به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ با توجه اهمیت مسئله مهریه و طرح اصلاح آن در مجلس شورای اسلامی، از دو نماینده مجلس شورای اسلامی در خصوص طرح اصلاح مهریه پرسیدیم. در روزهای گذشته نیز، ابنا در گفت‌وگو با حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا سبحانی از این پژوهشگر و استاد حوزه و فرزند حضرت آیت‌الله سبحانی به موضوع «عندالمطالبة» یا «عندالاستطاعة» بودن مهریه پرداخت.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدتقی نقدعلی، عضو کمیسیون حقوقی و قضایی و نماینده خمینی‌شهر در مجلس شورای اسلامی، با اشاره به اینکه کمیسیون قضایی در مجلس دوازدهم پای کار این طرح ایستاد، اظهار داشت: خوشبختانه اصلاحات خوبی اتفاق افتاده است و با وجود تمام فرافکنی‌هایی که در حاشیه کار در حال انجام است، کار تا اینجا خوب پیش رفته است.
به گزارش خبرنگار ابنا، نقدعلی فضای عمومی مجلس را برای تصویب این طرح مناسب ارزیابی کرد. وی هشدار داد که وضعیت فعلی مهریه بزرگترین عیب را در جامعه ایجاد کرده و جوانان را نسبت به ازدواج بی‌انگیزه کرده و مسیر حلال را مسدود ساخته است.
این عضو کمیسیون حقوقی و قضایی، آمار تکان‌دهنده‌ای از پرونده‌های جاری ارائه کرد و گفت: حدود ۶ میلیون پرونده مهریه امروز در دادگاه‌ها مطرح است که ۶ میلیون جوان ما دغدغه دارند.
وی افزود: اگر نمایندگان بخواهند به وظیفه خود عمل کنند، باید مسیر حلال خدا را که ازدواج شرعی است، با تسهیل در قانون مهریه باز کنند تا از خسارت بزرگ وارد شده به دختران جامعه جلوگیری شود.
وی همچنین افزود که از مجلس ششم تاکنون حدود ۸۴ هزار نفر به خاطر مهریه به زندان رفته‌اند و هم‌اکنون نیز چند هزار نفر زندانی بالفعل مهریه در زندان‌ها حضور دارند.
حذف کامل مجازات حبس و کنترل بدهکاران با پابند الکترونیکی
حجت‌الاسلام نقدعلی به تشریح مهم‌ترین محورهای این طرح اصلاحی پرداخت و گفت: مجلس با محوریت «حذف زندان» برای بدهکاران مهریه حرکت کرده است.
وی تأکید کرد: بدهکارانی که واقعاً توانایی پرداخت ندارند، مطلقاً نباید هیچ نوع زندانی، حتی پابند الکترونیکی هم داشته باشند.
وی افزود: آنهایی که توان پرداخت احیاناً دارند و به دلیلی اعسار آنان ثابت نمی‌شود و مستحق زندان می‌شوند، با پابند الکترونیکی تحت کنترل قرار خواهند گرفت تا وارد محیط زندان و عیوب آن نشوند.
عضو کمیسیون قضایی مجلس، نکته دیگری را در قالب پیشنهادهایی که همکاران وی ثبت کرده‌اند، محدود کردن سقف پیگیری کیفری به چهارده سکه عنوان کرد و گفت: اگر میزان محکومیت کیفری بیش از چهارده سکه باشد، مازاد بر آن صرفاً دارای بعد حقوقی خواهد بود و پیگیری کیفری نخواهد داشت.
.
.
اصلاح حق حبس بر اساس فتوای رهبر معظم انقلاب
وی همچنین موضوع «حق حبس» را یکی از مسائل مهمی دانست که در این طرح مورد بازنگری قرار گرفته و گفت: این موضوع واقعاً با فتوای امروز و نظر بسیاری از علما همخوانی ندارد. مطابق قانون مدنی فعلی، زنی که مهریه خود را نگرفته است، می‌تواند از تمکین خودداری کرده، به منزل شوهر نرود و وظایف زناشویی را ایفا نکند.
وی تصریح کرد: ما تمکین را برابر فتوای رهبر معظم انقلاب، منحصر به تمتع خاص کرده‌ایم؛ یعنی تکالیف عام مانند حضور در منزل شوهر و اطاعت از وی، جزو حق حبس قرار داده نشده است.
نقدعلی اضافه کرد: بر اساس فتاوای روز، اگر شوهر به دلیل اعسار محکوم به پرداخت قسطی مهریه شود، زن با پرداخت اولین قسط، مکلف به تمکین شده و حق حبس وی ساقط می‌شود.
