سارا پوردلجو – جهان‌صنعت نیوز: برخلاف انتظار بسیاری از فعالان بازار، طلا در روزهای اخیر نه‌تنها جهش نداشته بلکه با ثبات و حتی کاهش نسبی قیمت روبرو شده است. در پشت‌صحنه این آرامش ظاهری، اما تحولات مهمی در جریان است؛ از خروج چند میلیارد دلاری اروپایی‌ها از صندوق‌های طلا گرفته تا ورود قدرتمند سرمایه‌گذاران هندی که با تزریق میلیاردها دلار، نقشه سرمایه‌گذاری جهانی را دستخوش تغییر کرده‌اند. این جابجایی سرمایه تنها یک انتقال مالی ساده نیست، بلکه نشانه‌ای از بازتعریف نقش کشورها در بازار فلزات گرانبها و آغاز موجی جدید در چرخه صعودی طلاست. در حالی که بازار جهانی طلا در سطحی از ثبات نسبی قرار گرفته، این تحرکات زیرپوستی تصویر تازه‌ای از آینده قیمت‌ها ترسیم می‌کند. اما در نقطه مقابل، بازار ایران مسیر متفاوتی را می‌پیماید؛ بازاری که بیش از آنکه از تحولات جهانی اثر بگیرد، در چنبره نوسانات دلار، سیاست‌گذاری‌های داخلی و سایه سنگین بی‌ثباتی اقتصادی گرفتار شده است. بر همین اساس،  برای بررسی دقیق‌تر وضعیت طلا در ایران و جهان، گفت‌وگویی با هومن زنگنه، عضو هیئت‌مدیره اتحادیه تولیدکنندگان طلا و جواهر ایران، انجام دادیم.

همان‌طور که در جریان هستید و قبلاً هم پیش‌بینی می‌شد، بحث طلا در بازار جهانی با رشد خودش به این نقطه رسیده و حدود یک هفته‌ای است که با یک ثبات نسبی روبرو هستیم. این ثبات چند مسئله را پیش روی ما قرار داده اما یک نکته مهم وجود دارد: هجوم میلیاردری هندی‌ها به صندوق‌های طلا. در حالی که سرمایه‌گذاران اروپایی به‌ویژه در انگلستان، حدود سه و نیم میلیارد دلار، و آلمان حدود یک و هفت میلیارد دلار از صندوق‌های طلا را به صورت فیزیکی خارج کرده‌اند، هند در ماه اکتبر با تزریق ۸۵۰ میلیون دلار سرمایه جدید تقریباً سومین جریان بزرگ سرمایه‌گذاری جهان را رقم زده است. این اتفاق یکی از عوامل اصلی افزایش قیمت طلاست. اگر خاطرتان باشد در مصاحبه قبلی در ماه گذشته چند نکته را تأکید کرده بودم: بحث عید چینی‌ها، بحث هندی‌ها و همین صندوق‌های طلا. طبق داده‌های شورای جهانی طلا، ورودی سرمایه صندوق‌های طلا مبتنی بر دارایی واقعی در هند از آغاز سال تا حدود ۷ تا ۸ نوامبر به ۲.۹۱ میلیارد دلار رسیده و فقط یک‌سوم این رقم در ماه اکتبر خرید شده است. این موج خرید قطعاً چرخه صعودی طلا را تقویت خواهد کرد. در رتبه‌بندی جهانی نیز آمریکا با ۶.۳۳ میلیارد دلار در رتبه اول است؛ چین با ۴.۹۵۱ میلیارد دلار در رتبه بعدی، سپس هند با ۲.۹۱ میلیارد دلار و بعد ژاپن با کمتر از ۵ میلیارد دلار قرار دارند.

اگر از بازار جهانی فاصله بگیریم و بازار داخلی ایران را بررسی کنیم که بارها گفته‌ام این دو باید تفکیک شوند، شرایط فرق می‌کند. در داخل ایران قیمت طلا تابع دلار است و تابع شرایط بحرانی منطقه، تحریم‌های دولت ترامپ، سیاست‌های بانک فدرال، مالیات‌ها، موضوع FATF، بحث WTO و امثال این موارد. نکته مهم در بازار داخل این است که اگر تنش‌ها وجود نداشته باشد، قیمت امروز طلای ۱۸عیار که حدود ۱۱ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان است و مثقال طلا حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان نوسان دارد، تا پایان هفته آینده نباید افزایش قابل توجهی داشته باشد، مگر اینکه قیمت دلار بالا برود.

شورای جهانی طلا نیز علت جهش را افزایش ریسک‌های ژئوپولیتیکی و تجاری و نااطمینانی اقتصادی می‌داند. قطعاً شما می‌دانید که در بازارهای مختلف طی این مدت، رمزارزها، بورس، چه داخل و چه خارج، سرمایه‌گذاران نتوانستند بازار امنی پیدا کنند. تنها بازاری که کمترین ریسک را داشته، طلا و تا حدودی جواهر بوده است. اگر همین روند ادامه پیدا کند، طلا به راحتی بالای ۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان به ازای هر مثقال خواهد رفت. با توجه به سیاست‌گذاری اشتباه بانک مرکزی و متأسفانه دولت محترم، قطع به یقین با افزایش قیمت دلار نیز، تا بالای ۱۳۰ هزار تومان، قبل از سال نو میلادی روبرو خواهیم بود.

یکی از اشتباهات فاحش بانک مرکزی و جناب آقای فرزین، بحث فروش طلا و مرحله پنجم عرضه سکه است. سکه‌هایی که بانک مرکزی در اختیار دارد تبدیل به سکه ضرب‌شده می‌شود و با حباب ۱۵ تا ۲۰ درصدی در بازار عرضه می‌شود. سؤال ما این است: این حباب وارد جیب چه کسی می‌شود؟ به نظر من بزرگ‌ترین ایراد  در این وضعیت، متوجه  بانک مرکزی است. بانک مرکزی باید ثبات ایجاد کند، نه اینکه خودش باعث تورم و حباب شود. فروش طلا و سکه کاغذی در بازار تهران و سایر نقاط کاملاً غیرقانونی است و ما بارها به‌عنوان اتحادیه کشوری تذکر داده‌ایم، اما خود بانک مرکزی عملاً دارد این رویه را ترویج می‌دهد؛ چیزی که برخلاف سیاست‌های رهبری در جلوگیری از تورم و اشتغال ناپایدار است.

در پایان، توصیه موکد من به مردم این است که اول، به هیچ‌وجه از پلتفرم‌ها خرید نکنند. قانون پلتفرم‌ها فقط فروش طلای ۱۸عیار را مجاز می‌داند. هیچ طلای دیگری جز ۱۸عیار نخرید. دوم، طلا باید کد استاندارد داشته باشد. سوم، حتماً از مسکات خرید کنید. طلای آب‌شده محصول کارگاه‌ها و تولیدی‌هاست و ما روزانه چندصد مورد تخلف در همین بخش داریم. در آخر، فقط از واحدهای مجاز و دارای پروانه خرید کنید، نه پلتفرم‌ها.