در اختیار مردم قرار می‌گیرد.

افقی با توضیح اینکه حجم ورودی رودخانه چشمه‌کیله حدود ۴۰۰ میلیون مترمکعب در سال است و حدود ۳۰ تا ۳۵ میلیون مترمکعب از این میزان قرار است برای آب آشامیدنی استفاده شود، یادآور شد: این پروژه در چند فاز اجرا می‌شود. فاز نخست به طول ۷ کیلومتر از روستای پرده‌سر تا محل آبگیر آغاز شده است. فاز دوم از پرده‌سر تا محل تصفیه‌خانه خواهد بود. امیدواریم طی یک‌سال و نیم آینده، تا پایان ۱۴۰۶، بتوانیم یک بخش از تصفیه‌خانه را راه‌اندازی کنیم تا مردم تنکابن و خرم‌آباد بتوانند بخشی از آب شرب خود را از آن دریافت کنند و به شبکه متصل شود.

او افزود: این طرح در رامسر تکمیل شده و اکنون چیزی حدود ۹۰ درصد آب مردم از سد میجران تأمین می‌شود و تصفیه‌خانه فعال است. برای شهرستان عباس‌آباد، سلمان‌شهر و کلارآباد نیز سد هزاررود در مرحله پایانی قرار دارد. در این منطقه هم یک تصفیه‌خانه حدود ۳۵۰ لیتری فعال خواهد شد و آب از همان سد تأمین می‌شود. این شبکه‌ها به ‌صورت لینک به هم متصل هستند و از منابع در زمان نیاز استفاده خواهد شد.

وی درباره رودخانه چشمه‌کیله گفت: این رودخانه از سه سرشاخه دائمی رودخانه ۲۰۰۰، رودخانه ۳۰۰۰ و رودخانه وِلم‌رود تشکیل شده و حدود ۴۰۰ میلیون مترمکعب از آب این سه رودخانه وارد دریا می‌شود.

افقی درباره دغدغه روستاهای بالادست نیز افزود: در این زمینه چند بار جلسه برگزار شد که نماینده مجلس و مدیرعامل شرکت منطقه حضور داشتند، قول داده شد که اگر امکان داشته باشد، یک ایستگاه پمپاژ در آن منطقه طراحی شود تا آب تصفیه‌شده بتواند روستاهای بالادست را نیز تا حد امکان تغذیه کند.

طرح انتقال آب رودخانه‌های دوهزار و سه‌هزار تنکابن زیرِ ذره‌بین فعالان محیط زیست

به گزارش ایرنا، با اجرای این این پروژه آبرسانی، ۸۴۰ لیتر بر ثانیه آب توسط یک سد انحرافی و تاسیسات آبگیری از رودخانه دوهزار برداشت خواهد شد و به صورت ثقلی از طریق خط لوله ۱۴ کیلومتری به تصفیه‌خانه‌ای که در مجاورت روستای خشکرود ساخته می‌شود انتقال می‌یابد. پس از تصفیه نیز آب از یک خط انتقال ۶ کیلومتری به مخزن ۱۰ هزار متر مکعبی شهر تنکابن می‌رسد. عملیات اجرایی فاز نخست این طرح شامل یک مخزن پنج هزار متر مکعبی و ابنیه و تجهیزات وابسته، سد انحرافی و تاسیسات آبگیری به ظرفیت ۸۴۰ لیتر بر ثانیه روی رودخانه دوهزار، خط انتقال به طول هفت هزار و ۱۰۰ متر با لوله فولادی به قطر یک‌هزار میلیمتر و ایجاد دیوار حفاظتی به طول سه هزار و ۶۰۰ متر است.
با تکمیل طرح آبرسانی به شهرستان تنکابن آب آشامیدنی مورد نیاز جمعیتی بالغ بر ۳۰۰ هزار نفر برای افق ۱۴۲۵ در چهار شهر شیرود، نشتارود، خرم‌آباد و تنکابن و برخی روستاهای منطقه تامین می‌شود.
مجتمع شماره یک طرح جامع تأمین آب آشامیدنی مازندران، طرح آبرسانی به شهرهای رامسر، تنکابن و عباس‌آباد است که با توان تامین ۲ هزار و ۴۵۰ لیتر بر ثانیه آب سالم و بهداشتی از آب‌های سطحی، جمعیتی بالغ بر ۶۲۰ هزار نفر در ۱۰ شهر و ۲۰۴ روستای غرب استان را زیر پوشش قرار می‌دهد.

این پروژه، درحالی اجرا می‌شود که جمعی از دغدغه‌مندان محیط‌زیست درباره پیامدهای زیست‌محیطی، کاهش رطوبت، فرسایش خاک و تخریب جنگل‌های هیرکانی ابراز نگرانی کرده‌اند. کارشناسان تأکید دارند اجرای طرح انتقال آب باید با رعایت پیش‌شرط‌هایی مانند جایگزینی آب وارد شده، اصلاح شبکه‌های فرسوده و کاهش هدررفت و همچنین مدیریت صحیح مصرف همراه باشد تا آسیب به اکوسیستم حداقل شود.
در صورت رعایت این ملاحظات، طرح می‌تواند به تأمین پایدار آب شرب کمک کند، اما هرگونه کوتاهی در مدیریت منابع و مصرف آب، خطر افزایش فشار بر منابع طبیعی و اکوسیستم منطقه را به دنبال خواهد داشت.