تغییر رویه قضایی در اثبات اعسار
حجت‌الاسلام نقدعلی به دیدگاه مراجع تقلید در خصوص نحوه رسیدگی دادگاه‌ها اشاره کرد و گفت: آیت‌الله مکارم شیرازی اساساً رویه‌ای که امروزه دادگاه‌ها عمل می‌کنند و بدهکار را محکوم کرده و به وی می‌گویند باید برود و اعسار خود را ثابت کند، خلاف شرع می‌دانند. وی تأکید کرد: اصل بر اعسار است، نه بر ایسار (توانمندی مالی). لذا باید برای دادگاه وقتی می‌خواهد مرد را محکوم کند، دارا بودن و توانمندی مرد ثابت شود، نه اینکه مرد محکوم شود و ملزم به اثبات ناتوانی خود باشد. وی این مسئله را مهمی دانست که باید در رویه قضایی تجدید نظر شود. عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس همچنین به لزوم تغییر پیشفرض مهریه در اسناد ازدواج پرداخت. وی گفت: پیشنهاد بنده و برخی همکاران این است که پیشفرض مهریه‌ها عند الاستطاعه باشد؛ مگر مواردی که طرفین اصرار کنند و «عند المطالبه» را بگنجانند. وی افزود: این موضوع همراستا با نامه‌ها و پیگیری‌های آیت‌الله سبحانی در ماه‌های اخیر است که تأکید بر عند الاستطاعه بودن مهریه داشته‌اند.
حاجی دلیگانی: حذف زندان مهریه و تبدیل به پابند الکترونیک برای جلوگیری از فروپاشی خانواده است
حسینعلی حاجی دلیگانی، نماینده مردم شاهین‌شهر، برخوار و میمه و وزوان در مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات، نیز در گفت‌وگو با ابنا به تشریح ابعاد طرح اصلاح قانون مهریه که در کمیسیون به تصویب رسیده است، پرداخت.
وی تأکید کرد که هدف اصلی این طرح جلوگیری از اضمحلال خانواده‌ها از طریق حذف حبس فیزیکی مردان است.
وی بیان کرد که بررسی‌ها و آسیب‌شناسی‌ها نشان داده است که زندانی کردن مرد باعث می‌شود که آن خانواده دیگر شکل نگیرد و ادامه پیدا نکند. بنابراین، در گزارشی که آماده شده، عمده تمرکز بر این است که زندان فیزیکی در فضای زندان، به‌نوعی تبدیل به زندانی شود که به صورت پابند باشد و فرد در زندان فیزیکی حضور نیابد.
.
.
جایگزینی زندان فیزیکی با حبس الکترونیکی
حاجی دلیگانی در خصوص چگونگی اعمال این طرح توضیح داد که در شرایطی که شکایت توسط زوجه اتفاق می‌افتد و دادگاه اجرا می‌شود، چنانچه مرد بر عهده داشته باشد که مهریه یا هر اقدام دیگری را که باید انجام دهد، بپردازد و استنکاف ورزد و توسط دادگاه مجرم شناخته شود، علاوه بر محکومیت‌های مالی، حضور وی در زندان می‌تواند بخشی یا کُلّاً به زندان الکترونیکی تبدیل شود.
وی افزود: این زندان الکترونیکی به نحوی است که فرد بتواند سر کار برود و در خانواده‌اش حضور داشته باشد و وارد زندان نشود؛ زیرا ورود به زندان فیزیکی هم بدآموزی دارد و هم منجر به عدم زندگی مشترک پس از آزادی می‌شود.
حذف مسئولیت کیفری برای مهریه‌های بالای چهارده سکه
نماینده مجلس همچنین مطرح کرد که بحث برداشتن مسئولیت کیفری برای مهریه‌های بالای چهارده سکه در مصوبه کمیسیون گنجانده شده است.
وی تشریح کرد که در قانون مطرح شده است تا یک تعداد مشخصی، موضوع از لحاظ کیفری مطرح نشود و تنها از لحاظ حقوقی پیگیری گردد. با این حال، وی تصریح کرد که تصویب نهایی این ماده و عدم مغایرت آن با شرع و قانون اساسی در شورای نگهبان، بستگی به مراحل نهایی طرح دارد.
وضعیت پیشنهاد عندالاستطاعه بودن مهریه
در پاسخ به سؤالی در خصوص پیشنهاد مطرح‌شده مبنی بر اینکه مهریه به صورت کلی و پیشفرض «عندالاستطاعه» باشد، حاجی دلیگانی اظهار داشت: در حال حاضر، در مصوبه چنین چیزی نیست که این موضوع در آن باشد.
وی افزود که اگر قرار باشد این مطلب در گزارش گنجانده شود، لازم است آن ماده‌ای که با این موضوع سنخیت دارد، ارجاع داده شده و به کمیسیون بازگردد تا کمیسیون بتواند آن را اصلاح کرده و برگرداند.
آمار زندانیان مهریه
حاجی دلیگانی در رابطه با آمار فعلی زندانیان مهریه گفت: عددهای مختلفی را بیان می‌کنند؛ به نظر می‌رسد که بالاخره تعداد قابل توجهی هستند.
........
پایان پیام/